پایگاه خبری تحلیلی ایراف در گفت‌وگوی اختصاصی با دکتر عبداللطیف نظری، معاون فنی وزارت اقتصاد طالبان در گفت‌وگوی اختصاصی به ارزیابی روابط اقتصادی ازبکستان و افغانستان، همکاری‌ها، چالش‌ها و چشم‌اندازها با درنظر گرفتن شرایط فعلی افغانستان و منطقه پرداخته است.
با توجه به شرایط افغانستان و چالش های سیاسی پیش روی نظام حاکم در این کشور اما ازبکستان یکی از کشورهایی است که روابط دوستانه ای با حکومت طالبان برقرار کرده است. چرا ازبکستان به گسترش روابط اقتصادی با طالبان علاقه‌مند است؟
ازبکستان از جمله کشورهایی است که بعداز شکل گیری نظام امارت اسلامی افغانستان (حکومت طالبان) رابطه نیک و حسنه با افغانستان برقرار کرده و در حوزه های سیاسی، تجاری و اقتصادی با توجه به نیازمندی‌ها و منافع دو کشور، ازبکستان علاقه‌مند است تا در حوزه های مختلف از جمله در حوزه انرژی و حمل و نقل در افغانستان سرمایه گذاری نماید و افغانستان هم از سرمایه گذاران ازبک به خاطر رشد اقتصادی کشور و تقویت تولید استقبال می کند.
روابط تجاری ازبکستان با طالبان در چه زمینه‌هایی بیشتر است؟
ازبکستان در حوزه های انرژی، حمل و نقل، خط آهن و صنعت، علاقه خاص دارد که سرمایه گذاری داشته باشد. البته افغانستان نیز آمادگی دارد که تجارت خود با ازبکستان را در تمامی بخش ها ارتقا ببخشد.
آیا طالبان تغییراتی در سیاست‌های اقتصادی خود برای تسهیل تجارت ایجاد کرده‌اند؟
مهم‌ترین تغییری که در حال حاضر در افغانستان نسبت به گذشته ها به وجود آمده و باعث علاقه‌مندی در سرمایه گذاران ازبک شده، امنیت سراسری در افغانستان است. از نظر ما امنیت سرمایه گذاری، بنیان اعتماد و رشد سرمایه در افغانستان به شمار می آید. اصولا سرمایه گذاری در محیط امن انجام می شود، غیر از امنیت سراسری که در افغانستان وجود دارد امارت اسلامی (حکومت طالبان) پیچیدگی های حقوقی و بروکراسی مزمن گذشته را از میان برداشته است و تسهیلات بیشتری را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده است. همچنین فساد را نیز ریشه کن ساخته است. این‌ها تغییراتی است که در دوره امارت اسلامی (حکومت طالبان) به وجود آمده است و می تواند تضمین های کافی و لازم برای سرمایه گذاران محسوب گردد.
آیا ازبکستان به دنبال ایجاد کریدور تجاری با افغانستان است؟
کشورهای آسیای میانه از جمله ازبکستان هم به دنبال کریدور تجاری با افغانستان هستند و هم آمادگی دارند تا در عرصه های مختلف در افغانستان سرمایه گذاری کنند. با توجه به ظرفیت هایی که در افغانستان وجود دارد کشورهای آسیای میانه به شمول ازبکستان می خواهند در افغانستان سرمایه گذاری کلان داشته باشد. منابع طبیعی که در افغانستان وجود دارد می تواند افغانستان را به یکی از مقصدهای مطمئن و تاثیرگذار در عرصه سرمایه گذاری تبدیل کند.
ازبکستان چه تغییراتی از طالبان می‌خواهد تا روابط اقتصادی بهبود یابد؟
مهم‌ترین خواست ازبکستان تامین امنیت سرمایه گذاری است که در حال حاضر وجود دارد و اعتماد میان دو کشور را تقویت می کند، همچنین ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران ازبک از دیگر خواست های ازبکستان است که امارت اسلامی (حکومت طالبان) در این زمینه آمادگی دارد.
ازبکستان چه نقشی در پروژه‌های زیرساختی افغانستان دارد؟
تعامل میان ازبکستان و افغانستان در مرحله آغازین خود قرار دارد و ما در حال تدوین سند جامع راهبردی به منظور تقویت همکاری های اقتصادی میان دو کشور هستیم، تاکنون چند دوره گفتگو میان مقامات بلندپایه دو کشور برگزار شده شده و قرار است بعد از نهایی شدن سند جامع مکتوب ملی از سوی افغانستان جزئیات همکاری ها روشن تر گردد.
آیا ازبکستان و طالبان در زمینه منابع طبیعی و انرژی همکاری می‌کنند؟
بله هردو کشور آماده هستند تا در حوزه های انرژی، همکاری های خود را ارتقا ببخشند، چون یکی از نیازمندی‌های افغانستان موضوع انرژی می باشد، از این رو آمادگی لازم در هردو کشور وجود دارد که در حوزه های انرژی هم همکاری ها توسعه یابد و زمینه سرمایه‌گذاری تاجران ازبک در افغانستان فراهم شود. البته این موضوع نیازمند گفتگوهای بیشتر و رسیدن به توافق است.
چالش‌های روابط اقتصادی ازبکستان و طالبان چیست؟
مهم‌ترین چالش در گسترش روابط دو کشور این است که برخی محدودیت هایی که از گذشته برجا مانده از میان برداشته شود و بروکراسی که دست‌‌وپا گیر میراث رژیم سابق است به عنوان مانع بر سر توسعه و تجارت و همکاری های اقتصادی میان افغانستان و برخی کشورهای منطقه عمل می کند، به همین دلیل است که اصلاحات در داخل کشور در جریان است تا با تسهیلات بیشتر زمینه جلب و جذب سرمایه گذاری در افغانستان فراهم گردد.
ازبکستان در چه پروژه‌هایی در افغانستان سرمایه‌گذاری کرده است؟
ازبکستان در حوزه های زراعت وتجارت از گذشته ها هم سرمایه گذاری کرده بود و قرار است در آینده در حوزه های انرژی ، حمل ونقل، خط آهن و مسائل زیربنایی سرمایه گذاری داشته باشد.
ازبکستان چگونه از فرصت‌های اقتصادی افغانستان بهره‌برداری می‌کند؟
ازبکستان می داند که افغانستان دارای منابع غنی و بکر است و همچنین از موقعیتی راهبردی در منطقه برخوردار است و نیازهای افغانستان را نیز درک می کند، از جمله در حوزه انرژی، اراده افغانستان را برای ارتقای ظرفیت جهش تولید می داند. با توجه به این مولفه ها می خواهد از امنیت سراسری که در افغانستان وجود دارد، استفاده بهینه کند و از طریق افزایش اعتماد عمومی میان دو کشور، چارچوب منسجم و دقیقی را برای گسترش همکاری های اقتصادی در دستور کار خود قرار داده است و البته روابط سیاسی خود را با امارت اسلامی (حکومت طالبان) ارتقا بخشیده است.
