به گزارش ایراف، به نقل از ایسنا، افغانستان اخیراً پرونده‌ای تحت عنوان «مینیاتور کمال‌الدین بهزاد» را برای ثبت در یونسکو پیشنهاد کرده است. این اقدام با واکنش گسترده‌ای در ایران مواجه شده و برخی معتقد بودند که افغانستان قصد دارد بخشی از میراث هنری ایران را به نام خود ثبت کند.
از سوی دیگر، یونسکو مالکیت مطلق در حوزه میراث ناملموس را به رسمیت نمی‌شناسد و نگاه متفاوتی به این مسئله دارد.
علیرضا ایزدی، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی وزارت میراث فرهنگی، درباره سازوکار ثبت میراث فرهنگی و جایگاه آثار مشترک گفت: «کنوانسیون ۲۰۰۳ یونسکو بحث مالکیت را مطرح نمی‌کند. درست است اگر بگوییم فرش خاستگاهش ایران است و منظور ما هم ایران فرهنگی است، نه فقط جغرافیای سیاسی امروز؛ اما بسیاری از میراث این منطقه ریشه‌های مشترک دارند.»
وی افزود: «ایران، افغانستان و تاجیکستان در یک حوزه تمدنی شکل گرفته‌اند و طبیعی است که عناصر فرهنگی مشترک داشته باشند. نمی‌توان برای این میراث مالکیت مطلق تعریف کرد. مثلاً ممکن است طرح‌های فرش در قندوز افغانستان شباهت‌هایی با فرش‌های ترکمنستان یا بخش‌های ترکمن‌نشین ایران داشته باشد. این شباهت‌ها نشان‌دهنده پیوند تاریخی میان ملت‌هاست.»
ایزدی با اشاره به برخی واکنش‌های شتابزده درباره ثبت آثار فرهنگی، نمونه‌هایی مانند ماجرای «گل محمدی» را یادآور شد و گفت: «گاهی با اطلاعات غلط آشوب ایجاد می‌شود. مثلاً گفته شد عربستان گلاب محمدی را ثبت کرده؛ در حالی که عربستان اساساً گلاب ندارد و این خبر نادرست بود. اما بازتاب گسترده‌ای پیدا کرد.»
او درباره پرونده کمال‌الدین بهزاد نیز توضیح داد: «نقاشی ایرانی با همین عنوان، پیش‌تر توسط ایران در یونسکو ثبت شده است. اگر افغانستان بخواهد مکتب بهزاد یا مکتب هرات را ثبت کند، باید به پرسش‌های یونسکو درباره خاستگاه و جغرافیای آن پاسخ دهد و همچنین رضایت ایران را کسب کند. همان‌طور که ما برای ثبت «رباب»، با افغانستان مذاکره کردیم و نهایتاً پرونده را مشترک ثبت کردیم.»
وی در ادامه افزود: «افغانستان می‌تواند ذیل پرونده نقاشی ایرانی اعلام کند که این سبک در آن کشور نیز رواج دارد. اما ثبت کمال‌الدین بهزاد با همان ویژگی‌ها بدون نام ایران امکان‌پذیر نیست؛ همان‌طور که خط نستعلیق بدون ایران معنا ندارد. در مقابل، اگر ایران بخواهد خط ثلث را ثبت کند، باید با عراق و عربستان مذاکره کند. یونسکو به دنبال ایجاد تنش میان کشورها نیست و همه چیز از مسیر گفت‌وگو حل می‌شود.»
کمال‌الدین بهزاد هروی، نقاش برجسته سده نهم و دهم هجری بود که به دلیل نوآوری‌هایش در مینیاتور و نقاشی، صاحب سبک بهزاد یا مکتب هرات، شناخته می‌شود.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
پیامدهای قطع روابط تجاری افغانستان و پاکستان؛ راهکار جایگزین چیست؟
طعم ماندگار نان؛ روایت اسماعیل امینی از مهمان‌نوازی مردم افغانستان
شوک تجاری طالبان به پاکستان | تعلیق کامل مبادلات تجاری و هشدار ورشکستگی صنایع
