به گزارش ایراف، امیر توکلیرودی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به روند پیشرفت این طرح اظهار کرد: یکی از برنامههای جدی که با همراهی فرمانداری، استانداری و دفتر نمایندگی مجلس دنبال میشود، ایجاد ظرفیتهای پایدار برای توسعه و تجارت میان دو کشور است. به گفته او، تجارت یک فرآیند پویا و مداوم است و ایران تلاش دارد این پویایی را در دو سوی مرز تقویت کند.
او با تأکید بر اهمیت مرز ایران و افغانستان افزود: نباید مرز را صرفاً از زاویه امنیتی دید؛ نگاه توسعهمحور و اقتصادی باید در اولویت باشد.
مسیر ریلی خواف–هرات تنها مسیر رسمی و حیاتی افغانستانِ محصور در خشکی برای دسترسی به آبهای آزاد و بازارهای جهانی است و همین موضوع فرصتهای ارزشمندی برای هر دو کشور ایجاد میکند.
نماینده مردم خواف و رشتخوار درباره ظرفیتهای معدنی دو سوی مرز توضیح داد: تجربه موفق ایران در منطقه صنعتی–معدنی سنگان نشان میدهد که امکان انتقال دانش فنی، فناوری و خدمات مهندسی به افغانستان وجود دارد.
به گفته او، پس از چند نشست مشترک در افغانستان، دو زون معدنی در محدوده مرزی شناسایی شده که در مجموع حدود هزار هکتار از منطقه شمتیغ را دربر میگیرد.
توکلیرودی ادامه داد: هماکنون مطالعات زیستمحیطی، زونبندی، تعیین کاربریها و برنامهریزی برای حضور بخش خصوصی در حال انجام است.
رویکرد ما حمایت جدی از فعالان اقتصادی و فراهمکردن زمینه حضور سرمایهگذاران ایرانی و افغان در این منطقه است.
او با اشاره به پروژههای زیرساختی گفت: ایستگاه مسافری شمتیغ یکی از طرحهای کلیدی این پروژه است که مناقصه آن با ارزش ۳۷۵ میلیارد تومان برگزار شده و پیمانکار نیز انتخاب شده است.
با بهرهبرداری از این ایستگاه، بخشی از مشکلات زیرساختی در نقطه صفر مرزی برطرف خواهد شد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس همچنین از برنامهریزی برای ایجاد بندر خشک در داخل کشور خبر داد و افزود: ساماندهی کرانه و پسکرانه مرزی و اتصال آن به راهآهن خواف–هرات میتواند جایگاه ریلی شرق کشور را بهطور چشمگیری ارتقا دهد.
او یکی از چالشهای موجود را وضعیت گمرک عنوان کرد و گفت: با وجود اخذ مجوز گمرک ویژه، گمرک خواف همچنان زیر نظر گمرک تایباد فعالیت میکند.
مکاتباتی با رئیسکل گمرک انجام شده و پیگیر استقلال ساختاری این گمرک هستیم. همچنین راهاندازی معاونت راهآهن شهرستان خواف نیز گامی مهم در تقویت زیرساختهای ریلی منطقه است.
توکلیرودی درباره ناترازی خوراک صنایع معدنی کشور نیز توضیح داد: هدف ما صرفاً تأمین مواد اولیه نیست؛ بلکه ایران باید در تمام زنجیره شامل اکتشاف، استخراج، فرآوری، دانهبندی و حتی تولید کنسانتره و آهن اسفنجی در افغانستان مشارکت داشته باشد.
مذاکراتی با شرکت فولاد مبارکه و وزارت معادن افغانستان انجام شده و حتی استفاده از زغالسنگ افغانستان بهعنوان سوخت نیز در حال بررسی است.
او با تأکید بر اینکه توسعه اقتصادی بهترین تضمین برای امنیت پایدار است، گفت: هرچه ظرفیتهای اقتصادی افغانستان تقویت شود، پیوند میان دو ملت نیز مستحکمتر خواهد شد.
تغییر نگاه از امنیتمحور به توسعهمحور میتواند اشتغال، توسعه پایدار و تعهد طرف مقابل به منافع مشترک را تقویت کند.
توکلیرودی در پایان هشدار داد: اگر ایران در عمل حسن نیت خود را نشان ندهد، کشورهایی مانند ترکیه و چین این فرصتها را تصاحب خواهند کرد. دیپلماسی اقتصادی زمانی موفق است که بر پایه تعامل برابر و منافع مشترک شکل بگیرد.
