به گزارش ایراف، این توافق که به گفته منابع غیررسمی شامل آتشبس مرزی، همکاری امنیتی و ایجاد سازوکار مشترک برای نظارت بر مرزهاست، واکنشهای گستردهای را در میان کارشناسان، فعالان سیاسی و کاربران شبکههای اجتماعی برانگیخته است.
ملا محمد یعقوب، سرپرست وزارت دفاع طالبان و خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان در مذاکرات صلح از جانب حکومت افغانستان و دولت پاکستان حضور داشتند.
ملا یعقوب پس از امضای توافق گفت: ما به دنبال صلح پایدار هستیم و نمیخواهیم جنگ با کشور همسایه ادامه داشته باشد، اما حاکمیت افغانستان خط قرمز ماست و هیچکس نباید آن را نادیده بگیرد.
در مقابل، وزیر دفاع پاکستان تأکید کرد که اسلامآباد از صلح استقبال میکند اما کابل باید تضمین دهد که خاک افغانستان علیه پاکستان مورد استفاده قرار نگیرد.
جزئیات غیررسمی از متن توافق
رسانههای پاکستانی نسخهای از متن توافق را به دو زبان انگلیسی و اردو منتشر کردهاند. طبق این گزارشها، مفاد اصلی توافق شامل موارد زیر است:
توقف تیراندازی و تحریک در مناطق مرزی و تشکیل اداره مشترک هماهنگی مرزی
همکاری امنیتی و تبادل اطلاعات درباره گروههای مسلح از جمله تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی)
ایجاد «دهلیز صلح» برای تجارت و رفتوآمد بیماران
پرهیز از اظهارات تحریکآمیز در رسانهها و تأکید بر احترام متقابل
نظارت قطر و حمایت چین و ایران بهعنوان کشورهای ضامن
مدت اعتبار دو سال با امکان تمدید خودکار
منابع رسمی تاکنون صحت این سند را تأیید نکردهاند، اما تحلیلگران میگویند در صورت صحت، بندهای آن حاوی نکات حساس سیاسی است؛ از جمله اشاره به «مناطق مرزی» که میتواند به معنای پذیرش ضمنی خط دیورند از سوی طالبان تلقی شود.
واکنش فعالان سیاسی و کاربران افغانستانی؛ از خشم تا ناامیدی
محمد محقق، سیاستمدار و از جمله رهبران جهادی افغانستان، بدون اشاره مستقیم به قرارداد صلح طالبان و پاکستان نوشته است: گاهی شرایط به صورتی است که نگفتن بهترین گزینه است.
کاربران این جمله را به معنی «صلح بد» طالبان با پاکستان تعبیر کردهاند.
محمدعیسی آریا، از کاربران فعال فیسبوک نوشت: «طالبان پس از درس گرفتن از پاکستان، شرایط آن کشور را با کمال میل پذیرفتند! موافقت با شناسایی خط دیورند و پذیرش مسئولیت حمایت از تحریک طالبان پاکستان، عملاً تسلیمنامهای سیاسی است.»
از سوی دیگر سیدرضا محمدی، شاعر سرشناس افغانستانی، در واکنش به این توافق نوشت: «قصه طالبان و پاکستان مثل قصه آدمی است که خرسی وحشی در خانهاش دارد و به جای بیرون راندنش، با او کنار میآید.»
سمیع یوسفزی، خبرنگار افغانستانی نیز در واکنش به این توافق در صفحه ایکس خود نوشت: «آیا با برقراری آتشبس میان افغانستان و پاکستان، اکنون اختیار آن به طالبان پاکستان (تیتیپی) داده شده است؟ قبلاً نیز میان پاکستان و افغانستان قراردادهای مشابهی منعقد شده، این بار چه ضمانتی میدهید که نقض آن دوباره تکرار نشود؟»
سیدبصیر احسانی، روحانی و فعال اجتماعی، این تحولات را بخشی از طرحی گستردهتر دانست و نوشت: «تجاوز پاکستان به افغانستان، مرحله اول از برنامه بازپسگیری پایگاه بگرام توسط ترامپ است. اما این تجاوز نتیجه عکس خواهد داد و موجب انسجام بیشتر مردم افغانستان میشود.»
در همین حال داود عرفان، فعال سیاسی، احتمال داد که پایگاه بگرام در گفتوگوهای دوحه مطرح شده باشد. وی در این باره نوشته است: «پاکستان بدون چراغ سبز آمریکا چنین حملاتی انجام نمیدهد. سه خواست روی میز است: واگذاری بگرام، کاهش روابط طالبان با چین و ایران و کنترل تحریک طالبان پاکستان.»
از سوی دیگر، سیدحسن موسوی فعال اجتماعی در واکنشی تند نوشت: «توافق طالبان و پاکستان در دوحه نه آتشبس، بلکه تسلیمنامهای آشکار است. طالبان از شعار استقلال به پاسبانی از مرزهای پاکستان سقوط کردند. این توافق، پایان یک فریب تاریخی است.»
در حالیکه هنوز جزئیات رسمی توافق صلح طالبان و پاکستان از سوی دو طرف تأیید نشده، واکنشها در افغانستان عمدتاً منفی و همراه با تردید است.
هرچند این توافق ممکن است موقتاً از شدت درگیریهای مرزی بکاهد، اما مفاد مبهم و جهتگیری آن به نفع اسلامآباد، خطر تشدید بیاعتمادی میان دو کشور را افزایش میدهد.
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
توافق آتشبس میان طالبان و پاکستان در دوحه | استقبال رسمی، تردیدهای سیاسی و روایتهای انسانی