به گزارش ایراف، به نقل از ترکیه تودی، افزایش سریع تنشها میان افغانستان و تاجیکستان، بار دیگر آسیای میانه را در مرکز توجه قرار داده است.
حملات پیدرپی بر کارگران چینی در بدخشان، گسترش فعالیت شبکههای قاچاق مواد مخدر و انسان، و اقدامهای فرامرزی گروههای تندرو، نگرانیهای امنیتی دوشنبه را به بالاترین سطح رسانده است.
این رسانه نوشته است که ارتباطات تازه تاجیکستان با مسکو برای از سرگیری گشتهای مرزی، عملیاتهای پشتیبانیشده با هلیکوپتر و هماهنگیهای نظامی گسترده، نشان میدهد که بحران فراتر از یک مشکل دوجانبه امنیتی است و به یک معضل منطقهای تبدیل شده است.
پیامدهای منطقهای تنشهای افغانستان–تاجیکستان
این رسانه تأکید میکند: حملات اخیر از بدخشان در شمال افغانستان به خاک تاجیکستان که منجر به کشته شدن چندین شهروند چینی شد، نشانهای از فروپاشی سریع امنیت در حساسترین مرز ژئوپولیتیکی آسیای میانه است.
این حملات در تقاطع گروههای رادیکال سازمانیافته، شبکههای قاچاق و جرایم فرامرزی رخ داده و ظرفیت امنیتی تاجیکستان را به شدت تحت فشار قرار داده است.
ترکیه تودی مینویسد هدف قرار گرفتن کارگران چینی، آسیبپذیری پروژههای معدنی، زیرساختی و انرژی را آشکار کرده و ابتکار «یک کمربند، یک جاده» چین را با تهدید جدی مواجه ساخته است.
هشدار پکن برای خروج شهروندانش از مناطق مرزی، بیانگر آن است که ناامنی در بدخشان نه تنها امنیت، بلکه روند یکپارچگی اقتصادی منطقه را نیز مختل میکند.
نقش رو به رشد روسیه
به نوشته ترکیه تودی، بحران مرزی تاجیکستان–افغانستان فرصتی بیسابقه برای مسکو فراهم کرده تا نقش خود را در معماری امنیتی آسیای میانه بازتعریف کند.
مذاکرات اخیر درباره گشتهای مشترک، اعزام نیروهای تقویتی و حمایت هوایی نشان میدهد که نفوذ روسیه از سطح دیپلماتیک فراتر رفته و به بعد عملیاتی رسیده است.
این رسانه گزارش میدهد که سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) که روسیه آن را «ستون امنیتی جهان چندقطبی» توصیف کرده، اکنون در میدان عمل آزموده میشود.
بازگشت گشتهای مرزی و تشدید اشتراک اطلاعات، این سازمان را از یک پلتفرم مشورتی سیاسی به یک تأمینکننده امنیت واقعی تبدیل کرده است.
آسیای میانه در معادله امنیتی سهلایه
ترکیه تودی تأکید میکند: آسیای میانه اکنون وارد دورهای از شکنندگی عمیق شده است؛ دورهای که در آن امنیت به عامل تعیینکننده در تصمیمات اقتصادی و دیپلماتیک بدل شده است.
این معادله امنیتی سهلایه شامل چتر عملیاتی روسیه و سازمان پیمان امنیت جمعی، هماهنگی دیپلماتیک منطقهای از طریق گروه تماس افغانستان، و واقعیت اجتنابناپذیر طالبان در میدان است.
به نوشته این رسانه، تاجیکستان در تقاطع این سه پویایی قرار دارد و به کشوری تبدیل شده که حساسیت تعادل قدرتهای منطقهای را آشکارتر از هر جای دیگری نشان میدهد.
استمرار تهدیدات ناشی از افغانستان و تحرک ساختارهای رادیکال، نیازهای امنیتی تاجیکستان را افزایش داده و نفوذ منطقهای روسیه را بیش از پیش نهادی و بلندمدت کرده است.
به باور نویسنده این تحلیل، آسیای میانه امروز نه تنها با بحران مرزی تاجیکستان–افغانستان مواجه است، بلکه در آستانه بازتعریف کامل ساختار امنیتی خود قرار دارد؛ نقطه عطفی راهبردی که آینده ژئوپولیتیک منطقه را تعیین خواهد کرد.
