به گزارش ایراف، این گزارش که به تازگی در قالب یک حسابرسی ۱۲۵ صفحهای منتشر شده، نشان میدهد مأموریتی که قرار بود افغانستانی دموکراتیک و پایدار بسازد، نه تنها به اهداف خود نرسید بلکه با سوءمدیریت، فساد و اتلاف منابع همراه شد.
نقش سیگار در نظارت
سیگار طی ۱۷ سال وظیفه داشت تخصیص بودجههای امنیتی، توسعهای و بشردوستانه را رصد کند.
از سال ۲۰۱۲ نشانههای شکست آشکار بود؛ مناطقی یکی پس از دیگری به دست طالبان سقوط میکردند و گزارشهای سهماهه سیگار بارها هشدار داده بودند که ابتکارات نظامی و دولتی آمریکا از تحقق اهداف بلندپروازانه خود بازماندهاند.
یافتههای کلیدی گزارش
– مأموریت آمریکا وعده داده بود ثبات و دموکراسی ایجاد کند، اما هیچیک محقق نشد.
– هزینه بازسازی افغانستان حتی از طرح مارشال برای بازسازی اروپا پس از جنگ جهانی دوم بیشتر بود.
– تجربه افغانستان هشداری جدی برای هرگونه پروژه مشابه در آینده است.
فساد و اتلاف منابع
سیگار تخمین زده است که بین ۲۶ تا ۲۹ میلیارد دلار از بودجه بازسازی افغانستان به دلیل فساد، کلاهبرداری و اتلاف از دست رفته است.
نمونههای بارز سوءمدیریت
– مبارزه با مواد مخدر: با وجود ۷٫۳ میلیارد دلار هزینه، افغانستان همچنان بزرگترین تولیدکننده تریاک جهان باقی ماند.
– زیرساختها:
– نیروگاه ۳۵۵ میلیون دلاری USAID کمتر از یک درصد ظرفیت کار میکرد.
– وامهای ۸۵ میلیون دلاری برای ساخت هتل و آپارتمان کنار سفارت آمریکا هرگز بازپرداخت نشدند.
– خرید ۲۰ هواپیمای G-222 به ارزش ۴۸۶ میلیون دلار ناکارآمد بود و به آهنقراضه فروخته شد.
– امنیت پرسنل: ساخت غیراستاندارد دریچههای کالورت توسط یک شرکت افغانی باعث شد شورشیان بتوانند بمب جاسازی کنند که به مرگ دو سرباز آمریکایی انجامید.
پیگردهای قضایی و فساد ساختاری
سیگار از تعقیب ۱۷۱ متهم در آمریکا و افغانستان حمایت کرد که به بازگشت حدود ۱٫۷ میلیارد دلار منجر شد.
بازرس کل تأکید کرد فساد همهچیز را تحت تأثیر قرار داد؛ مردم را از دولت مورد حمایت آمریکا بیزار کرد و نیروهای امنیتی را تضعیف نمود.
برداشت اشتباه از مأموریت بازسازی
بسیاری تصور میکردند بازسازی افغانستان مأموریتی بشردوستانه است، اما گزارش نشان میدهد ۶۰ درصد از بودجه صرف اهداف امنیتی، از جمله خرید دهها هزار خودرو، صدها هزار قبضه سلاح و بیش از ۱۶۰ هواپیما شد.
پس از خروج آمریکا در سال ۲۰۲۱، حدود ۷٫۱ میلیارد دلار تجهیزات نظامی در افغانستان باقی ماند و به دست طالبان افتاد.
خطاهای استراتژیک
– سیگار میگوید که توافق دوحه ۲۰۲۰ میان دولت ترامپ و طالبان اعتبار دولت افغانستان را تضعیف و طالبان را جسورتر کرد.
– بسیاری از مقامات آمریکایی سالها پیش پیشبینی کرده بودند که شورش طالبان قابل شکست نیست.
– از سال ۲۰۱۲ کمتر کسی در میان مقامات به پیروزی بر شورشیان باور داشت.
