به گزارش ایراف، در گزارشی که پایگاه خبری اقتصادی هندی «دیاِناِی ایندیا» امروز (چهارشنبه، ۲۳ مهر) منتشر کرده، آمده است که هر یک افغانی افغانستان (AFN) در حال حاضر معادل حدود ۱.۳۲ روپیهٔ هند (INR) ارزش دارد.
این اختلاف نرخ در حالی رخ داده که افغانستان از نظر شاخصهای اقتصادی، سرمایهگذاری خارجی، زیرساختهای مالی و تولید ناخالص داخلی در وضعیت بسیار ضعیفی قرار دارد و تحت حاکمیت طالبان اداره میشود.
نویسندهٔ گزارش با اشاره به این تناقض، تأکید کرده که ثبات نسبی افغانی نه حاصل رشد اقتصادی، بلکه نتیجهٔ کنترل شدید و محدودیتهای ارزی است که در فضای بستهٔ اقتصادی افغانستان اعمال شدهاند.
به نقل از گزارش، پس از تسلط طالبان بر قدرت در سال ۲۰۲۱، این گروه مجموعهای از مقررات سختگیرانهٔ پولی؛ از جمله ممنوعیت استفاده از دلار آمریکا و روپیهٔ پاکستان در معاملات داخلی، و الزام قانونی برای انجام تراکنشها با پول ملی را به اجرا گذاشت.
این اقدامات باعث شد تقاضا برای ارز خارجی به شدت کاهش یابد و افغانی بهعنوان تنها ابزار مبادله در اقتصاد منزوی افغانستان باقی بماند.
در ادامهٔ گزارش، به وضعیت اقتصاد افغانستان اشاره شده که اکنون بهشدت منزوی و کوچک است.
با قطع کمکهای خارجی، نبود روابط بانکی بینالمللی و محدودیتهای شدید بر واردات و صادرات، گردش ارز خارجی در این کشور به حداقل رسیده است.
در چنین شرایطی، افغانی بهطور مصنوعی پایدار مانده و از تضعیف در برابر ارزهای منطقهای جلوگیری شده است.
در بخش دیگری از تحلیل، «دیاِناِی ایندیا» به مقایسهٔ وضعیت ارزی افغانستان با هند و پاکستان پرداخته و یادآور شده که این دو کشور با چالشهای تورمی، بدهی خارجی و کسری تجاری مواجهاند.
روپیهٔ هند در برابر دلار آمریکا در سالهای اخیر تضعیف شده و روپیهٔ پاکستان نیز تحت فشار شدید تورم و کاهش ذخایر ارزی قرار دارد.
این عوامل موجب شدهاند که ارزش افغانی، با وجود ضعفهای ساختاری اقتصاد افغانستان، از ارزهای ملی دو کشور همسایه بالاتر باشد.
همزمان با این تحولات ارزی، افغانستان و پاکستان درگیر تنشهای مرزی شدهاند.
عصر امروز، پاکستان اعلام کرد که با افغانستان آتشبس ۴۸ ساعته برقرار کرده است.
این اعلام پس از آن صورت گرفت که حملات هوایی ارتش پاکستان در ولایت قندهار و پایتخت کابل دهها کشته بر جای گذاشت.
شبکهٔ خبری دولتی پاکستان گزارش داده بود که در این حملات، چندین عامل خارجی و افغان هدف قرار گرفتهاند.
در این گزارش آمده است که این درگیریها میتواند پیامدهایی برای روابط تجاری و ارزی دو کشور نیز بههمراه داشته باشد؛ بهویژه در مناطق مرزی که پیشتر با روپیهٔ پاکستان معامله میشد و اکنون تحت فشار سیاستهای ارزی طالبان قرار گرفتهاند.
در پایان گزارش، نویسنده با لحنی محتاطانه یادآور میشود که ثبات فعلی افغانی ممکن است در بلندمدت پایدار نماند، چرا که وابستگی شدید به کنترلهای داخلی و نبود پشتوانهٔ اقتصادی واقعی، آن را در برابر شوکهای احتمالی آسیبپذیر میسازد.