به گزارش ایراف، به نقل از گزارش پایگاه خبری تایمز آسیای مرکزی، این پروژه نه‌تنها پیامدهای زیست‌محیطی دارد، بلکه می‌تواند توازن آبی منطقه را به‌طور بنیادین تغییر دهد.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، اعلام کرده که فاز دوم پروژه ظرف پنج ماه آینده تکمیل خواهد شد.
طبق تصاویر و اطلاعات منتشرشده از سوی تایمز آسیای مرکزی، بخش‌هایی از کانال با بتن و سنگ پوشانده شده و پل‌هایی برای اتصال مناطق اطراف در حال ساخت‌اند.
این کانال از شهرستان دولت‌آباد در ولایت بلخ آغاز شده و تا شهرستان اندخوی در ولایت فاریاب امتداد دارد.
طول نهایی آن ۲۹۰ کیلومتر، عرض ۱۰۰ متر و عمق ۸.۵ متر خواهد بود و ظرفیت انتقال سالانه آن تا ۶ میلیارد متر مکعب آب تخمین زده شده است.
بر اساس گزارش تایمز آسیای مرکزی، طرح اولیه این پروژه به دهه ۱۹۶۰ میلادی بازمی‌گردد، اما توسعه عملی آن از سال ۱۳۹۷ خورشیدی در دوره ریاست جمهوری محمد اشرف غنی آغاز شد.
آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) و شرکت‌های مهندسی هندی از این طرح حمایت کردند.
مطالعات امکان‌سنجی به ارزش ۳.۶ میلیون دلار در کابل انجام شد، اما تاکنون منتشر نشده‌اند.
کشورهای پایین‌دست شامل ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان که به شدت به آب آمو دریا وابسته‌اند، هشدار داده‌اند که هیچ ارزیابی زیست‌محیطی برای تأثیرات این پروژه انجام نشده و اطلاع‌رسانی رسمی نیز صورت نگرفته است.
تایمز آسیای مرکزی در تحلیل خود آورده است که این کانال ممکن است تا ۱۳ میلیارد متر مکعب آب در سال—تقریباً یک‌چهارم جریان متوسط آمو دریا؛ منحرف کند.
ازبکستان ممکن است با کاهش حاصل‌خیزی خاک و افت تولیدات کشاورزی مواجه شود.
ترکمنستان نیز که ۱۲ درصد تولید ناخالص داخلی‌اش وابسته به کشاورزی است، در معرض اختلالات شدید قرار دارد.
در کنفرانس بین‌المللی اخیر درباره امنیت آبی در شهر آستانه، که توسط منابعی چون تایمز آسیای مرکزی پوشش داده شد، کارشناسان و دیپلمات‌ها بر ضرورت راهبردهای هماهنگ منطقه‌ای برای مدیریت منابع مشترک تأکید کردند.
با وجود نبود توافق رسمی میان افغانستان و همسایگان شمالی‌اش، برخی ناظران به روابط اقتصادی موجود—مانند صادرات برق ازبکستان و گاز ترکمنستان به افغانستان—به‌عنوان بستری برای گفت‌وگوهای آینده اشاره کرده‌اند.
