به گزارش ایراف، مقامات اتاق‌های بازرگانی ایران و افغانستان در نشست اخیر خود بر ضرورت گسترش همکاری‌های تجاری، ترانزیتی و سرمایه‌گذاری میان دو کشور تأکید کردند.
محمود سیادت، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان، با اشاره به نیاز افغانستان به انتقال دانش و فناوری گفت افغانستان برای «یک جهش بزرگ اقتصادی» آماده است.
وی افزود توسعه ترانزیت و تسهیل امور گمرکی را از اولویت‌های افغانستان دانست و «ایران می‌تواند در فراهم کردن بستر این تحول نقش مهمی ایفا کند.»
همچنین حمیدرضا صالحی، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی اتاق تهران در این نشست، نبود زیرساخت‌های لازم را مانع اصلی جهش روابط تجاری دانست و گفت: «بخش خصوصی دو کشور باید خواستار همکاری دولت‌ها برای ایجاد زیرساخت‌های ضروری شوند.»
وی ضمن تأکيد بر ظرفیت‌های گسترده ایران و افغانستان برای تجارت افزود: «ایران توان بالایی در تولید گاز مایع دارد و افغانستان نیز نیاز فوری به آن دارد؛ بنابراین باید برنامه‌ریزی دقیقی برای صادرات انجام شود.»
تأکید بر فعال‌تر شدن اتاق‌های بازرگانی ایران و افغانستان در سه حوزه سرمایه‌گذاری، صادرات و حمل‌ونقل
در نشست مشترک هیأت تجاری اتاق ایران و رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان در ۱۷ نوامبر در کابل بر لزوم فعال‌تر شدن اتاق‌های بازرگانی دو کشور در سه حوزه اصلی سرمایه‌گذاری، صادرات و حمل‌ونقل تأکید شد.
در این نشست، علیرضا بیکدلی، سرپرست سفارت ایران در کابل، مشترکات دینی، فرهنگی و تاریخی دو کشور را بستری مهم برای تبدیل ایران و افغانستان به «شرکای اصلی» یکدیگر در تجارت دانست.
همچنین نیلوفر اسدی، مدیرکل آسیا و اقیانوسیه اتاق ایران، از تدوین «نقشه راه توسعه روابط اقتصادی با افغانستان» در دستور کار اتاق ایران خبر داد.
مقامات طالبان نیز در این نشست اعلام کردند که علی‌رغم حضور شرکت‌های مختلف خارجی در افغانستان، سهم ایران در این حوزه «بسیار محدود» است و رضایت‌بخش نیست.
به گفته مقامات طالبان، نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک از دلایل اصلی استفاده‌نشدن از ظرفیت‌های صادراتی دو کشور است.
همچنین در این نشست طرفین توافق کردند که همکاری‌های بخش خصوصی با محوریت اتاق‌های مشترک تقویت شود.
رایزنی‌های گسترده هیأت اقتصادی ایران در کابل و امضای توافق‌های جدید همکاری
همزمان، یک هیأت عالی‌رتبه اقتصادی ایران به سرپرستی سید محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت، برای بررسی راهکارهای افزایش مبادلات تجاری و رفع موانع ترانزیتی وارد کابل شده‌است. به گفته وزارت صنعت و تجارت طالبان، این سفر با هدف بررسی موانع تجارت دوجانبه و تقویت همکاری در بخش حمل‌ونقل و سرمایه‌گذاری‌های مشترک است.
هیأت بلندپایه ایرانی در ادامه دیدارهای خود با مقام‌های ارشد اقتصادی طالبان و وزارتخانه‌های صنعت و تجارت و معادن طالبان گفتگو کرد و نشست‌هایی با نمایندگان بخش خصوصی این کشور برگزار نمود.
اتابک با اشاره به پیوندهای «عمیق تاریخی و فرهنگی» میان ایران و افغانستان گفت تقویت روابط با کشورهای همسایه از اولویت‌های دولت این کشور است و افغانستان «به‌عنوان شریکی بسیار مهم» در دستور کار قرار دارد.
این هیأت قرار است برای بازدید از خط آهن، معادن و گذرگاه مرزی اسلام‌قلعه سفری به ولایت هرات نیز داشته باشند، همچنین اتابک قرار است از شهرک صنعتی هرات نیز دیدار کند.
