گرمای بی‌سابقه در سه قاره؛ ۲۰۲۵ سومین سال گرم جهان

به گزارش ایراف، بر اساس تحلیل خبرگزاری فرانسه از داده‌های برنامه کوپرنیکوس اروپا، آسیای مرکزی در سال ۲۰۲۵ گرم‌ترین سال ثبت‌شده خود را تجربه کرد. تمام کشورهای این منطقه رکورد دمای سالانه را شکستند.

تاجیکستان با افزایش بیش از ۳ درجه سانتی‌گراد نسبت به میانگین فصلی (۱۹۸۱-۲۰۱۰)، بالاترین دماهای غیرعادی جهان را ثبت کرد. این کشور کوهستانی که تنها ۴۱ درصد جمعیت آن به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند، از مه تا دسامبر در همه ماه‌ها به‌جز نوامبر شاهد شکسته شدن رکوردهای ماهانه بود.

کشورهای همسایه شامل قزاقستان، ایران و ازبکستان نیز افزایش ۲ تا ۳ درجه‌ای دما را نسبت به میانگین فصلی گزارش کردند.

منطقه ساحل آفریقا: گرم‌تر شدن تا ۱.۵ درجه

منطقه ساحل و غرب آفریقا نیز شاهد شکسته شدن رکوردهای دمایی بود. کشورهای مالی، نیجر، نیجریه، بورکینافاسو و چاد افزایش ۰.۷ تا ۱.۵ درجه‌ای دما را ثبت کردند.

۱۲ ماه گذشته گرم‌ترین دوره تاریخ نیجریه بود و در دیگر کشورهای منطقه جزو چهار دوره گرم ثبت‌شده قرار گرفت.

گزارش شبکه «انتساب آب‌وهوای جهانی» (WWA) که به تازگی منتشر شد، هشدار می‌دهد که رویدادهای گرمای شدید «از سال ۲۰۱۵ تاکنون تقریباً ۱۰ برابر محتمل‌تر شده‌اند». این منطقه که از سنگال تا سودان امتداد دارد، از آسیب‌پذیرترین مناطق در برابر تغییرات اقلیمی است.

شمال اروپا: پاییز غیرعادی و تابستان سوزان

حدود ۱۰ کشور اروپایی در آستانه شکستن رکورد دمای سالانه خود قرار دارند. سوئیس و چند کشور بالکان تابستانی با دمای ۲ تا ۳ درجه بالاتر از میانگین فصلی داشتند.

اسپانیا، پرتغال و بریتانیا بدترین تابستان تاریخ خود را تجربه کردند که به آتش‌سوزی‌های گسترده انجامید. بریتانیا همچنین خشک‌ترین بهار در بیش از یک قرن گذشته را پشت سر گذاشت که باعث کمبود آب شد.

شمال اروپا اگرچه از موج گرمای ژوئن در امان ماند، اما پاییزی به‌طور غیرعادی گرم را تجربه کرد. انتظار می‌رود ۱۲ ماه گذشته یکی از دو سال گرم تاریخ نروژ، سوئد، فنلاند و ایسلند باشد.

تصویر جهانی: ۲۰۲۵ سومین سال گرم تاریخ

در سطح جهانی، انتظار می‌رود ۱۲ ماه گذشته سومین دوره گرم ثبت‌شده در تاریخ باشد که پس از سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۳ قرار می‌گیرد. این داده‌های موقت اوایل ژانویه در گزارش نهایی کوپرنیکوس تأیید خواهند شد.

در سال ۲۰۲۵، بیش از ۱۲۰ رکورد دمای ماهانه در بیش از ۷۰ کشور شکسته شد. این تحلیل بر داده‌های ساعتی از سال ۱۹۷۰ تاکنون متکی است که شامل مدل‌های اقلیمی، اندازه‌گیری‌های حدود ۲۰ ماهواره و ایستگاه‌های هواشناسی می‌شود.