به گزارش ایراف، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دیروز (۳ آبان) با حضور در مؤسسه فرهنگی و هنری شهرآرا، به تبیین تحولات افغانستان و پاکستان و تأمین حقابه‌های ایران پرداخت.
سخنگوی وزارت امورخارجه ایران، با تأکید بر تعهد کشورش برای کمک به تداوم ثبات و آرامش بین طالبان و پاکستان، اعلام کرد تهران مصمم است از هر ابزاری برای ایجاد محیطی امن و باثبات در پیرامون خود استفاده کند.
تأکید بر پیوندهای تاریخی و منافع ملی
اسماعیل بقایی با اشاره به پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی و دینی ایران با دو کشور افغانستان و پاکستان، بر اهمیت برقراری صلح و آرامش بین آنها تأکید کرد و اظهار داشت: «صلح و ثبات در محیط پیرامونی ایران در راستای تأمین منافع ملی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.»
استقبال از آتش‌بس و درخواست خویشتن‌داری
وی با اعلام آمادگی ایران برای جلوگیری از هرگونه تنش بین پاکستان و افغانستان، خاطرنشان کرد: «از همان ابتدای آغاز تنش‌ها، از هر دو کشور درخواست خویشتن‌داری داشتیم و خوشحالیم که به آتش‌بس رسیده‌اند و امیدواریم این توقف درگیری، بادوام باشد.»
رشد مراودات اقتصادی و دیپلماسی ایران با افغانستان و پاکستان
سخنگوی وزارت امور خارجه در بخش دیگری از سخنان خود به رشد مراودات اقتصادی ایران با افغانستان و پاکستان اشاره کرد و گفت: «طی سال‌های اخیر، روند روابط تجاری و اقتصادی ایران با هر دو کشور روبه‌رشد بوده و این مراودات صرفاً یک موضوع اقتصادی نیست، بلکه افزایش پیوندهای اقتصادی و تجاری با این دو کشور و دیگر همسایگان، ثبات‌آور است.»
بقایی با بیان اینکه آمارهای موجود حاکی از افزایش مطلوب این مراودات در دو سه سال اخیر است، ابراز امیدواری کرد که «نشست‌های دیپلماسی اقتصادی استانی» که اکنون سه استان خراسان و کشورهای همسایه را مدنظر قرار داده، به افزایش بیشتر این روابط کمک کند.
حقابه ایران، تعهدی اخلاقی، انسانی و اسلامی
وی در ادامه با اشاره به موضوع دیپلماسی آب و حقابه‌های ایران، تأمین حقابه ایران از منابع آبی مشترک با افغانستان را نماد اعتقاد به سیاست حسن هم‌جواری خواند و گفت: «در تمام تماس‌هایمان با مقامات افغانستان، این موضوع در صدر دستورکار بوده و آنها نیز همیشه تأکید داشته‌اند که تأمین حقابه ایران نه تنها یک وظیفه حقوقی، بلکه تعهدی اخلاقی، انسانی و اسلامی است.»
حقابه، عاملی پیونددهنده بین دو ملت
سخنگوی وزارت امور خارجه در پایان اظهار داشت: «موضوع حقابه را فراتر از نگاه به آب به عنوان یک کالا می‌دانیم و آن را یکی از عوامل پیونددهنده بین دو ملت می‌شناسیم. تلاش ما بر این است که این تفاهم همواره پایدار بماند.»
پیش از این نیز سخنگوی وزارت خارجه ایران با ابراز نگرانی از تنش‌های اخیر میان طالبان و پاکستان، از هر دو طرف خواست که «خویشتن‌داری» کرده و اختلافات خود را از طریق «گفت‌وگو و تعامل» حل و فصل کنند.
وی همچنین اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران «آماده هرگونه مساعدت برای کاهش تنش» بین این دو کشور همسایه و مسلمان است.
همچنین، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، با اشاره به روابط دیرینه ایران با هر دو کشور، اعلام کرده بود که تهران از دو طرف می‌خواهد خویشتن‌داری نشان دهند و برای حل بحران از مسیر گفت‌وگو اقدام کنند.
محمدرضا بهرامی، مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه ایران، در گفت‌وگویی تلفنی با محمد صادق خان، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان بر ضرورت کاهش تنش‌ها، تقویت همگرایی منطقه‌ای و استقرار ثبات تأکید کرد.
حقابه ایران از هیرمند، به دادخواست حقوقی ایران از آب رود هیرمند در منطقه سیستان اشاره دارد. این رود در گذشته در هر دو کشور افغانستان و ایران جاری بوده‌است. جداکردن هرات از ایران در سال ۱۸۵۷ (میلادی) به موجب معاهده پاریس و خودداری حاکمیت افغانستان از جاری ساختن رود هیرمند در خاک ایران، مسئلهٔ حقابه رود هیرمند را به یکی از مسائل مهم سیاسی، اجتماعی و زیست‌محیطی دو کشور مبدل ساخته‌است.
طبق این معاهده در سال ۱۳۵۱، افغانستان ملزم به تخصیص سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب به ایران است.
با این حال، دولت و مجلس ایران پیش از این با انتشار بیانیه‌هایی بر ادامه رایزنی‌ها برای تأمین کامل حقابه هیرمند از افغانستان تأکید کرده‌اند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، با اشاره به پرداخت بخشی از حقابه، میزان آن را ناکافی دانست و پیگیری دستگاه‌های مسئول را در این زمینه اعلام کرد.
در همین رابطه، حامد یزدانی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، از دریافت بخش کمی از حقابه در سال جاری خبر داد و همچنین به نقش آمریکا در این موضوع اشاره کرد.
عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو، از انجام مذاکرات با کشورهای همسایه از جمله افغانستان برای استفاده از آب خبر داد و گفت که این موارد در اولویت کاری دولت قرار دارد.
همچنین ابوالفضل زهره‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، عملکرد طرف افغانستانی در عمل نکردن به تعهداتش را مورد انتقاد قرار داد و از ساخت سدهای متعدد بر روی هیرمند با حمایت نهادهای امنیتی آمریکا خبر داد که تبعات آن متوجه ایران است.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
ادامه مذاکرات طالبان و پاکستان در استانبول؛ انتظار برای نهایی‌شدن توافق تا پایان امروز
ترامپ در نشست آسه‌آن: به‌زودی تنش پاکستان و طالبان افغانستان را حل می‌کنم
نیلا ابراهیمی، نوجوان افغان در جمع ۱۷ رهبر جوان جهان
بقایی: از صلح میان افغانستان و پاکستان حمایت می‌کنیم | حقابه تعهدی اسلامی است
