به گزارش ایراف، بعد از هشدارهای سفر رسمی و بازگشت بسیاری از شرکت‌های بیمه و خطوط پروازی از ارائه خدمات به افغانستان، ورود گردشگران خارجی نسبت به سالهای گذشته به حداقل رسیده است. زیرساخت‌های پذیرش، هتل‌ها و خدمات حمل‌ونقل به‌دلیل نبود سرمایه‌گذاری و افت تقاضا یا تعطیل شده‌اند یا با ظرفیت بسیار پایین کار می‌کنند. نتیجه مستقیم این کاهش، از دست رفتن درآمد برای راهنمایان محلی، صنایع دستی‌فروشان و کسب‌وکارهای کوچک است که پیش‌تر از گردشگری تغذیه می‌کردند.
بر اساس داده‌های وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در سال ۲۰۲۴، حدود ۹ هزار گردشگر خارجی از ولایت‌های مختلف افغانستان بازدید کرده‌اند. این رقم در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ به ۳ هزار نفر رسیده است. مقامات طالبان این ارقام را نشانه‌ای از «برقراری امنیت کامل» و «اعتماد جهانی» به حکومت خود عنوان کرده‌اند.
این در حالی است که ایالات متحده و کشورهای اروپایی همچنان هشدارهای جدی درباره سفر به افغانستان صادر می‌کنند. وزارت خارجه آمریکا افغانستان را در بالاترین سطح هشدار سفر قرار داده و شهروندان خود را از ورود به این کشور منع کرده است. در مواردی، شهروندان آمریکایی که به افغانستان سفر کرده‌اند، با بازداشت یا بازجویی مواجه شده‌اند؛ اتفاقاتی که نگرانی‌ها درباره امنیت و آزادی‌های فردی در این کشور را افزایش داده است.
شایان ذکر است که سفارت ایالات متحده برای افغانستان که از قطر فعالیت می‌کند، روز ۲۸ مرداد، هشدار داد که شهروندان آمریکایی در سفر به افغانستان با خطر بازداشت رو‌به‌رو هستند. این سفارت به شهروندان آمریکایی گفته است که سفر به افغانستان را توصیه نمی‌کند.
تهدید تروریسم
حملات پراکنده و تهدیدهای تروریستی گاه و بی‌گاه در افغانستان، تصویر خطرناکی را برای شهروندان خارجی، شرکت‌های بیمه و آژانس‌های مسافرتی تشکیل داده است. حتی وقتی هدف حملات گردشگران نیستند، استمرار ناامنی و نبود سازوکارهای قضایی و حفاظتی قابل‌اعتماد، هزینه‌های عملی و روانی سفر را افزایش می‌دهد و سرمایه‌گذاری بلندمدت در بخش گردشگری را ناممکن می‌سازد.
در این مورد باید یادآور شد که در اردیبهشت ماه ١۴٠٣ در اثر حمله گروهی ناشناس بر یک خودرو حامل گردشگران خارجی در ولایت بامیان، چهار نفر شامل ٣ تبعه خارجی و یک مترجم افغان کشته و چهار تن دیگر زخمی شدند.
صنعت گردشگری در خدمت مشروعیت سیاسی
طالبان بارها با دعوت از اینفلوئنسرهای غربی و تولید محتوا به دنبال بازسازی تصویر بین‌المللی بوده‌اند. این تلاش‌ها می‌توانند در کوتاه‌مدت کنجکاوی و توجه رسانه‌ای ایجاد کنند، اما تحلیلگران می‌گویند بدون تضمین‌های ملموس درباره امنیت، حقوق زنان و آزادی‌های اجتماعی، این تصاویر تنها تبلیغاتی کنترل‌شده خواهند بود که به سختی باعث سفر واقعی یا سرمایه‌گذاری می‌شود.
پیامدهای اقتصادی و تحولات اجتماعی
کاهش گردشگری، فشار بر جوامع محلی را تشدید کرده و روند مهاجرت نیروی کار جوان به شهرها یا خارج را تسریع می‌کند. کوچک شدن بازار صنایع دستی و تعطیلی مهمان‌خانه‌ها علاوه بر زیان اقتصادی، ظرفیت بازسازی مهارت‌ها و خدمات بومی را کاهش می‌دهد. بازسازی تدریجی نیازمند سرمایه‌گذاری در آموزش، ایجاد بازارهای جایگزین و کانال‌های فروش خارجی برای محصولات محلی است.
راهکارهای واقع‌گرایانه برای آغاز بازسازی
به باور تحلیلگران؛ بازگشت محدود و امن گردشگری مستلزم ترکیبی از اقدامات این چنینی است: تعیین مسیرهای ایمن و سفرهای تخصصی با پروتکل‌های امنیتی، همکاری با نهادهای میراث و سازمان‌های بین‌المللی برای بازسازی آثار فرهنگی و ایجاد سازوکارهای مستقل برای ارزیابی وضعیت حقوق بشر و امنیت که ادعاهای تبلیغاتی را راستی‌آزمایی کند. حمایت هدفمند از جوامع محلی و برنامه‌های آموزشی برای راهنماها و فعالان صنایع دستی می‌تواند پایه‌ای برای ازسرگیری تدریجی فعالیت‌های گردشگری باشد.
روایت‌سازی تبلیغاتی طالبان ممکن است توجه کوتاه‌مدت به افغانستان بیاورد، اما تا زمانی که تهدیدات تروریستی، موانع حقوقی و نقایص در امنیت و شفافیت حکومتی باقی بمانند، بازگشت گردشگری گسترده و پایدار ناممکن است. مسیر بازسازی طولانی و مرحله‌ای است و تنها از طریق تضمین‌های عملی در امنیت، حمایت از جوامع محلی و همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی قابل تحقق است.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
افغانستان شاهد ورود آرام گردشگران خارجی؛ طالبان به دنبال توسعه صنعت توریسم
فصل تازه تاریخ معاصر افغانستان؛ توریسم به جای تروریسم
آغاز فصل جدید همکاری‌های گردشگری تجاری و توریسم سلامت بین خراسان جنوبی و افغانستان
