نشست دو روزه دوحه به میزبانی سازمان ملل که در قطر برگزار شده بود، روز گذشته به کار خود پایان داد.
رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی و صلح که هدایت این نشست را برعهده داشت، دوحه سه را «مثمرثمر» عنوان کرد.
این درحالی بود که سخنان پایانی خانم دی کارلو، صحبت از داستان دیگری داشت.
او که در جمع خبرنگاران حاضر شد، در مورد این نشست توضیحاتی داد.
صحبتهایی که از آن نمیتوان دستاورد ملموسی را یافت که بتوان آن را به عنوان نتیجه دوحه سه، یاد کرد.
اظهارنظرهایی که تنها به ابراز امیدواری و تاکید بر مسائل گذشته خلاصه میشد.
این درحالی است که سازمان ملل نیز به دنبال انتظارات غیرواقعی از طالبان در میان هجمه گستردهای از انتقادات به دوحه رفتند.
از طرف دیگر، طالبان نیز برای رسیدن به خواستههایشان برای رفتن به دوحه دندان تیز کرده بودند. اما گویا هر دو طرف ماه ها برای هیچ جنگیده بودند.
هردو طرف انتظار این را داشتند که نشست دوحه میتواند دستاوردی بزرگ را برای آنها رقم بزند.
این درحالی است که سخنان پایانی رزماری دی کارلو، نشان از آن دارد که علیرغم هیاهوی بسیار برای این نشست در میانه جای خالی گروههای زنان به نتیجهای که حداقل در گام اول انتظار میرفت، ختم نشد.
چنانچه که به نقل از منابع آگاه نگرانیها همچنان از سوی افغانستان و طالبان در میان کشورهای شرکت کننده پا برجاست.
از طرف دیگر، تناقضگوییهای طرفین در مورد این نشست خود حاکی از این امر است که سازمان ملل نتوانسته نتایجی حداقلی و رضایت بخش در این نشست داشته باشد.
نتایجی که خود را در صحبتهای معاون دبیرکل در جمع خبرنگاران نشان داد.
رزماری دی کارلو، در این نشست خبری درخصوص موضوع تحریم که طالبان به امید رهایی از آن عازم قطر شده بودند و محوریترین موضوع این نشست دو روزه را پوشش میداد، علیرغم اعلام طالبان، گفت که بحث عمیقی درباره رفع تحریمها نداشتیم و شناسایی رسمی در برنامه دوحه نیست.
او گفت: با طالبان درباره رفع تحریمها بحث عمیق نداشته است.
این درحالی است که ذبیحالله مجاهد، سرپرست هیات طالبان پس از جلسه روز نخست که در مورد تحریمها در آن بحث و گفتوگو صورت گرفت به رسانهها گفت که افغانستان مواضع خود را بیان کرد و حرفهای طرف مقابل را شنید.
او پیشرفت این جلسه را خوب توصیف کرد و افزود که ما در این جلسه ذهنیت شرکتکنندگان را به سمت مثبت بردیم.
رییس نشست دوحه در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد که نگرانیها و دیدگاههای زنان افغانستان در مرکز توجه بود و برای سازمان ملل مشارکت معنادار زنان در فرآیندهای سیاسی و صلح یک اصل است.
این درحالی است که این سازمان به خواست طالبان تن داد و در ازای حضور آنها در دوحه زنان را حذف کرد.
او در همین رابطه افزود که با زنان بحثهای معناداری خواهد داشت.
باید گفت از میان پنج زنی که برای گفتوگو دعوت شدهاند، سه زن به دعوت سازمان ملل پاسخ منفی دادند و حاضر به حضور در این نشست نشدند.
آنها سازمان ملل را محکوم به مماشات و عادیسازی رابطه با طالبان کردند.
او در بخش دیگری از سخنانش، نشست دوحه را بخشی از یک فرآیند خواند و گفت: صدای زنان شنیده خواهد شد.
او در این نشست خبری از ایجاد جامعهای باز در افغانستان ابراز امیدواری کرد.
این درحالی است که حضور طالبان به عنوان تنها نمایندگان افغانستان و حذف دیگر گروهها به ویژه زنان از تصمیمات سازمان ملل در مورد این نشست بود.
لازم به ذکر است، درحالی بخش مهمی از سخنان دی کارلو به زنان اختصاص یافته بود که طالبان برای حضور در این نشست بر عدم حضور نماینده زن و همچنین عدم بحث و گفتوگو در این مورد تاکید کرده بودند.
او همچنین اعتراف کرد که این نشست سازمان ملل را یک انتخاب بسیار سخت و غیرممکن قرار داده است.
او افزود که مقامات طالبان حاضر به نشستن در مقابل جامعه مدنی نیستند. امری که کار را برای این سازمان در نتیجه بخش بودن نشستهای دوحه دشوار و توانایی آن را زیرسئوال خواهد برد.
رزماری دی کارلو در بخش دیگری از سخنان خود مدعی شد که این نشست و فرآیند به معنای عادی سازی طالبان و به رسمیت شناختن آنها نخواهد بود.
این درحالی است که بخش کوتاهی از سخنان او به محورهای اصلی و دستورکار نشست اختصاص یافته بود که شاید دلیل آن عدم اجماع، عدم اعتماد و وجود نگرانیها از جانب افغانستان باشد.
هرچند که مجاهد مدعی شد که توانسته ذهنیت شرکت کنندگان را تغییر دهد.
در نهایت باید گفت که صحبتهای دی کارلو، همه تاکید و یا ابراز امیدواری برای افغانستان بود. آنچه که پیش از این نیز بارها در مورد افغانستان زده شده بود.
او حرف تازهای که نتیجه این نشست بوده باشد، را نگفت. تنها بر نگرانیهای موجود تاکید، وعده و یا امید حل آنها را داد.
صحبتهایی نشان از آن دارد، دوحه سه برای سازمان ملل نتوانست کمک کننده وجهه شکنندهاش در موضوع افغانستان که به ویژه در دوحه سه تخریبتر شد، باشد.
باید گفت که سازمان ملل برای نشست دوحه سه اعتبار خود را در میانه بازی آمریکا و طالبان با امید نتیجهای قابل قبول گذاشت.
این درحالی است که سازمان ملل امیدوار بود که بتواند با دستاوردی بزرگ در میدان انتقادهای گسترده ای که به عملکرد این سازمان در جریان نشست دوحه وارد شده بود، از این نشست خارج شود و نماینده آن با دستانی پر به سازمان ملل برگردد.
اما باید گفت که نشست دوحه برای سازمان ملل نتیجه ای جز خطاهای رخ داده و مسیری پرخطر و دشوار به بار نیاورده است.
پیشنهاد می شود: هیاهوی بسیار برای هیچ؛ زوایای پنهان نشست دوحه از نگاه خبرنگاران