به گزارش ایراف، اومانگ کوهلی، تحلیلگر اندیشکده مطالعات جنگ هند، در تحلیلی تأکید کرد که معافیت شش‌ماهه اخیر آمریکا برای بندر چابهار، فراتر از یک استثنای تجاری موقت است و نشان‌دهنده بازتنظیم نقشه قدرت در جنوب و آسیای مرکزی محسوب می‌شود.
این تحلیلگر مسائل استراتژیک افزود این تصمیم، هند را هم از طریق یک دروازه دریایی در چابهار و هم از طریق یک گزینه زمینی در کریدور ایران-افغانستان، برای دسترسی به بازارهای آسیای مرکزی مجهز می‌کند. به این ترتیب، چابهار به پیوندی کلیدی در استراتژی هند تبدیل شده که هم ظرفیت عملیاتی فوری تأمین می‌کند و هم زیرساخت دیدگاه بلندمدت این کشور برای اتصال منطقه‌ای را می‌سازد.
اومانگ کوهلی یادآوری کرد سابقه همکاری هند در چابهار به سال ۲۰۰۳ و اولین توافق با ایران بازمی‌گردد. این همکاری در سال ۲۰۱۶ با انعقاد پیمان سه‌جانبه هند، ایران و افغانستان جدی‌تر شد و در نهایت در سال ۲۰۲۴ با امضای یک قرارداد ده‌ساله به اوج خود رسید. بر اساس این قرارداد، هند متعهد به سرمایه‌گذاری ۱۲۰ میلیون دلاری برای ارتقای بندر و اعطای یک خط اعتباری ۲۵۰ میلیون دلاری شده است.
چابهار هند را مستقیماً به افغانستان و آسیای مرکزی متصل می‌کند، علاوه‌براین این بندر یک گره حیاتی در «کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل شمال-جنوب» (INSTC) محسوب می‌شود. این مسیر ۷۲۰۰ کیلومتری، هند را از طریق ایران، دریای خزر و روسیه به اروپا متصل کرده و زمان سفر را تا ۱۵ روز در مقایسه با مسیرهای سنتی دریایی کاهش می‌دهد.
تحلیلگر هندی خاطرنشان کرد: موقعیت استراتژیک ایران، هند را مجبور به چانه‌زنی فعال با واشنگتن کرد تا این دسترسی حیاتی را حفظ کند؛ امری که نشان می‌دهد اهمیت چابهار برای دهلی‌نو فراتر از منافع تجاری صرف است.
با این حال، نویسنده معتقد است که بدون برنامه‌ریزی جامع، چابهار ممکن است به نمادی از جاه‌طلبی‌های خارجی و فاقد تأثیر محلی تبدیل شود، سرنوشتی مشابه بندر گوادر. بنابراین، توسعه آن باید به گونه‌ای پیش برود که علاوه بر افزایش کارایی و اتصال منطقه‌ای، به پیشرفت اقتصادی و اجتماعی جامعه محلی نیز بینجامد.
وی افزود در نهایت می‌توان گفت چابهار برای هند تنها یک بندر نیست؛ پلی استراتژیک به اوراسیا است. ظرفیت بی‌نظیر این بندر، آن را به دارایی حیاتی برای ایران و هند تبدیل کرده و ادامه دسترسی به آن، نیازمند چانه‌زنی و هماهنگی مستمر دهلی‌نو با واشنگتن خواهد بود. چابهار را می‌توان نمونه‌ای بارز از تقاطع زیرساخت، جغرافیا و دیپلماسی دانست.
ترامپ که پیشتر معافیت تحریمی هند در توسعه بندر چابهار را لغو کرده و به دولت دهلی درباره خروج از طرح توسعه چابهار اولتیماتوم داده بود، در اقدامی غیرمنتظره بار دیگر معافیت تحریمی هند را تمدید کرد.
به گفته منابع دولتی هند، این معافیت که در ۲۸ اکتبر منقضی شده بود، اکنون تا اوایل سال آینده (آوریل ۲۰۲۶) تمدید شده است.
این تمدید پس از یک سری تعاملات دیپلماتیک سطح بالا بین مقامات هند و آمریکا صورت گرفته که طی آن دهلی نو بر اهمیت این بندر در تسهیل کمک‌های بشردوستانه و تعامل اقتصادی با افغانستان محصور در خشکی تاکید کرده است.
بندر چابهار بعنوان یکی از بنادر مهم در جنوب ایران و تنها بندر اقیانوسی ایران، در بخش شمالی دریای عمان قرار گرفته است.
این بندر به علت موقعیت استراتژیک و دستیابی به آبهای آزاد بین المللی جایگاه ویژه ای در مبادلات ایران با سایر کشورهای منطقه دارد، بندر چابهار که در جنوب استان سیستان و بلوچستان واقع شده، به دلیل استقرار در کنار دریای عمان از دیر باز کانون داد و ستد و تجارت و دریانوردی بوده است.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
چابهار، مسیر راهبردی هند برای اتصال به افغانستان و اوراسیا
قیمت افغانی به تومان و دلار امروز یکشنبه (۱۱ آبان‌ماه ۱۴۰۴)
