به گزارش ایراف، به نقل از گزارش امروز(جمعه، ۲ آبان) رسانه هندی ایندیا تودی،هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، دستور ساخت فوری سد بر روی رودخانه کنر را صادر کرده است؛ رودی که از کوه‌های هندوکش سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از ولایت‌های کنر و ننگرهار، وارد خاک پاکستان شده و به رود کابل می‌پیوندد.
رود کابل نیز در نهایت به رود سند می‌ریزد و نقش حیاتی در تأمین آب ایالت‌های خیبرپختونخوا و پنجاب پاکستان ایفا می‌کند.
وزارت اطلاعات طالبان با تأیید این تصمیم اعلام کرده است که قراردادهای مربوط به احداث سدها با شرکت‌های داخلی افغان امضا خواهد شد و نیازی به انتظار برای مشارکت شرکت‌های خارجی نیست. مهاجر فراهی، معاون این وزارتخانه، روز پنجشنبه در شبکه اجتماعی ایکس از آغاز رسمی این پروژه خبر داد.
همچنین، عبداللطیف منصور سرپرست وزارت انرژی و آب طالبان نیز با تایید این موضوع، گفت: «مطالعاتی که ما در آن منطقه انجام داده‌ایم نشان می‌دهد که این آب مربوط به افغان‌ها است و ما حق داریم به نفع خود از آن استفاده کنیم، بدون آن‌که به کسی ضرری برسد.»
او افزوده: «ما فقط از آب استفاده می‌کنیم و سپس دوباره به دریای کنر برمی‌گردد و منحرف نمی‌شود. بنابراین، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. تا جایی که ما اطلاع داریم، این بحث‌ها در زمان جمهوریت مطرح شده بود و پاکستان نیز با این موضوع موافقت کرده بود، زیرا آن‌ها هم مطالعات خود را انجام داده و به این نتیجه رسیده بودند که هیچ ضرری متوجه‌شان نیست.»
واکنش‌ها و پیامدها
سمیع یوسف‌زی، خبرنگار افغان مقیم لندن، در واکنش به این تصمیم نوشت: «پس از هند، نوبت افغانستان است که جریان آب پاکستان را محدود کند.»
به گفته او، رودهای کابل و کنر از دیرباز منابع اصلی آب برای پاکستان بوده‌اند و هرگونه کاهش در جریان این رودها می‌تواند تبعات گسترده‌ای برای کشاورزی و تأمین آب در آن کشور داشته باشد.
زمینه‌های ژئوپلیتیکی و همکاری‌های منطقه‌ای
این اقدام افغانستان در حالی صورت می‌گیرد که هند نیز پس از حمله تروریستی در منطقه پهلگام در تاریخ ۲۲ آوریل، که منجر به کشته شدن ۲۶ غیرنظامی شد، اجرای پیمان آب‌های سند را متوقف کرده است.
به نظر می‌رسد کابل با الهام از سیاست‌های دهلی‌نو، در حال بازتعریف موضع خود در قبال منابع آبی مشترک با پاکستان است.
تنها یک هفته پیش از این اعلام، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، در سفر به هند با همتای هندی خود، اس. جایشانکار، دیدار و گفتگو کرده بود.
در بیانیه مشترک دو طرف، ضمن قدردانی از نقش هند در ساخت و نگهداری سد سلما در هرات، بر همکاری‌های آینده در زمینه پروژه‌های برق‌آبی و مدیریت پایدار منابع آب تأکید شده است.
خط دیورند؛ بستر تنش‌های تاریخی
اقدام اخیر طالبان در زمینه سدسازی، در امتداد تنش‌های تاریخی میان افغانستان و پاکستان بر سر خط دیورند نیز قابل تحلیل است.
کابل این خط مرزی را که در دوران استعمار توسط بریتانیا ترسیم شد، نامشروع می‌داند و آن را عامل تقسیم سرزمین پشتون‌ها تلقی می‌کند.
با توجه به اهمیت حیاتی رودخانه‌های کنر و کابل برای پاکستان، تصمیم طالبان می‌تواند به نقطه عطفی در مناسبات آبی و ژئوپلیتیکی منطقه تبدیل شود.
