حسن کاظمی قمی؛ سفیر و نماینده ویژه رییس جمهور ایران در امور افغانستان به اسلامآباد سفر کرده است. هدف از این سفر، رایزنی با وزیر امور خارجه و سایر مقامهای پاکستانی درباره افغانستان و منطقه عنوان شده است.
به گزارش ایراف، قرار است کاظمی قمی در این سفر درباره موضوعات دوجانبه و تحولات مهم امنیتی منطقه به ویژه وضعیت افغانستان با مقامهای ارشد پاکستانی از جمله وزیر امور خارجه و نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان گفتگو کند.
گفتنی است که کاظمی قمی اخیرا در کابل نیز درباره روابط دوجانبه، همکاریهای منطقهای، تشکیل گروه تماس منطقهای درباره افغانستان و… با وزیر امور خارجه دولت طالبان و نیز سفیر چین در کابل، دیدار و گفتگو کرده بود.
سفر کاظمی قمی به اسلامآباد اما در زمانی حساس و مهم صورت میگیرد؛ زمانی که در پی حملات تروریستی در کرمان، افزایش حملات تروریستی منسوب به گروه تکفیری داعش در افغانستان و گسترش ناامنیهای ناشی از تحرکات تروریستها در پاکستان، امنیت و ثبات در منطقه بیش از هر زمان دیگری، اهمیت پیدا کرده و مورد توجه قرار گرفته است.
اگرچه حکومت طالبان پیوسته رویدادهای تروریستی در کشورهای همسایه را محکوم کرده و بر اراده و تعهد خود در زمینه مقابله با منابع ناامنی و عدم اجازه استفاده از خاک افغانستان، علیه کشورهای دیگر تاکید میکند؛ اما تردیدی وجود ندارد که از نظر کشورهای همسایه به ویژه ایران و پاکستان که هردو به طور مشترک، هدف حملات تروریستی هستند، بهبود وضعیت در افغانستان، متضمن ثبات و امنیت در منطقه است.
به بیان روشنتر، دهها سال جنگ، حضور نیروهای اشغالگر خارجی، بیثباتی، فقر و ژئوپلیتیک ویژه افغانستان، به گروههای تروریستی امکان هستهگذاری و رشد و توسعه در این کشور را اعطا کرده و مقابله با آن، تنها با موضعگیریهای سیاسی، صدور بیانیههای محکومیت و تاکید بر تعهدات امنیتی، امکانپذیر نیست؛ بلکه به اراده، همکاری، مشارکت و اقدام عملی هیات حاکمه افغانستان و کشورهای همسایه و منطقه بستگی دارد.
نکته مهمی که ضرورت ایجاد یک محور منطقهای همسو در زمینه مبارزه مشترک با تروریسم و مقابله با میراث ۲۰ سال اشغال افغانستان توسط آمریکا و متحدان آن مورد تاکید مضاعف قرار میدهد، راهبرد گروههای تکفیری و تروریستی و دستهای پیدا و پنهان حامی آنها برای گسترش ناامنی از مبدأ افغانستان به کشورهای منطقه است؛ بنابراین، تنها همکاری مشترک منطقهای میتواند این توطئه خونین و خطرناک را خنثی کرده و از کشورهای هدف و ملتهای قربانی ترور در برابر این میراث شوم استعمار، محافظت کند.
محور دیگر سفر نماینده ویژه رییس جمهور ایران در امور افغانستان به اسلامآباد، رایزنی درباره تشکیل گروه تماس منطقهای در ارتباط با افغانستان است. تشکیل این گروه، ابتکار و پیشنهاد ایران در نشست فرمت مسکو بود که مورد استقبال و حمایت طرفهای شرکتکننده در آن نشست قرار گرفت و اخیرا در دیدار کاظمی قمی با امیرخان متقی؛ وزیر امور خارجه طالبان در کابل نیز بر لزوم تشکیل و عملیاتیشدن آن تاکید شد.
از نظر ایران، تشکیل چنین گروهی، یک بستر مساعد را برای همافزایی تلاشها، تشریک مساعی و تقویت همکاریها میان کشورهای منطقه در زمینه افغانستان فراهم میسازد، زمینه دخالت قدرتهای بزرگ و بیگانه در سرنوشت افغانستان را کاهش میدهد و به تسهیل فرایند دستیابی به یک راه حل و ابتکار منطقهای برای استقرار نظم و ثبات و صلح در افغانستان و تغییرات سیاسی بر محور تشکیل یک دولت فراگیر با مشارکت تمام اقوام، اقلیتها و جریانهای سیاسی، اجتماعی و مذهبی این کشور در ساختار قدرت، کمک خواهد کرد.
در این میان، حمایت پاکستان از ابتکار تشکیل گروه تماس، بسیار حیاتی و تعیینکننده است؛ هم به دلیل روابط ویژهای که اسلامآباد با رهبران طالبان و نقش پررنگی که این کشور در تحولات چند دهه اخیر افغانستان دارد و هم از جهت اختلافات راهبردی پاکستان و هند که نیازمند تعدیل این اختلافات و تفاهم دو قدرت درباره افغانستان از طریق یک گروه تماس منطقهای است.
افزون بر این، پاکستان نیز همانند هر کشور دیگری در همسایگی افغانستان، خواستار تشکیل دولت فراگیر در کابل است و نسبت به چشمانداز امنیتی منطقه، نگرانیهای عمیق و جدی دارد. بنابراین، بدیهی است که حمایت اسلامآباد از ابتکار ایران برای تشکیل گروه تماس منطقهای به سود این کشور است.
و نکته آخر اینکه سفرها، دیدارها و رایزنیهای اخیر نماینده ویژه رییس جمهور ایران نشان میدهد که پرونده افغانستان، روی میز کشورهای همسایه و منطقه است؛ زیرا امنیت و ثبات و تحولات سیاسی و امنیتی در افغانستان، به طور مستقیم بر این کشورها تاثیر میگذارد و این چیزی است که هم حاکمیت کابل و هم همسایگان افغانستان باید آن را درک کنند و برای کاهش هزینههای ناشی از این رویدادها بر یک محور مشترک، فراهم بیایند.