به گزارش ایراف، بر اساس گزارش رسانه آمریکایی «نشنال اینترست» (The National Interest) که امروز (پنجشنبه، ۳ مهر) منتشر شد، این کشور افغانستان را نه‌تنها تهدیدی امنیتی، بلکه فرصتی اقتصادی و ترانزیتی می‌بیند.
دیپلماسی فعال و تعامل اقتصادی
ازبکستان تنها کشور آسیای مرکزی است که با تمام جمهوری‌های منطقه و افغانستان هم‌مرز است.
پس از خروج آمریکا، تاشکند به‌سرعت با طالبان وارد گفت‌وگو شد و در آگوست ۲۰۲۴، نخست‌وزیر عبدالله آریپوف به کابل سفر کرد؛ حرکتی نمادین که نشان‌دهنده تمایل ازبکستان برای شکل دادن به نظم جدید منطقه‌ای بود.
این تعامل نه‌تنها به گفت‌وگوهای دوجانبه بلکه به ابتکاراتی مانند پروژه راه‌آهن ترانس‌افغان، طرحی ۴.۶ میلیارد دلاری برای اتصال آسیای مرکزی به بنادر پاکستان از طریق افغانستان منجر شد.
راه‌آهن ترانس‌افغان؛ اهرم استراتژیک منطقه‌ای
این خط آهن ۶۵۰ کیلومتری از ترمذ در مرز ازبکستان آغاز شده، از مزار شریف و لوگر عبور می‌کند و نهایتاً به بندر کراچی در پاکستان می‌رسد.
برای ازبکستان، کشوری بدون دسترسی به دریا، این پروژه نه‌تنها گامی حیاتی برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و اتصال به مسیرهای دریایی است، بلکه تلاشی برای تبدیل افغانستان به گذرگاه ترانزیتی منطقه‌ای محسوب می‌شود.
به گفته رسانه نشنال اینترست، این پروژه با طرح‌های منطقه‌ای مانند کمربند و جاده چین هم‌راستا بوده و به کاهش وابستگی کشورهای آسیای مرکزی به مسیرهای شمالی از طریق روسیه کمک می‌کند.
همکاری امنیتی و ضدتروریسم
با تهدیدات مستمر گروه‌هایی مانند داعش خراسان، ازبکستان طالبان را نه‌تنها به‌عنوان یک بازیگر سیاسی بلکه به‌عنوان سدی بالقوه در برابر افراط‌گرایی می‌بیند.
دکتر لوکا آنسکی، استاد مطالعات اوراسیا، در گفت‌وگو با نشنال اینترست اظهار داشت: «اگر در منطقه حضور دارید، مشکلات جمعی نیازمند راه‌حل‌های جمعی است؛ یعنی اگر مشکلات مشترک با افغانستان دارید، باید راهی برای تعامل با طالبان داشته باشید.»
سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حیاتی
در آگوست ۲۰۲۵، طالبان قراردادهایی به ارزش ۲۴۳ میلیون دلار با ازبکستان برای اجرای چهار پروژه برق امضا کرد.
این سرمایه‌گذاری که انتظار می‌رود ظرف ۱۸ ماه تکمیل شود، امکان واردات سالانه ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ مگاوات برق را برای افغانستان فراهم می‌سازد.
این اقدام نه‌تنها نشان‌دهنده اعتماد نسبی تاشکند به ظرفیت طالبان برای حفظ حداقل ثبات است، بلکه گامی در جهت تقویت همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای محسوب می‌شود.
پل دیپلماتیک منطقه‌ای
ازبکستان با حفظ روابط غیررسمی، خود را به‌عنوان پل دیپلماتیک میان افغانستان و جامعه جهانی معرفی کرده است.
میزبانی نشست‌های منطقه‌ای مانند اجلاس سمرقند در آوریل ۲۰۲۳ و سفرهای متقابل مقامات بلندپایه، نشان‌دهنده تلاش تاشکند برای مدیریت خطرات مشترک از طریق دیپلماسی فعال و واقع‌گرایانه است.
به گزارش نشنال اینترست، تعامل ازبکستان با طالبان نه‌تنها تأیید ایدئولوژیک نیست، بلکه تلاشی حساب‌شده برای شکل دادن به محیط پیرامونی خود به نفع توسعه و امنیت منطقه‌ای است.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد | برای تماشا اینجا کلیک کنید:
ایراف تی‌وی
آخرین اخبار تحلیلی افغانستان را در ایراف بخوانید:
ازبکستان و طالبان: از استخراج گاز تا ساخت مدل همکاری منطقه‌ای
تفاوت آموزش دختران در دو کشور همسایه: در افغانستان ممنوع در ازبکستان مشروع