در روز دوم سفر، اتابک با عبدالغنی برادر، سرپرست وزارت اقتصاد طالبان و وزرای تجارت، انرژی و آب، معادن دیدار کرد.
وی ضمن تقدیر از موضع طالبان در قبال درگیری ۱۲ روزه اخیر ایران با رژیم صهیونیستی گفت نشست پیش‌رو در کمیته مشترک اقتصادی می‌تواند همکاری‌ها در حوزه‌های راه‌آهن، جاده و تجارت را تسریع کند.
در این دیدارها، موضوعاتی چون روابط بانکی، توسعه استفاده از بندر چابهار، افزایش انتقال کالا از مسیر خط آهن خواف ـ هرات و همکاری‌های مشترک معدنی مورد بررسی قرار گرفت.
امضای چندین توافق‌نامه اقتصادی
در جریان حضور این هیأت در کابل، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و نهادهای اقتصادی افغانستان در ۱۸ نوامبر چندین توافق‌نامه همکاری در پی تلاش گسترده دو طرف برای گسترش تعاملات تجاری و سرمایه‌گذاری امضا کردند.
از سوی دیگر قادر قیافه، معاون اتاق ایران، و کریم هاشمی، سرپرست اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان، توافق‌نامه‌ای را برای افزایش حجم تجارت دوجانبه و تقویت روابط نهادی امضا کردند.
علاوه‌براین یک توافق به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار میان محمدرضا صالحی، رئیس فدراسیون انرژی ایران و رئیس اتحادیه شرکت‌های ساختمانی افغانستان برای یک چارچوب همکاری پنج‌ساله امضا شد.
همچنین یک شرکت انرژی ایرانی قراردادی ۴۰ میلیون دلاری برای ساخت یک نیروگاه خورشیدی ۱۰۰ مگاواتی به امضا رساند.
پیشنهاد ایجاد مرکز فرآوری معدنی مشترک
در دیدار قیافه با هدایت‌الله بدری، سرپرست معادن و نفت طالبان، پیشنهاد ایجاد یک مرکز مشترک برای تصفیه و فرآوری مواد معدنی در مرز دو کشور مطرح شد.
قیافه با اشاره به ذخایر عظیم معدنی افغانستان گفت این کشور برای استخراج و فرآوری مدرن به فناوری و تخصص پیشرفته نیاز دارد و ایران می‌تواند این ظرفیت‌ها را منتقل کند.
وی برای گسترش برنامه‌ریزی‌های اکتشافی، سرمایه‌گذاری و استراتژی‌های بلندمدت تشکیل «کمیته مشترک معادن» میان بخش‌های خصوصی دو کشور را پیشنهاد داد.
معاون اتاق ایران تأمین برق پایدار را یکی از پیش‌نیازهای توسعه فعالیت‌های معدنی دانست و از آمادگی ایران برای مشارکت در پروژه‌های تولید برق مرتبط با این بخش خبر داد که با استقبال سرپرست وزارت معادن طالبان همراه شد.
درخواست افغانستان برای تقویت حضور عملی شرکت‌های ایرانی
همچنین در دیدارهای این هیأت ایرانی با اتاق صنایع و معادن افغانستان، نمایندگان طالبان بر لزوم رفع مشکلات مربوط به انتقال مالی، چالش‌های مرزی و محدودیت‌های گمرکی تأکید کردند.
آنان با اشاره به نیاز فوری برای بهبود لجستیک مرزی و تسریع روندهای گمرکی میان دو کشور از رقابت شرکت‌های چین، ترکیه و ازبکستان در این کشور خبر دادند و خواستار افزایش حضور شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های افغانستان شدند.
همچنین درخواست‌هایی برای اجرای برنامه‌های آموزشی تخصصی در ایران برای تاجران و متخصصان افغان مطرح شد.
قیافه در این‌باره اعلام کرد ایران در حال بازنگری سیاست‌های اقتصادی خود نسبت به افغانستان است و اتاق مشترک را «پلتفرمی فعال» برای تسهیل ارتباط مستقیم میان بخش خصوصی افغانستان و نهادهای تصمیم‌گیر ایرانی توصیف کرد. او بار دیگر بر اهمیت تدوین یک استراتژی شفاف برای بخش معدن افغانستان و تأمین برق قابل اعتماد تأکید کرد.
