در بررسی ابعاد مختلف سیاست خارجی حکومت سرپرست افغانستان، یکی از ابعادی که زیر ذره‌بین ناظران قرار داشته، نوع مواجهه این حکومت در قبال مسئله فلسطین بوده است. رفتارشناسی حکومت سرپرست افغانستان در قبال مقاومت مردم فلسطین و جنگ غزه را از زمان روی کار آمدن این گروه در افغانستان به سه سطح می‌توان تقسیم کرد.
در سطح اول، رهبران حکومت سرپرست حمایت از بیت المقدس را به عنوان یک آموزه دینی مطرح کردند. در این مرحله، نوعی احساس نوستالوژیک و تاریخی از سخنان رهبران حکومت سرپرست در قبال بیت المقدس، قابل برداشت بود. اعمار نماد بیت المقدس در یکی از مهمترین میادین شهر کابل بازتابی از همین احساس نوستالژیک و عاطفی بود.
در سطح دوم، حکومت سرپرست افغانستان تلاش کرد حمایت از مقاومت مردم فلسطین را به عنوان یک ارزش دینی وارد فرهنگ اجتماعی مردم افغانستان کند. در این راستا، در فضای حقیقی و مجازی حمایت از فلسطین تبلیغ شد که به دلیل زمینه مساعد در جامعه افغانستان، از سوی مردم پذیرفته و استقبال شد. آغاز این مرحله را می‌توان ماه مبارک رمضان سال ۱۴۰۲ بیان کرد.
در سطح سوم، با آغاز جنگ ظالمانه رژیم اسرائیل علیه مردم بی دفاع غزه، حکومت سرپرست افغانستان با تمام توان به حمایت از مردم فلسطین برخاست. بیانیه‌های حکومت طالبان را به لحاظ جدیت در موضعگیری و قاطعیت در حمایت، در یک مبحث جداگانه جای بحث و بررسی دارد.
با این مقدمه، پیام‌ها و پیامدهای حمایت حکومت سرپرست افغانستان از مقاومت مردم فلسطین جای بحث و بررسی دارد.
طبقه‌بندی جایگاه افغانستان در قبال فلسطین
در نشانه‌شناسی رفتار دولت‌ها در قبال مسئله فلسطین، یک خط انفصال به تصویر کشیده می‌شود. در سوی یک خط کشورهای غربی قرار دارند که از زمان تأسیس رژیم صهیونیستی تاکنون به رهبری انگلیس و سپس آمریکا از این رژیم در مقابل مردم مظلوم فلسطین حمایت کرده‌اند. در سوی دیگر خط، کشورهایی قرار دارند که ابتدا با تمام توان از فلسطین حمایت کردند ولی در سال‌های اخیر به نحوی وارد روابط دوفاکتو با رژیم صهیونیستی شدند.
رفتارشناسی و قاطعیت خلل‌ناپذیر حکومت سرپرست افغانستان در حمایت از مقاومت فلسطین نه تنها جایگاه طالبان را در میان کشورهای حامی فلسطین برجسته ساخت، بلکه موضع افغانستان را می‌توان در زمره بهترین مواضع کشورها در حمایت از مردم غزه و محکومت رژیم صهیونیستی می‌توان طبقه بندی کرد و می‌توان حکومت سرپرست افغانستان را در زمره پیشتازان مخالفان رژیم اسرائیل عنوان کرد.
راستی آزمایی روایت مخالفان حکومت سرپرست افغانستان
مخالفان نظامی و سیاسی حکومت سرپرست افغانستان، پیروزی و حاکمیت طالبان را در افغانستان نتیجه معامله سیاسی طالبان با آمریکا تفسیر می‌کنند. مخالفان حکومت سرپرست با این نوع روایت‌سازی، تلاش دارند تا حکومت سرپرست افغانستان را در جنگ نرم و رسانه‌ای در انظار عمومی به چالش بکشند. دال مرکزی این روایت‌سازی بر این نکته تمرکز دارد که حمایت طالبان از فلسطین نوعی تاکتیک سیاسی برای انحراف افکار عمومی است. زیرا طالبان به عنوان طرف معامله سیاسی با آمریکا، به هیچ وجه نمی‌تواند با اسرائیل به عنوان متحد آمریکا، وارد مخالفت استراتژیک شود.
اما بر خلاف این ادعا، واقعیت یک سال اخیر نشان می‌دهد که حکومت سرپرست افغانستان به رغم ریسک سیاسی و پیامدهای سنگین، با قاطعیت تمام در برابر اسرائیل ایستاده و از مقاومت فلسطین دفاع کرده است. در حالی که طالبان می‌دانست که این نوع رفتار سیاسی، پیامدهای سنگینی برای این حکومت نوپا و تحت تحریم آمریکا خواهد داشت اما بدون نگرانی از پیامدها، موضع صادقانه خود را مشخص کرد.
ابطال تحلیل اولیه برخی کارشناسان
بررسی تحولات و نوع نگاه‌ها به حاکمیت مجدد طالبان نشان می‌دهد که برخی کارشناسان سیاسی و مخالفان طالبان تا حدودی روایت یکسان در قبال طالبان داشتند. این عده از کارشناسان بر این باور بودند که طالبان بر اساس یک تعامل پیچیده و پنهان سیاسی و امنیتی با آمریکا، بر افغانستان حاکم شده است. مطابق این برداشت، حمایت مطلق و قاطع حکومت سرپرست افغانستان از مقاومت فلسطین و ایستادگی در برابر رژیم اسرائیل به عنوان متحد آمریکا، با مفاد توافقنامه دوحه سازگاری ندارد چرا که طالبان در این توافقنامه متعهد شده است که به ضرر منافع استراتژیک آمریکا وارد اقدامی نشود. با این وجود، حکومت طالبان با پذیرش تمام ریسک‌های احتمالی از سوی آمریکا، عملا به اثبات رساند که در حمایت از مقاومت فلسطین صادقانه عمل می‌کند و خط بطلانی بر این تحلیل‌ها کشید.
تقویت روحیه مبارزان فلسطینی
موضعگیری رهبران حکومت سرپرست افغانستان در قبال مسئله فلسطین پیش از آغاز طوفان الاقصی، دیدار برخی از مقامات حکومت سرپرست با رهبران حماس و به ویژه موضع شفاف حکومت طالبان پس از آغاز جنگ غزه، سبب ایجاد نوعی ارتباط عاطفی بین مردم و مبارزان فلسطینی با حکومت سرپرست افغانستان شده است. این نوع ارتباط را در فضای حقیقی و مجازی به خوبی می‌توان شاهد بود. در روزگاری که کودکان فلسطینی بر اثر قحطی جان می‌سپارند اما برخی کشورهای اسلامی هنوز به «پیمان ابراهیم» و عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی دل بسته‌اند، مبارزان فلسطین این نوع حمایت صادقانه حکومت سرپرست افغانستان را درک کرده و قدر می‌شناند.
علاوه بر این چهار پیام مهم و معنادار، حمایت حکومت سرپرست افغانستان از مقاومت مردم فلسطین، تأثیرات بسیار مثبتی را در افکار عمومی افغانستان به همراه داشته است که در اثرگذاری بر بقای این حکومت اثرگذار خواهد بود.
منبع: بررسی تحولات افغانستان
پیشنهاد می شود: استقبال افغانستان از قطعنامه شورای امنیت درباره غزه
