به گزارش ایراف؛ اعمال تعرفههای سنگین بر هند به دلیل خرید نفت از روسیه و روابط اقتصادی این کشور با مسکو، نهتنها روابط دوجانبه آمریکا و هند را تحت فشار قرار داده، بلکه پیامدهای گستردهای بر معادلات ژئوپلیتیکی و اقتصادی منطقه، بهویژه در جنوب آسیا و افغانستان، داشته است.
پیشینه جنگ اقتصادی آمریکا و هند
جنگ تجاری میان ایالات متحده و هند ریشههایی در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ (2017-2021) دارد. در فوریه 2018، به تعرفههای بالای هند بر موتورسیکلتهای آمریکایی هارلی-دیویدسون (تا 100٪) اعتراض کرد و آن را ناعادلانه خواند.
این تنشها با اعمال تعرفههای متقابل از سوی هند بر کالاهای آمریکایی تشدید شد. در دوره دوم ریاستجمهوری، این درگیری اقتصادی به دلیل خرید گسترده نفت خام روسیه توسط هند شدت بیشتری یافت. ایالات متحده در آگوست 2025 تعرفههای تجاری 25٪ بر کالاهای هندی اعمال کرد که به دلیل ادامه خرید نفت از روسیه به 50٪ افزایش یافت.
دلایل اعمال تعرفهها از سوی آمریکا
کاخ سفید معتقد است که خرید نفت ارزانقیمت از روسیه توسط هند، بهطور غیرمستقیم به تأمین مالی جنگ روسیه در اوکراین کمک میکند. همچنین ترامپ روابط تجاری با هند را یکطرفه و فاجعهبار توصیف کرده و تعرفههای تنبیهی را برای کاهش کسری تجاری اعمال کرده است.
در سال 2024، کسری تجاری آمریکا با هند حدود 87 میلیارد دلار بود. ایالات متحده از هند انتظار دارد در استراتژی مهار چین (از طریق گروه کواد: آمریکا، هند، ژاپن، استرالیا) همسویی بیشتری نشان دهد. با این حال، روابط نزدیک هند با روسیه این استراتژی را تضعیف کرده است.
تأثیرات اعمال تعرفه بر افغانستان
افغانستان، بهعنوان کشوری با اقتصاد شکننده و وابسته به تجارت منطقهای، بهطور غیرمستقیم از جنگ اقتصادی آمریکا و هند تأثیر پذیرفته است: هند یکی از بزرگترین شرکای تجاری افغانستان است.
بر طبق تخمیین ها در سال 2024، تجارت دوجانبه هند و افغانستان حدود 1.2 میلیارد دلار بود که عمدتاً شامل صادرات مواد غذایی، دارو و منسوجات از هند به افغانستان میشد.
تعرفههای آمریکا و کاهش توان صادراتی هند، عرضه این کالاها را محدود کرده و قیمتها را در بازارهای افغانستان افزایش داده است.
همینطور بندر چابهار ایران که با سرمایهگذاری هند توسعه یافته، مسیری کلیدی برای دسترسی افغانستان به بازارهای جهانی است.
تحریمهای آمریکا و فشار بر هند برای کاهش روابط با ایران، توسعه این بندر را کند کرده و هزینههای لجستیکی برای تجار افغان را افزایش داده است.
ظرفیت عملیاتی چابهار در سال 2025 نسبت به سال قبل ممکن است10٪ کاهش یافته است. وابستگی افغانستان به کالاهای وارداتی از هند (مانند گندم و دارو) باعث شده که افزایش هزینههای تولید در هند، قیمت این کالاها را در بازارهای افغانستان احتمالا تا 20٪ افزایش دهد.
همچنین حدود ۲۵هزار مهاجر افغان در هند زندگی میکنند که عمدتاً در بخشهای غیررسمی مانند تجارت و خدمات مشغول هستند. کاهش فرصتهای اقتصادی در هند به دلیل تنشهای تجاری، معیشت این مهاجران را تحت تأثیر قرار داده و برخی را به بازگشت به افغانستان یا مهاجرت به کشورهای دیگر سوق داده است.
