به گزارش ایراف، به نقل از نشریه ساندی گاردین، تحلیل‌های تازه از تحولات امنیتی و دیپلماتیک حاکی از آن است که پاکستان در حال انجام یک بازنگری استراتژیک اساسی در سیاست خود نسبت به افغانستان است؛ بازنگری‌ای که می‌تواند روابط دو کشور را وارد مرحله‌ای کاملاً جدید و پرتنش کند.
شواهد نشان می‌دهد که سازمان اطلاعات پاکستان (آی‌اس‌آی) پس از دو سال تنش فزاینده با طالبان، در حال فعال‌سازی مجدد کانال‌های ارتباطی با گروه‌های مخالف طالبان است. این حرکت، خاطره جنگ‌های نیابتی دهه‌های گذشته در افغانستان را زنده می‌کند.
خط قرمز استراتژیک پاکستان: تی‌تی‌پی و توسعه روابط کابل و دهلی‌نو
این نشریه افزود اصلی‌ترین محرک این تغییر رویکرد، شدت‌گرفتن حملات مرگبار گروه تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) علیه نیروهای امنیتی این کشور است.
پاکستان با تأکید بر اینکه طالبان در افغانستان پناهگاه امنی برای رهبران و جنگجویان تی‌تی‌پی فراهم کرده و حاضر به اقدام عملی علیه آنها نیست.
اسلام‌آباد معتقد است این سکوت طالبان یک «تهدید وجودی» است که اساس دکترین «عمق استراتژیک» پاکستان را با چالش مواجه کرده است.
با این حال، دلیل مهم‌تر و عمیق‌تر این تغییر، توسعه روابط طالبان با هند می‌باشد. دیدارهای رسمی، پیام‌های دوستانه و تبادل هیئت‌ها میان کابل و دهلی‌نو، نشان از حرکت طالبان به سمت یک سیاست خارجی مستقل و متوازن دارد.
این گزارش می‌افزاید پاکستان این حرکت را نوعی «سرپیچی» و حتی «تهدید امنیت ملی» خود تفسیر می‌کند و احساس می‌کند که طالبان دیگر ابزاری قابل کنترل نبوده و در حال تبدیل شدن به شریکی بالقوه برای رقیب اصلی آن هستند.
احیای اهرم فشار؛ ارتباط با جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی
در واکنش به این تحولات، سازمان اطلاعات پاکستان در تلاش است تا با احیای روابط با گروه‌های مخالف طالبان، از جمله جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود و جبهه آزادی افغانستان مرتبط با یاسین ضیا، اهرم‌های فشاری تازه‌ای ایجاد کند. منابع منطقه‌ای تأیید می‌کنند که برخی از این گروه‌ها از حمایت حلقه‌های غربی نیز برخوردارند و پاکستان امیدوار است از این طریق، نفوذ ازدست‌رفته خود در افغانستان را بازیابد.
ساندی گاردین میگوید اگرچه هنوز نشانه‌ای از تشکیل یک ائتلاف رسمی ضد طالبان دیده نمی‌شود، اما احتمال شکل‌گیری یک جبهه مخالف سازمان‌یافته با حمایت غیرمستقیم پاکستان در حال افزایش است.
این پروژه می‌تواند از فشارهای سیاسی و تبلیغاتی آغاز شود و در سناریوهای بدبینانه‌تر، به بی‌ثبات‌سازی داخلی و حتی تلاش برای تغییر رژیم در افغانستان منجر گردد.
افغانستان امروز، افغانستان دهه ۹۰ نیست
با این وجود، کارشناسان هشدار می‌دهند که چنین استراتژی‌ای به شدت پرمخاطره است و افغانستان امروز شبیه به دهه ۹۰ نیست.
سازمان اطلاعات طالبان کنترل میدانی بسیار قوی‌تری دارد و جامعه افغانستان به شدت از جنگ داخلی خسته است.
هرگونه حمایت پاکستان از گروه‌های مسلح مخالف، نه تنها می‌تواند جنگ داخلی تازه‌ای را شعله‌ور کند، بلکه موج جدیدی از مهاجرت و بی‌ثباتی را به سوی خود پاکستان سرازیر خواهد کرد؛ اتفاقی که اقتصاد فروپاشیده این کشور تاب تحمل آن را ندارد.
این گزارش در پایان می‌نويسد در نهایت، روندهای جدید نشان می‌دهد که پاکستان در حال فاصله گرفتن از اتکای انحصاری به طالبان و حرکت به سمت یک «سیاست چندلایه» در قبال افغانستان است.
در این سیاست، اسلام‌آباد از چندین اهرم فشار برای بازتنظیم موقعیت خود استفاده می‌کند. اما این یک بازی خطرناک است که می‌تواند پیامدهایی به مراتب پیچیده‌تر و غیرقابل پیش‌بینی‌تر از گذشته به همراه آورد.
