به گزارش ایراف، تام فلچر، معاون دبیرکل سازمان ملل برای امور انسانی و هماهنگکننده کمکهای اضطراری، در جلسه شورای امنیت نسبت به تشدید بحران انسانی در افغانستان هشدار داد.
وی عوامل این بحران را ترکیبی از چندین شوک همزمان، سیاستهای محدودکننده علیه زنان و دختران، تأثیرات جنگهای چند دههای و فقر مزمن عنوان کرد و افزود: کاهش چشمگیر بودجه کمکهای انسانی در سال جاری، بحران را تشدید کرده است.
فلچر اعلام کرد که بر اساس پیشبینیها، ۲۲ میلیون نفر در افغانستان در سال ۲۰۲۶ به کمکهای انسانی نیاز خواهند داشت. این رقم، افغانستان را پس از سودان و یمن، به سومین بحران انسانی بزرگ جهان تبدیل خواهد کرد.
کمبود بودجه و اولویتبندی ناگزیر
وی افزود سازمان ملل متحد برای کمک به ۱۷.۵ میلیون نفر، درخواست ۱.۷ میلیارد دلار کمک کرده است. با این حال، به دلیل محدودیتهای مالی، مجبور به اولویتبندی مجدد طرح خود شده و تصمیم گرفته کمکها را تنها بر ۳.۹ میلیون نفر که در شدیدترین شرایط قرار دارند، متمرکز کند.
برای نخستین بار در چهار سال گذشته، شمار افراد مواجه با گرسنگی در افغانستان افزایش یافته و اکنون به ۱۷.۴ میلیون نفر رسیده است.
فلچر گفت در سال ۲۰۲۵، بیش از ۲.۶ میلیون افغان به افغانستان بازگشتهاند که مجموع بازگشتگان در دو سال گذشته را به بیش از ۴ میلیون نفر میرساند. ۶۰ درصد از بازگشتکنندگان سال جاری را زنان و کودکان تشکیل میدهند.
حدود ۲.۵ میلیون افغان همچنان در پاکستان باقی ماندهاند و لغو وضعیت قانونی بسیاری از آنان ممکن است موج جدیدی از بازگشت را ایجاد کند.
تأثیر مرگبار کاهش کمکها بر خدمات حیاتی
این نماینده سازمان ملل گفت کمبود بودجه، منجر به تعطیلی خدمات ضروری و کاهش کمکها به میلیونها نفر شده است: در زمستان امسال، تقریباً هیچ توزیع مواد غذایی بینالمللی وجود ندارد. در سال ۲۰۲۵ تنها حدود ۱ میلیون نفر کمک غذایی دریافت کردهاند، در حالی که این رقم در سال گذشته ۵.۶ میلیون نفر بود.
همچنین ۳۰۵ مرکز خدمات تغذیهای بسته شده و ۱.۱ میلیون کودک از دسترسی به تغذیه حیاتی محروم شدهاند. در کل، ۳.۷ میلیون کودک نیاز به درمان سوءتغذیه دارند که ۱.۷ میلیون نفر از آنان در صورت عدم درمان در خطر مرگ هستند.
علاوهبراین بسته شدن ۴۲۲ مرکز بهداشتی در سال ۲۰۲۵، دسترسی ۳ میلیون نفر به مراقبتهای نجاتدهنده زندگی را قطع کرده است.
چالشهای عملیاتی: محدودیت علیه زنان و انحراف کمکها
فلچر به چالشهای عملیاتی بشردوستانه نیز اشاره کرد از جمله محدودیتهای اعمالشده علیه کارکنان زن افغان که انجام عملیاتهای انسانی را دشوار کرده است.
همچنین ریسکهای عملیاتی و مالی، از جمله فشار برای تغییر لیست دریافتکنندگان کمک و موانع اداری و خطر انحراف کمکها که اجرای برنامههای امدادی را پیچیدهتر میکند.
وی افزود با این وجود، سازمان ملل و شرکایش به ارائه کمک ادامه میدهند و صندوق اضطراری مرکزی سازمان ملل نیز بیش از ۴۰ میلیون دلار بودجه اضافی آزاد کرده است.
هشدار برای آینده: تشدید بحران در ۲۰۲۶
فلچر هشدار داد که اگر روند کنونی ادامه یابد، در سال ۲۰۲۶ شاهد کاهش بیشتر کمکهای نجاتدهنده زندگی در حالی خواهیم بود که گرسنگی، نیازهای بهداشتی و تهدیدات امنیتی در حال افزایش هستند.
این گزارش درحالی اعلام شده است که جامعه بینالمللی با چالشی بزرگ برای رسیدگی به نیازهای انسانی در افغانستان روبروست. تلاشهای مستمر سازمان ملل، بر ضرورت یک واکنش جهانی هماهنگ برای کاهش بحران و جلوگیری از افزایش رنج میلیونها انسان در افغانستان تأکید دارد.
پیش از این نیز جورجت گانیون، سرپرست هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز در نشست شورای امنیت گفت: مردم افغانستان همچنان با بحرانهای متعدد دست و پنجه نرم میکنند و با وجود تابآوری قابل توجه، فشارها بر آنها شدید است. وضعیت کنونی نیازمند توجه فوری و حمایت بینالمللی گستردهتر است.
