به گزارش ایراف، به نقل از خبرگزاری الجزیره، درگیریهای خونین آخر هفته در امتداد مرز مشترک پاکستان و افغانستان، تمام تلاشهای دیپلماتیک ماههای اخیر برای بهبود روابط این دو متحد سابق را متوقف کرده است.
الجزیره نوشت پاکستان مدعی است که در این درگیریها بیش از ۲۰۰ نیروی طالبان را کشته و طالبان نیز اعلام کرده ۵۸ سرباز پاکستانی در نبردها کشته شدهاند. این تلفات، شکنندگی روابطی را که در آغاز سال اندکی بهبود یافته بود را نشان میدهد.
این درگیریها در حالی رخ داده که پس از سفر اسحاق دار، وزیر خارجه پاکستان، به کابل در ماه آوریل و دیدار با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، تحلیلگران این دیدار را نشانهای از آغاز دوباره روابط میدانستند. دیدارهای بعدی میان دو طرف در ماههای مه و آگوست با میانجیگری چین، این برداشت را تقویت کرده بود.
به گزارش الجزیره، اسلامآباد که با حملات بهویژه در ایالت خیبر پختونخوا روبهرو است، طالبان را متهم میکند که به گروههای مسلحی که از خاک افغانستان به پاکستان حمله میکنند، پناه داده است. طالبان این اتهام را رد کردهاند.
درگیریها از پنجشنبه شب با انفجار و تیراندازی در کابل و ولایتهای شرقی افغانستان آغاز شد و شنبه شب شدت گرفت و پاکستان اعلام کرد کنترل بیش از ۲۱ پاسگاه در خاک افغانستان را به دست آورده است.
الجزیره نوشت تحلیلگران میگویند این وضعیت یادآور تنشهای پاکستان با هند است. پاکستان سالهاست طالبان را به پناه دادن به گروههای ضدپاکستانی متهم میکند، در حالی که خودش از سوی هند به حمایت از گروههای تروریستی متهم میشود و به نظر میرسد پاکستان در حال اجرای سیاستی مشابه هند در ماه آوریل است که در پاسخ به حملات، عملیاتهایی در خاک پاکستان انجام داد.
این خبرگزاری افزود تحلیلگران میگویند اسلامآباد ممکن است در پی ایجاد یک «وضعیت عادی جدید» باشد که بر اساس آن، در صورت وقوع حملات از خاک افغانستان، پاسخ نظامی مستقیم در خاک این کشور داده خواهد شد.
به گزارش شبکه الجزیره، پاکستان، گروه تحریک طالبان پاکستان را بزرگترین تهدید امنیتی برای خود در میان گروههای مسلح فعال در افغانستان میداند. این گروه که در سال ۲۰۰۷ و در جریان «جنگ علیه ترور» به رهبری آمریکا شکل گرفت، برای سالها مبارزه مسلحانه علیه دولت پاکستان را ادامه داده است.
اگرچه تحریک طالبان پاکستان از طالبان افغانستان مستقل عمل میکند، اما از نظر ایدئولوژیک با آن همسو است. دولت پاکستان در اسلامآباد بارها دولت طالبان در کابل را متهم کرده که پناهگاههایی امن برای این گروه، ارتش آزادیبخش بلوچستان و داعش را فراهم کرده است.
الجزیره با اشاره به گزارش «پروژه دادهنگاری درگیریها و موقعیتها» نوشت تنها در سال گذشته میلادی، تحریک طالبان پاکستان در بیش از ۶۰۰ حمله و درگیری با نیروهای امنیتی پاکستان مشارکت داشته و میزان فعالیتهای آن در سال ۲۰۲۵ از کل سال ۲۰۲۴ فراتر رفته است. در روزهای اخیر نیز چندین حمله مرزی باعث کشته شدن بیش از ۲۰ سرباز پاکستانی شده است.
این تهدیدات باعث شده تا چین، ایران و روسیه بارها از طالبان بخواهند تا فعالیت این گروهها را متوقف کنند. این درخواستها اخیراً در نشست مشورتی «فرمت مسکو» در اوایل اکتبر نیز تکرار شد.
این خبرگزاری به دیدگاه یک تحلیلگر سنگاپوری به نام عبدالباسط پرداخته که گفت احتمال دارد چین یا کشورهای حوزه خلیج فارس، میانجی دور جدیدی از مذاکرات بین کابل و اسلامآباد باشند. با این حال، وی هشدار داد که تنشها ادامه خواهد داشت و احتمال درگیریهای مرزی مجدد وجود دارد.
در همین حال، مرکز پژوهش و مطالعات امنیتی پاکستان آمار تلفات نیروهای امنیتی این کشور را بیش از ۲۴۰۰ نفر در سهچهارم نخست سال ۲۰۲۵ اعلام کرده که بالاترین رقم در یک دهه گذشته محسوب میشود.
به گفته عبدالباسط، پاکستان در حال تعریف یک وضعیت جدید امنیتی است: «هر حملهای که از خاک افغانستان انجام شود، با همان شدت در خاک آن کشور پاسخ داده خواهد شد.» وی افزود این سیاست مشابه استراتژی هند است، اما با این تفاوت بزرگ که طالبان — با وجود تجربه جنگی — فاقد توان نظامی و تجهیزاتی ارتش پاکستان است.