به گزارش ایراف، با گذشت چندین روز از بازداشت این شاعر و فعال فرهنگی، هنوز هیچ‌گونه اطلاعی از محل نگهداری، وضعیت یا اتهام وی در دست نیست.
چه کسی بامداد را برد؟
خانواده و نزدیکان این فعال فرهنگی می‌گویند که حسینی بامداد صبح روز یک‌شنبه، دوم آذرماه و در مسیر رفتن به محل کارش توسط افرادی که گویا ماموران اداره استخبارات طالبان در ولایت بلخ هستند، بازداشت و به مکان نامعلومی برده شد.
همکاران وی نیز تأیید کرده‌اند که نیروهای طالبان پس از بازداشت، به کتابخانه فردوسی که محل کار او بوده، یورش برده و تجهیزات، مدارک، کامپیوتر شخصی و کتاب‌های او را با خود برده‌اند.
خانواده و چند تن از اعضای شورای علمای شیعه بلخ، یک روز پس از بازداشت به معاونت استخبارات طالبان مراجعه کردند تا از حال حسینی بامداد باخبر شوند. طالبان در پاسخ به نگرانی خانواده وی، ابتدا این اقدام را سوء تفاهم دانسته و وعده آزادی دادند، اما چند ساعت بعد گفتند او برای توضیحات بیشتر به کابل منتقل شده است.
با وجود پیگیری‌های خانواده و دوستان، هیچ مقام امنیتی در کابل، حضور حسینی بامداد را تایید نکرده است، اکنون خانواده وی باور دارند که او همچنان در بلخ و در بازداشت استخبارات طالبان به‌سر می‌برد.
اتهام: فعالیت‌های ادبی خارج از «چارچوب» طالبان
بر اساس گفته اقارب، طالبان دلیل بازداشت او را «فعالیت‌های ادبی و زبانی خارج از دایره قوانین» عنوان کرده‌اند.
این اتهام در حالی متوجه حسینی بامداد است که او چهره‌ای غیرسیاسی به‌شمار می‌رفت و سال‌ها به‌عنوان مسئول خانه مولانا و مدیر کتابخانه فردوسی در ترویج فرهنگ و برگزاری نشست‌های نقد شعر و برنامه‌های فرهنگی فعالیت می‌کرد.
سابقه فشارها علیه فعالان فرهنگی
فرهنگیان بلخ می‌گویند بازداشت بامداد در ادامه فشارهایی صورت می‌گیرد که طی ماه‌های اخیر بر جامعه ادبی این ولایت افزایش یافته است.
آنان یادآوری می‌کنند که پیش از این نیز استاد صالح‌محمد خلیق، پژوهشگر برجسته بلخ، در یک حادثه رانندگی مشکوک جان باخت؛ حادثه‌ای که همچنان ابهاماتی را برانگیخته است. منابع فرهنگی، بازداشت بامداد را «دومین مورد هدف‌گیری» یک چهره ادبی در هفته‌های اخیر می‌دانند.
واکنش جامعه ادبی؛ نگرانی از سرنوشت بامداد و سرکوب فرهنگ
از سوی دیگر، بازداشت سیدسکندر بامداد موجی از واکنش‌ها را در میان شاعران و نویسندگان مطرح افغانستان برانگیخته است.
مختار وفایی، خبرنگار، می‌گوید که بامداد «هیچ سابقه فعالیت سیاسی ندارد» و بازداشت او نگرانی‌های جدی درباره سلامت او ایجاد کرده است.
احمدی بلندی، شاعر و فعال فرهنگی نیز از یورش نیروهای طالبان به دفتر بامداد و ضبط تمامی وسایل او خبر داده و این اقدام را «حمله مستقیم به فرهنگ» توصیف کرده است.
همچنین زهرا موسوی، شاعر، با ابراز نگرانی از وضعیت او خواستار «دادخواهی عمومی» شده و هشدار داده است که طالبان پیش از این نیز چندین شاعر و فعال فرهنگی را بازداشت و شکنجه کرده‌اند.
سیدرضا محمدی، شاعر شناخته‌شده افغانستان نیز بازداشت بامداد را «گامی در مسیر انسانیت‌زدایی از جامعه شمال افغانستان» توصیف کرده و گفته است: «وقتی بخواهند جامعه‌ای را نابود کنند، نخست شاعرانش را می‌گیرند؛ زیرا بدون شعر، رویا نیست و بدون رویا آزادی و انسانیت وجود ندارد.»
فعالیت‌های فرهنگی و ادبی بامداد
سیدسکندر حسینی بامداد طی سال‌های اخیر علاوه بر مجموعه فرهنگی خانه مولانا، مدیریت بیش از ده‌ها برنامه فرهنگی در بلخ از جمله: بزرگداشت حافظ شیرازی، پاسداشت فردوسی و نظامی گنجوی، نشست‌های هفتگی نقد شعر «چهارباغ خیال» را بر عهده داشت.
او همچنین در چاپ مجموعه‌های شعر، نگارش مقالات ادبی و مدیریت وب‌سایت فرهنگی خانه مولانا نقش فعالی داشت.
خروج فرهنگیان، پایداری بامداد
در حالی‌که ده‌ها نویسنده و شاعر طی سال‌های اخیر افغانستان را ترک کرده‌اند، بامداد تصمیم گرفت در بلخ بماند و فعالیت‌های فرهنگی را ادامه دهد. فعالان ادبی می‌گویند او «یکی از آخرین ستون‌های باقی‌مانده فرهنگ در بلخ» بوده است.
ابهام کامل درباره وضعیت کنونی
تا لحظه تهیه این گزارش، هیچ مقام طالبان در بلخ یا کابل درباره بازداشت یا وضعیت سیدسکندر حسینی بامداد اظهار نظر رسمی نکرده است.
خانواده، همکاران و جامعه فرهنگی بلخ همچنان در بی‌خبری کامل و نگرانی از وضعیت سلامتی وی به‌سر می‌برند.