احمد نبی‌زاده، رئیس اتاق صنایع و معادن طالبان، نیز با اشاره به ذخایر قابل توجه مواد معدنی در مناطق مرزی گفت با تمرکز بر اولویت‌های مشخص و جلوگیری از تکرار توافق‌های بدون اجرا، روند همکاری می‌تواند بسیار سریع‌تر پیش رود. او همچنین خواهان رفع موانع در تردد موترهای باربری افغان در جاده‌های ایران شد.
تأکید ایران و طالبان بر توسعه همکاری‌های کشاورزی قراردادی و بهداشت و درمان
در نشست مشترک میان هیأت ایرانی و اتاق کشاورزی طالبان، مقام‌های ایرانی «کشاورزی قراردادی» را مؤثرترین راه برای ایجاد توازن در تجارت دو کشور دانستند.
قادر قیافه، معاون اتاق ایران، با اشاره به زمین‌های حاصل‌خیز افغانستان و نیروی کار روستایی آن گفت این عوامل می‌تواند شکاف تجاری موجود به نفع ایران را کاهش دهد.
وی افزود افغانستان بر تولید محصولاتی تمرکز کند که در بازار ایران تقاضای قابل توجه دارد و همزمان روش‌های نوین آبیاری و بهبود بهره‌وری را در اولویت قرار دهد.
محمود سیاحت، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان، نیز تأکید کرد که با توجه به صنعتی‌نشدن افغانستان و چالش‌های قانونی حوزه معدن، بخش کشاورزی «واقع‌بینانه‌ترین گزینه» برای متوازن‌سازی تجارت است.
وی با ارائه یک طرح کشاورزی قراردادی گفت بر اساس آن افغانستان زمین را فراهم می‌کند و طرف ایرانی بذر، نهاده‌ها و فناوری را تأمین می‌نماید. در این چارچوب، محصولات اولویت‌دار شامل چغندرقند، دانه‌های روغنی، پنبه، گوشت، دام و حبوبات عنوان شد.
خان‌محمد فروتن، سرپرست اتاق کشاورزی افغانستان نیز ضمن تأکید بر ضرورت توافق بر سر معیارهای تولید، روندهای قرنطینه و ترتیبات ترانزیتی متعهد شد این نهاد نقش هماهنگ‌کننده میان دهقانان و سرمایه‌گذاران دو کشور را بر عهده گیرد.
گسترش همکاری‌های بهداشت و درمان و ایجاد خطوط تولید مشترک
قیافه در دیدار با سرپرست وزارت بهداشت و درمان طالبان گفت بخش خصوصی ایران تاکنون مراکز درمانی کم‌هزینه‌ای برای تاجران در ایران ایجاد کرده و می‌توان این تجربه را از طریق سرمایه‌گذاری مشترک در کابل و سایر شهرهای افغانستان نیز تکرار کرد. وی صنعت دارو سازی ایران را «توانمند و صادرات‌محور» خواند و از کابل خواست روند ثبت داروهای ایرانی را که به گفته شرکت‌ها طولانی و پیچیده است، ساده‌سازی کند.
وی افزود باید یک نقشه راه مشترک برای سرمایه‌گذاری در تولید دارو و تجهیزات پزشکی در داخل افغانستان تدوین شود تا به بهبود عرضه، کاهش داروهای تقلبی و تقویت توسعه پایدار بخش بهداشت کمک کند.
در ادامه گفتگوها، هیات ایرانی برای توسعه همکاری در بخش بهداشت و درمان پیشنهاد ساخت بیمارستان‌های مشترک در افغانستان و ایجاد خطوط تولید مشترک دارو و تجهیزات طبی را ارائه نمود.
سرپرست وزارت بهداشت و درمان طالبان نیز با اشاره به کاهش وابستگی کابل به پاکستان در تأمین دارو افزود اکنون تأمین نیازهای دارویی را از ایران دنبال می‌کند.
وی ضمن استقبال از پیشنهادات هیات ایرانی گفت بازار افغانستان برای سرمایه‌گذاری ساختاریافته و قانونی ایران در حوزه بهداشت و درمان باز است.
