نشست دو روزه نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان به میزبانی سازمان ملل در دوحه قطر، پایان یافت. آنتونیو گوترش، دبیرکل این سازمان، آن را موثر و سازنده خواند؛ اما در عین حال افزود که «مشکلاتی» در تعامل جامعه جهانی با حکومت سرپرست افغانستان وجود دارد. او همچنین از وجود «بنبست» در تعامل با آنان سخن گفت.
به گزارش ایراف، آنتونیو گوترش گفت که شرکتکنندهها بر سر بسیاری از موضوعات اساسی در باره چگونگی تعامل با افغانستان و حکومت سرپرست توافق کردند. در همین حال روسیه تصمیم حکومت سرپرست افغانستان برای شرکت نکردن در این نشست را «منطقی» خوانده و گفته است به این دلیل در گفتگو با نمایندگان جامعه مدنی افغانستان شرکت نمیکند.
گوترش در پایان روز دوم این نشست در یک کنفرانس خبری ظاهر شد و خواستههای جامعه جهانی از حکومت سرپرست را یکبار دیگر تکرار کرد.
وی گفت «بنبست» کنونی جامعه جهانی در ارتباط با حکومت سرپرست افغانستان این است که بسیاری از کشورها در افغانستان یک دولت فراگیر میخواهند که شامل نمایندگان همه اقوام باشد و همچنین پیشرفت در زمینه حقوق بشر به خصوص حقوق زنان از مطالبات اصلی و شرایط اساسی به رسمیت شناختن حکومت سرپرست است.
گوترش بنبست کنونی در تعامل رسمی با حکومت سرپرست افغانستان را به مقوله «تخم مرغ اول به وجود آمد یا مرغ» تشبیه کرد و افزود: «به این معنا که طالبان فکر میکنند نگرانیهای جامعه جهانی به آنها ربط ندارد و میخواهند به رسمیت شناخته شوند. جامعه جهانی فکر میکند که نسبت به نگرانیهایی که دارند هیچ پیشرفتی صورت نگرفته است بنابراین در زمینه به رسمیت شناختن هم پیشرفتی به وجود نیامده است.»
دعوت از نمایندگان کابل برای شرکت در نشست دوحه درباره افغانستان در حاشیه این نشست انجام شده بود.
آنتونیو گوترش گفت که قرار بود پس از بحث نمایندگان کشورها، نشستی با حضور نمایندگان حکومت سرپرست افغانستان برگزار شود و نتایج این مباحث به آنها ارائه شود اما رهبران حکومت سرپرست به دعوت او «لبیک نگفتند» و نامهای حاوی شرایط اشتراک در این نشست فرستادند.
دبیرکل سازمان ملل درباره شرایط حکومت کنونی افغانستان گفت: «اول از همه این که ما با نمایندگان دیگر جامعه افغانستان صحبت نکنیم. همچنین از ما نحوه برخوردی را تقاضا کردند که تا حدود زیادی شبیه به رسمیت شناختن بود.»
روز گذشته محمد نعیم، نماینده حکومت سرپرست افغانستان در دوحه نیز گفت که پذیرفته نشدن شرطهای حکومت سرپرست از جمله گفتوگوی رو در رو با دبیرکل سازمان ملل و اینکه «تنها نمایندگی رسمی» از جانب افغانستان باشند، از دلایل عمده شرکت نکردن آنها در نشست دوحه است.
او گفته است که به خواسته دیگر آنها برای عدم حضور نمایندگان جامعه مدنی در این نشست نیز توجه نشده است.
گوترش اما تصریح کرد که عدم شرکت نمایندگان حکومت سرپرست افغانستان آسیبی به این نشست نزد و این نشست به شکل کنونیاش بسیار موثر بود.
وی همچنین به پیشنهادهایی که فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکننده سازمان ملل در امور افغانستان، در گزارش اخیر خود مطرح کرده بود اشاره کرد که در این نشست در مورد آن بحث شد.
از جمله فراگیر بودن حکومت و رعایت حقوق بشر و این که افغانستان نباید جایی برای فعالیتهای تروریستی باشد که کشور دیگری را متاثر کند.
دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد لغو دستورات ممنوعیت آموزش و کار زنان از سوی حکومت سرپرست افغانستان برای تعامل آینده خیلی مهم است.
او همچنین به پیشرفتهایی که در افغانستان پس از بازگشت حکومت سرپرست افغانستان رخ داده اشاره کرد از جمله گفت در زمینه تولید و قاچاق مواد مخدر و همچنین مبارزه با داعش پیشرفتهایی صورت گرفته که از آن استقبال میکند و خواهان ادامه آن است. اما اضافه کرد که هنوز نگرانیهایی از فعالیت تروریسم در افغانستان همچنان وجود دارد که حل نشده است.
این دومین نشست به میزبانی سازمان ملل در دوحه قطر بود. دبیر کل سازمان ملل گفت که برای موثریت و رسیدن به نتیجهای در مواردی که ذکر شد نیاز به نشستهای بعدی است. او افزود که نشست بعدی با همین ساختار ولی با محتوا و در سطح متفاوتی برگزار خواهد شد و ابراز امیدواری کرد که نمایندگان حکومت سرپرست هم در نشست بعدی حضور داشته باشند.
درباره تعیین شدن یک نماینده ویژه برای تعامل جامعه جهانی با حکومت سرپرست افغانستان از سوی سازمان ملل، آقای گوترش گفت که به مشورتهای خود ادامه میدهد و در این زمینه تصمیم میگیرد. حکومت سرپرست افغانستان با تعیین چنین نمایندهای مخالفت کردهاند.
گوترش گفت نهادها و کشورهای مختلفی با حکومت سرپرست افغانستان در تعامل قرار دارند و نیاز به هماهنگی بهتر وجود دارد. به این دلیل سازمان ملل پیشنهاد کرد که نماینده ویژهای تعیین شود تا به این موضوعات عمیقاً رسیدگی کند.
دبیر کل سازمان ملل همچنین گفت با تشکیل گروه کوچکتری که متشکل از نمایندگان چند کشور باشد نیز توافق کرده است. او گفت پیشنهاد داده که این گروه متشکل از نمایندگان کشورهای همسایه، نمایندگان کمککنندگان مرتبط و سازمان ملل تشکیل شود تا به شکل هماهنگ در مسائل افغانستان با حکومت سرپرست افغانستان در ارتباط باشند.
در این رابطه مطالعه دلایل و تبعات عدم حضور کابل در نشست دوحه؛ خطوط قرمز حکومت سرپرست چیست؟ پیشنهاد می شود.