به گزارش ایراف، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، با انتشار بیانیهای اعلام کرد که مذاکرات میان طالبان و پاکستان در دوحه با امضای توافقنامهای رسمی به پایان رسیده است.
وی ضمن قدردانی از نقشآفرینی قطر و ترکیه در تسهیل این روند، تأکید کرد که توافق حاصلشده بر اصولی چون احترام متقابل، حسن همجواری و حل اختلافات از طریق گفتوگو استوار است.
مجاهد افزود که دو طرف بر سر برقراری آتشبسی کامل و معنادار توافق کردهاند و متعهد شدهاند که هیچگونه اقدام خصمانهای علیه یکدیگر انجام ندهند.
به گفتهٔ وی، طالبان در چارچوب این توافق، از هرگونه حمایت از گروههایی که علیه دولت پاکستان فعالیت میکنند، خودداری خواهد کرد و نیروهای امنیتی، مردم و تأسیسات هر دو کشور از تعرض مصون خواهند بود.
سخنگوی طالبان همچنین از ایجاد یک سازوکار مشترک با نظارت کشورهای میانجی خبر داد که قرار است در آینده برای بررسی ادعاهای دوجانبه و تضمین اجرای توافقنامه فعال شود.
موضع اسلامآباد: توقف حملات و دیدار آتی در استانبول
خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، نیز پس از انجام دور اول مذاکرات در پستی در شبکهٔ اجتماعی ایکس اعلام کرد که سلسلهٔ حملات تروریستی که از خاک افغانستان در پاکستان انجام میشد، فوراً متوقف خواهد شد و هر دو کشور همسایه به خاک یکدیگر احترام خواهند گذاشت.
وی همچنین خبر داد که در تاریخ ۲۵ اکتبر، هیأتهای طالبان و پاکستان در شهر استانبول ترکیه دیدار خواهند کرد تا دربارهٔ جزئیات توافق گفتوگو کنند.
وزیر دفاع پاکستان از نقشآفرینی قطر و ترکیه در تسهیل این توافق، قدردانی کرد.
شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، این توافق را «گامی نخست در مسیر درست» خواند و از نقش «سازنده کشورهای برادر قطر و ترکیه» قدردانی کرد.
اسحاق دار، وزیر خارجه پاکستان نیز ضمن ستایش از میانجیگری منطقهای، ابراز امیدواری کرد که در نشست آتی به میزبانی ترکیه، سازوکاری ملموس و قابل راستیآزمایی برای نظارت بر اجرای توافق ایجاد شود.
واکنش ایران و چین؛ تأکید بر ثبات منطقهای
محمدرضا بهرامی، مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه ایران، توافق آتشبس را «اقدامی مفید، سازنده و قابل توجه» خواند و تأکید کرد که «منافع جمعی همه کشورهای منطقه در تقویت آرامش، ثبات و امنیت است.»
یو شیاویونگ، نماینده ویژه چین در امور افغانستان نیز ضمن تبریک به طرفین، ابراز امیدواری کرد که این آتشبس پایدار بماند و از نقش قطر در میانجیگری قدردانی کرد.
تحلیلهای سیاسی؛ از پذیرش دیورند تا مسئولیت تیتیپی
آصف آشنا، تحلیلگر سیاسی، توافق را «تسلیم بدون قید و شرط طالبان» به خواستههای اسلامآباد دانست و نوشت: «اگر طالبان احترام به تمامیت ارضی پاکستان را پذیرفته باشند، در حقیقت مرز دیورند را پذیرفتهاند.»
وی همچنین تأکید کرد که تعهد طالبان به توقف حملات تیتیپی از خاک افغانستان، به معنای پذیرش مسئولیت مستقیم در قبال فعالیتهای این گروه است.
شاه محمود میاخیل، معاون پیشین وزارت دفاع افغانستان، نیز بیانیه توافق را «ضعیف و به ضرر افغانستان» خواند و با اشاره به عدم ذکر تجاوزات مستقیم پاکستان، بیتوجهی به تلفات غیرنظامیان و استفاده از واژه «مرز» به جای «خط دیورند»، گفت: «در چنین آتشبسی، انسان چه بگوید وقتی که همه چیز به ضرر افغانستان تمام شده است؟»
روایتهای انسانی؛ صلح میان لبخند رهبران و اشک مادران
احمد سعیدی، تحلیلگر سیاسی، با نگاهی انتقادی نوشت: «صلحی که میان لبخند رهبران و اشک مادران معلق مانده است.» وی با تأکید بر اینکه صلح واقعی باید از دل رنجهای مردم بجوشد، نه از نشستهای دیپلماتیک، افزود: «دو روز پیش همینها یکدیگر را تروریست و کافر میخواندند، امروز از برادری اسلامی سخن میگویند. این تغییر لحن، بیشتر بوی مصلحت و فشار سیاسی چین و قطر را میدهد.»
سعیدی هشدار داد که بیاعتمادی عمیق میان دو ملت، خاطرات جنگهای نیابتی و سیاستهای دوگانه اسلامآباد، موانعی جدی بر سر راه صلح پایدار هستند.
سمیع یوسفزی، خبرنگار افغان، نیز ضمن استقبال از توافق، یادآور شد: «دل من با مردم بیگناه و بازیکنان جوان کریکتی است که در این جنگ یکهفتهای جان خود را از دست دادند.» او همچنین پرسید که آیا تیتیپی حملات خود در داخل پاکستان را متوقف خواهد کرد یا خیر.
دفاع از استقلال در میدان جنگ، دفاع از اصول در میز دیپلماسی
ذاکر جلالی، رئیس سوم وزارت خارجه، با انتشار یادداشتی این توافق را نشانهای از موفقیت دیپلماتیک افغانستان دانست و تأکید کرد که موضع اصولی کشور همواره بر تفاهم و عدم مداخله در امور دیگران بوده است. وی همچنین گفت که اعزام هیأت بلندپایه به دوحه نشاندهنده جدیت افغانستان در دفاع از استقلال و در عین حال تلاش برای حل دیپلماتیک مسائل است.
به گفته جلالی، در این تفاهمنامه دقت کامل در انتخاب واژگان صورت گرفته تا اصول تاریخی و سیاسی افغانستان حفظ شود و هیچگونه تفسیر خلاف منافع ملی صورت نگیرد.
از سوی دیگر، قاری عبدالستار سعید، از حامیان حکومت طالبان، این توافق را «صفحهای تازه از تاریخ» دانست و تأکید کرد که طالبان اینبار «از موضعی مساوی» با پاکستان مذاکره کردهاند.
او افزود: «دیگر رؤیاهای عمق استراتژیک و سیاستهای شبیه به معاهده گندمک، بخشی از گذشته شدهاند.»
جمعبندی: صلحی شکننده در سایه بیاعتمادی و پرسشهای بیپاسخ
توافق آتشبس میان طالبان و پاکستان، هرچند گامی در مسیر کاهش خشونتهاست، اما با تردیدهای جدی، روایتهای انسانی و پرسشهایی درباره مرز دیورند، مسئولیت تیتیپی، منافع مردم افغانستان و صداقت طرفین همراه است. کارشناسان هشدار میدهند که بدون شفافیت، عدالت و احترام متقابل، هیچ صلحی پایدار نخواهد ماند.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
تعلیق اخلاق، ترجیح سیاست؛ هند چگونه با طالبان کنار آمد؟