به گزارش ایراف، در دوره جمهوریت بیست و نهم مهرماه به عنوان روز ملی زبان ازبکی تصویب شد و در تقویم رسمی افغانستان جای گرفت.
معمولا همه ساله از روز ملی زبان ازبکی توسط نهادهای فرهنگی افغانستان و با حضور چهرههای برجسته ازبکتبار تجلیل میشود.
زبان ازبکی در ولایتهای شمالی افغانستان مثل جوزجان، بلخ، فاریاب و … رایج است و جمعیت قابل توجهی از مردم این کشور به زبان ازبکی میگویند.
اگرچه هیچگاه در افغانستان سرشماری براساس قوم صورت نگرفته، با این حال ازبکها به عنوان یکی از چهار قوم بزرگ افغانستان مطرح شده است.
پشتون، تاجیک، هزاره و ازبک چهار قوم اصلی و پرجمعیت افغانستان هستند که پشتونها به زبان پشتو، تاجیک و هزاره به زبان فارسی و ازبکها به زبان ازبکی سخن میگویند، با اینحال تقریبا تمامی اقوام افغانستان زبان فارسی را میفهمند.
در همین حال امسال در مراسمی در روز ۲۵ مهرماه در یکی از تالارهای شهر کابل و با حضور مقامات طالبان و جمعی از فعالان ازبکتبار از روز ملی زبان ازبکی تجلیل شد.
روز ملی زبان ازبکی در شبکههای اجتماعی
همزمان با روز ملی زبان ازبکی، کاربران شبکههای اجتماعی افغانستان واکنشهایی در این باره داشتهاند.
راحله دوستم، دختر عبدالرشید دوستم و از جمله رهبران ازبکتبار افغانستان درباره روز ملی زبان ازبکی نوشته است: «صمیمانه ترین تبریکات خود را به مناسبت روز ملی زبان ازبکی به تمام ترکتباران به ویژه برای گویندگان، دوستداران و پاسداران این زبان کهن و شیرین تقدیم میکنم. زبان ازبکی، بخش مهمی از هویت فرهنگی و تاریخی ملت ما است که در دل نسلها جا داشته و همواره پیام دوستی و دانایی را رسانده است.»
وی در ادامه یادآور شده است: «در سالهای اخیر، خوشبختانه شاهد رشد آموزش و رسانههای ازبکی در کشور بودهایم که نشانهای از بیداری فرهنگی است ولی چالشهایی چون کمبود منابع درسی، نبود سیاست روشن زبانی و کمتوجهی و بیعلاقهگی نهادهای رسمی در سالهای اخیر مخصوصا حاکمیت کنونی هنوز هم باپرجاست.»
روز ملی زبان ازبکی یادآور مسئولیت مشترک مان برای حفظ، گسترش و اعتبار بیشتر زبان ازبکی در تمام عرصههای شخصی و ملی است.
محمد محقق یکی از سیاستمداران حکومت سابق مقیم ترکیه در صفحه فیسبوک خود با انتشار تصویری از خود و عبدالرشید دوستم، چهره شناخته شده ازبکتبار نوشته است: روز زبان غنی و زیبای ازبکی برای ترکتباران کشور و قاطبه ملت افغانستان مبارک باد.
از سوی دیگر سایت روزنامه اطلاعات روز با انتشار بیانیهای از آغاز فعالیت بخش “ازبکی” این روزنامه خبر داده است.
سرور دانش، معاون رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز در واکنش به روز ملی زبان ازبکی نوشته است: «زبان ازبکی بخش مهم و ارزشمندی از سرمایه معنوی و فرهنگی کشور ما است. روز زبان اوزبیکی را به همه گویشوران این زبان و به همه هموطنان خود از صمیم قلب تبریک میگویم.»
نقیبالله عبید، پژوهشگر و استاد سابق دانشگاه مقیم آمریکا نیز طی سخنرانی در مراسم بزرگداشت روز ملی زبان ازبکی گفت: ازبکها یکی از اقوام اصلی افغانستان هستند که از دیرباز در این جغرافیا زندگی کرده و جزء جدانشدنی از فرهنگ و تاریخ این کشور میباشند.
وی با اشاره به جمعیت قابل توجه ازبکتباران افغانستان، خواهان رسیدگی و توجه بیشتر به فرهنگ و زبان ازبکی بعنوان یکی از زبانهای افغانستان شد.
فعالان ازبک میگویند که پس از سقوط حکومت سابق و روی کار آمدن طالبان، اجرای واقعی مناسبتها، مراسمهای فرهنگی خاص و امثال آن با محدودیتهایی روبرو شده است.
با اینکه در مراسم تجلیل از روز ملی زبان ازبکی چند تن از مقامات طالبان حضور داشتند، تاکنون درباره این موضوع واکنشی نداشتهاند.
طالبان پس از به قدرت رسیدن، نسبت به ترویج زبان پشتو اقدامات گستردهای روی دست گرفتهاند، اما نسبت به سایر زبانها منجمله فارسی و ازبکی توجه چندانی نشان ندادهاند.
برخی کارشناسان اقدامات طالبان مبنی بر ترویج زبان پشتو و بیتوجهی به سایر زبانها را به یکجانبهگرایی در زمینه زبان و فرهنگهای گوناگون افغانستان تعبیر میکنند.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
مسدود شدن مکرر سیمکارتهای مهاجرین؛ اپراتورها چه میگویند؟
طالبان و دیپلماسی بحرانزا؛ وقتی اعلامیه دوحه مرز میان استقلال و وابستگی را شکست
جنگ خارجی، مشروعیت داخلی؛ آیا درگیری با پاکستان به مشروعیت ملی طالبان کمک کرد؟