به گزارش ایراف، همه ساله با شروع سال تحصیلی جدید، موجی از نگرانی‌ها در میان خانواده‌های مهاجرین نسبت به ثبت‌نام به موقع فرزندانشان شکل می‌گیرد.
نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع وزارت کشور ایران با اشاره به ثبت‌نام ۳۲۰ هزار دانش‌آموز اتباع در مدارس ایران در سال تحصیلی جدید، تصریح کرد: سال گذشته ۷۰۰ هزار دانش‌آموز اتباع داشتیم که با روند اخراج اتباع غیرمجاز، این رقم کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع غیرمجاز دستور مستقیم رئیس‌جمهور ایران است، تاکید کرد: دولت ایران متعهد است زمینه تحصیل این کودکان را فراهم کند، چرا که این کودکان هیچ نقشی در وضعیت خود نداشته‌اند.
با وجود دستورالعمل‌های اجرایی مشخص و دستور مستقیم رئیس‌جمهور ایران در زمینه ثبت‌نام دانش‌آموزان مهاجر قانونی و غیرقانونی، باز هم گزارش‌های متعددی درباره عدم ثبت‌نام به موقع کودکان مهاجر منتشر می‌شود.
خانواده دانش‌آموزان مهاجر قانونی در این باره می‌گویندکه پس از مراجعه به مدرسه به ما گفته شده ابتدا باید دانش‌آموزان ایرانی ثبت‌نام شوند و اگر ظرفیت باقی ماند، کودکان شما را ثبت‌نام می‌کنیم.
اینگونه رویکرد‌های سلیقه‌ای باعث شده تا بسیاری از خانواده‌های مهاجر قانونی نسبت به ثبت‌نام فرزندانشان با چالش جدی روبرو شوند.
حمید بوالی، خبرنگار و یحیی آزادی، فعال حوزه مهاجرین درباره این وضعیت با انتشار گزارشی نوشته‌اند: تحصیل کودکان افغانستانی، نه تنها به نفع خود آنان بلکه به سود جامعه ایران است. این کودکان در همین کشور زندگی می‌کنند و در آینده بخشی از همین جامعه خواهند بود.
مدرسه، یکی از مهم‌ترین ابزارهای جامعه‌پذیری است. جایی که کودکان با ارزش‌ها، هنجارها و رفتارهای اجتماعی کشور میزبان آشنا می‌شوند.
در مقابل، منع تحصیل یا اخراج از مدرسه، مسیرهایی خطرناک‌تر را پیش روی آنان می‌گذارد و جامعه را در معرض فقر، نابرابری و آسیب‌های اجتماعی بیشتر قرار می‌دهد.
در ادامه این گزارش آمده است: ماجرای امروز ایران، داستانی است که بسیاری از کشورهای جهان در دوره‌ای از تاریخ خود تجربه کرده‌اند. اما در ایران، تصمیمات ناپخته و بی‌پشتوانه، یک‌شبه می‌تواند سرنوشت هزاران کودک را تغییر دهد. اکنون زمان آن است که با عقلانیت، نه احساسات یا سیاست‌زدگی، به مسئله تحصیل کودکان مهاجر نگاه شود؛ آن‌ها نه تهدید، بلکه فرصتی برای آینده بهتر ایران‌اند.
مدارس خودگردان، آخرین امید
علاوه بر کودکان مهاجر قانونی، بخشی از دانش‌آموزان مهاجر هستند که به دلایل مختلف فاقد مدرک معتبر بوده و به همین دلیل از تحصیل در مدارس دولتی باز می‌مانند و به ناچار در “مدارس خودگردان” درس می‌خوانند؛ مدارسی که توسط جامعه مهاجر و گاه با کمک خیّران اداره می‌شوند.
این در حالی است که به گفته رییس مرکز امور اتباع وزارت کشور ایران، دولت متعهد است زمینه تحصیل کودکان مهاجر فاقد مدرک را فراهم کند.
مدارس خودگردان که اغلب در مناطق حاشیه شهرها فعال هستند، بدون مجوز رسمی فعالیت می‌کنند و بیشتر در خانه‌ها، مساجد یا مکان‌های استیجاری برپا می‌شوند.
مدیریت این مدارس معمولاً به‌صورت محلی و داوطلبانه است و معلمان مهاجر با دستمزدهای ناچیز تدریس می‌کنند و هزینه‌ها از شهریه اندک خانواده‌ها و کمک‌های مردمی تأمین می‌شود.
اگرچه مدارک مدارس خودگردان مورد تایید وزارت آموزش و پرورش ایران نیست، اما این تنها راهی است که می‌تواند به کودکان بازمانده از تحصیل کمک کند تا درس بخوانند.
چالش اصلی مدارس خودگردان، کمبود منابع مالی، نداشتن مجوز رسمی، نبود معلم آموزش‌دیده و نداشتن فضای مناسب است.
این مدارس تنها راه باریک تحصیل پیش روی دانش‌آموزان مهاجر غیرقانونی هستند که گاهی اوقات چند برابر بیشتر از ظرفیت واقعی خود، دانش‌آموز دارند.
با تمام این اوصاف باز هم همه ساله عده‌ای از دانش‌آموزان مهاجر به دلایل مختلف از تحصیل باز می‌مانند.
این در حالی است که دولت ایران می‌تواند با شناسایی و حمایت از مدارس خودگردان، هم از ترک تحصیل گسترده جلوگیری کند و هم کیفیت آموزش را بالا ببرد، در غیر این صورت، بخش بزرگی از نسل جدید مهاجران افغانستانی در ایران همچنان از حق آموزش رسمی محروم خواهند ماند.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
سامان‌دهی کارگران مهاجر؛ به کمک فناوری با مسئولیت کارفرما
غریب‌آبادی در کابل، صدر در تهران؛ روابط ایران و افغانستان در اوج تنش‌های منطقه‌ای
سفر یوسف وفا به تاجیکستان؛ معادلات امنیتی شمال و سرنوشت جبهه مقاومت