نقش چین در معادلات منطقهای
سیاستهای تجاری تهاجمی آمریکا، هند را به سمت همکاری نزدیکتر با چین سوق داده است که پیامدهای مهمی برای منطقه دارد، مودی در نشست سازمان همکاری شانگهای (SCO) در سال 2025 شرکت کرد که اولین سفر او به چین در هفت سال گذشته بود.
چین با ابتکارات تجاری و دیپلماتیک، مانند کمربند و جاده (BRI) از شکاف ایجادشده بین هند و آمریکا بهرهبرداری کرده است.
در سال 2025، تجارت چین با کشورهای آسهآن و هند 12٪ افزایش یافت، در حالی که تجارت هند با آمریکا کاهش یافت. به علاوه چین سرمایهگذاریهای خود را در بخش معدن افغانستان افزایش داده است.
قرارداد 3 میلیارد دلاری چین برای توسعه معدن مس عینک در سال 2024 اجرایی شد و این کشور در حال مذاکره برای پروژههای زیرساختی بیشتر در افغانستان است. این در حالی است که کمکهای اقتصادی آمریکا به افغانستان پس از خروج در سال 2021 به شدت کاهش یافته است.
آیا این جنگ به نفع چین است؟
سیاستهای تجاری آمریکا، بهویژه تعرفههای تنبیهی، هند را به سمت همکاریهای نزدیکتر با چین سوق داده است. این همگرایی تاکتیکی، همراه با افزایش سرمایهگذاریهای چین در منطقه مانند پروژههای BRI و قراردادهای معدنی در افغانستان ، نفوذ پکن را تقویت کرده است.
با این حال، موانعی برای یک چرخش کامل هند به سمت چین وجود دارد:
1-تنشهای مرزی در لداخ و آروناچال پرادش همچنان مانعی برای همکاری کامل هند و چین است.
2-هند همچنان به دنبال حفظ استقلال استراتژیک خود از طریق سیاست چندجانبهگرایی است و به گروه کواد متعهد باقی مانده است.
3-روابط تجاری قوی هند با ژاپن و کره جنوبی، که هر دو نسبت به چین بدبین هستند، مانع از وابستگی بیش از حد به پکن میشود.
جنگ اقتصادی ترامپ علیه هند، با اعمال تعرفههای سنگین، تأثیرات منفی بر اقتصاد هند و بهطور غیرمستقیم بر افغانستان داشته است. افزایش قیمت کالاها، کاهش تجارت منطقهای و کندی توسعه بندر چابهار، فشارهای اقتصادی را بر افغانستان تشدید کرده است.
این سیاستها هند را به سمت همکاری تاکتیکی با چین سوق داده و نفوذ پکن در منطقه را تقویت کرده است. با این حال، موانع ژئوپلیتیکی و اقتصادی مانع از یک چرخش کامل هند به سمت چین میشود. در مورد هژمونی دلار، اگرچه نشانههایی از کاهش وابستگی به دلار در تجارت منطقهای دیده میشود، اما بنظر می رسد تسلط جهانی دلار در کوتاهمدت پابرجا خواهد ماند.
برای کاهش تأثیرات منفی این جنگ اقتصادی، هند و افغانستان باید به دنبال تنوعبخشی به شرکای تجاری و تقویت همکاریهای منطقهای باشند.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
طالبان: هیچ گروه مسلحی در افغانستان فعالیت ندارد
عملیات اطلاعاتی ارتش پاکستان در لَکی مَروَت | ۱۷ عضو تیتیپی کشته شدند
آلمان در پی توافق با سوریه برای اخراج مهاجران؛ روند بازگرداندن به افغانستان نیز ادامه مییابد