به گزارش ایراف، دیپلمات در مقاله ای درباره تاثیر تحریم بر کمک رسانی به زلزلهزدگان نوشت پس از زلزله ویرانگر در افغانستان، این کشور همچنان تحت تأثیر تحریمهای بینالمللی قرار دارد که عملیات امداد و نجات را با چالشهای جدی مواجه کرده است. گروههای زنان افغان از جمله پزشکان و داوطلبان، علیرغم محدودیتهای اعمال شده توسط طالبان، برای کمک به آسیبدیدگان به ویژه کودکان و زنان به مناطق زلزلهزده شرق کشور عزیمت کردهاند. این در حالی است که جامعه جهانی نسبت به این محدودیتها واکنش قاطعی نشان نداده است. زلزله دوشنبه شب گذشته هزاران کشته و زخمی بر جای گذاشته و شمار واقعی تلفات ممکن است هفتهها نامشخص بماند. بازماندگان در مناطق دورافتاده بدون کمک کافی در حال جستجو در ویرانهها هستند و خطرات همچنان ادامه دارد. تصاویر منتشر شده از فاجعه، از جمله صحنههای دلخراش مردی که خانواده خود را از دست داده، عمق فاجعه را نشان میدهد.
دیپلمات در ادامه نوشته است پس از زلزله ویرانگر در افغانستان، این کشور با چالشهای چندجانبهای روبرو است. پسلرزه های ادامهدار در کابل و مناطق آسیبدیده، زیرساختهای شکننده و مردم خسته این کشور را تحت فشار بیشتری قرار داده است. بازماندگان در انتظار دریافت سرپناه، آب تمیز و مراقبتهای پزشکی هستند، در حالی که دولت طالبان به دلیل تحریمهای بینالمللی و اقتصاد فروپاشیده، توانایی محدودی برای مدیریت این فاجعه دارد.
این نشریه همچنین نوشته است که سازمانهای بینالمللی هشدار دادهاند که هزاران کودک در معرض خطر هستند. سازمان «نجات کودکان» تأکید کرده که این زلزله صرفاً یک بلای طبیعی نیست، بلکه برخورد چندین بحران است. روستاهای کاملی نابود شدهاند و اگرچه کمکهای فوری مانند آب و غذا ضروری است، اما حمایت پایدار بینالمللی برای بازسازی ضروری خواهد بود.
پس از تسلط طالبان در اوت ۲۰۲۱، افغانستان تقریباً به طور کامل از نظر اقتصادی منزوی شده است. کمکهای توسعهای متوقف شده، ذخایر خارجی مسدود شده و بانکهای بینالمللی از کشور خارج شدهاند. اگرچه شورای امنیت سازمان ملل در دسامبر ۲۰۲۱ معافیتهای بشردوستانهای تصویب کرد، اما در عمل این معافیتها تأثیر محدودی داشته است. انتقال کمکهای مالی با موانع متعددی روبرو است و سازمانهای امدادی با تأخیرهای طولانی در انتقال وجوه و خرید تجهیزات ضروری مواجه هستند. این شرایط موجب تعطیلی بسیاری از مراکز درمانی حتی پیش از وقوع زلزله شده و عملیات نجات را در مقایسه با سایر کشورها به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
وقوع زلزله ویرانگر در افغانستان در حالی کمکهای بینالمللی را به خود جلب کرده که این کشور با تحریمهای گسترده و انزوای اقتصادی مواجه است. در مقایسه با پاسخ جهانی به زلزله سال ۲۰۲۳ ترکیه که بیش از ۹۰ کشور و سازمان بینالمللی با ارسال کمکهای فوری و اختصاص حدود ۶۰ میلیون دلار تنها از سوی برنامه توسعه سازمان ملل همراه شد، افغانستان با وجود نیاز شدید، حمایت کمتری دریافت کرده است.
دیپلمات می افزاید تحریمهای بینالمللی اگرچه با هدف فشار بر حاکمان طراحی شدهاند، اما در عمل بیشترین تأثیر را بر مردم عادی داشتهاند. قطع کانالهای بانکی، سازمانهای امدادی و کسبوکارهای کوچک را با مشکل مواجه کرده و منجر به خشک شدن نقدینگی، افزایش تورم و قیمتهای سرسامآور مواد غذایی و سوخت شده است. در چنین شرایطی، کلینیکها و مدارس تعطیل شده و حتی کمکهای حقوقی متوقف شده است.
مطالعات نشان میدهد که تحریمهای کلی به ندرت به اهداف سیاسی خود میرسند و در عوض هزینههای انسانی سنگینی برجای میگذارند. نمونههای تاریخی از عراق در دهه ۱۹۹۰ تا ایران و کره شمالی نشان میدهد که این تحریمها اغلب باعث تقویت حاکمان و تضعیف مردم میشوند. در افغانستان نیز تحریمها موجب تشدید فقر و ناامنی غذایی شده به طوری که پیشبینیها درباره سقوط ۹۷ درصد جمعیت به زیر خط فقر محقق شده است.
زلزله اخیر در افغانستان بار دیگر نشان داد که معافیتهای بشردوستانه محدود، در شرایطی که نقدینگی جریان ندارد، تأمینکنندگان حاضر به همکاری نیستند و امکان فرود هواپیماهای امدادی وجود ندارد، کارایی چندانی ندارند. درخواست برای پایان تحریمهای کلی علیه افغانستان به معنای مشروعیت بخشیدن به حاکمان آن نیست، بلکه میتوان از تحریمهای هدفمند علیه افراد و نهادهای خاص به عنوان راهکار مؤثرتری برای کاهش رنج مردم بدون کاهش فشار بر طالبان استفاده کرد.
افغانستان به ویژه نیازمند حضور فعال جامعه جهانی از جمله سازمانهای غیردولتی و بینالمللی است تا امکان کمکرسانی و بازسازی فراهم شود. زمانی که زنان افغان با وجود فقر و گرسنگی شدید همچنان در مناطق ویران شده به کمک به هموطنان خود ادامه میدهند، جهان باید پاسخگو باشد. این مسئله تنها یک موضوع بشردوستانه نیست، بلکه ثبات منطقهای نیز در گرو آن است.
در نهایت در این مقاله آمده است، تحریمها و انزوا بینالمللی، طالبان را تضعیف کرده اما سیستم حکومتی را نیز شکننده نگه داشته است. بلایای طبیعی، همراه با بازگشت دهها هزار پناهنده از کشورهای همسایه، فشار بیشتری بر سیستمی وارد میکند که پیش از این نیز در آستانه فروپاشی بود. این شرایط میتواند زمینه را برای جذب جوانان ناامید توسط گروههای افراطی مانند داعش فراهم کند. اگر افغانستان بیش از این سقوط کند، پیامدهای آن فراتر از مرزهای این کشور خواهد رفت و ثبات منطقه را تهدید خواهد کرد.