به گزارش ایراف، بسیاری از کاربران افغان، اظهارات ترامپ را نمادی از بازگشت استعمار و بیتوجهی به خواست مردم افغانستان دانستند. برخی دیگر، بهویژه مخالفان طالبان، از این سخنان استقبال کردند و آن را نشانهای از بازگشت احتمالی امریکا و پایان سلطه طالبان تلقی کردند.
نجیب بارور، شاعر و فعال فرهنگی، با لحنی استعاری در این باره نوشته است: «کشاکش متجاوزان بزرگ بر سر پارههای مادر-وطن، اما هیچکس نمیپرسد که مردم این خاک چه میخواهند.»
این جمله به نمادی از خشم عمومی بدل شد؛ جایی که کاربران افغان، از طیفهای مختلف، بازگشت امریکا را نه نجات، بلکه تکرار تاریخ استعمار دانستند.
در مقابل، برخی کاربران نزدیک به جریانهای ضدطالبانی، از سخنان ترامپ به عنوان «روزنهای برای نجات» یاد کردند.
بهویژه پس از آنکه سخنگوی عبدالرشید دوستم اعلام کرد: «نه تنها بگرام، بلکه تمام افغانستان را به امر ترامپ میگیریم.»
تحلیلگران و روزنامهنگاران: بگرام، مهرهای در رقابت جهانی
عارف یعقوبی، روزنامهنگار، به ریشههای استراتژیک این اظهارات پرداخت و گفت: «اهمیت بگرام برای امریکا، از ایدههای مایکل والتز سرچشمه میگیرد؛ مشاور پیشین ترامپ و اکنون سفیر امریکا در سازمان ملل.»
هادی سحر نیز با اشاره به تغییر لحن ترامپ در چهار نوبت اخیر، هشدار داد که «بگرام برای هر دو طرف حیثیتی شدهاست» و احتمال تشدید تنشها وجود دارد.
صلاحالدین عمر، تحلیلگر سیاسی، این سخنان را «تلاشی برای اعمال فشار بر حکومت افغانستان» دانست و یادآور شد که «ذهنیت استکباری ترامپ هنوز در قبال مسلمانان و افغانستان پابرجاست.»
طالبان: دیپلماسی قاطع در برابر تهدید
حکومت طالبان در بیانیهای رسمی، ضمن تأکید بر استقلال و تمامیت ارضی کشور، به تعهدات امریکا در توافقنامه دوحه اشاره کرد و هشدار داد که «تکرار تجربههای ناکام گذشته» نباید دوباره رخ دهد.
امیرخان متقی در یک گفتوگوی تلویزیونی گفت: «اگر آمریکا حکومت افغانستان را به رسمیت بشناسد و تمام کشور را دوباره بسازد، بازهم بگرام که هیچ، حتی یک وجب خاک را نیز به آنان نخواهیم داد.»
او افزود که این موضع نهتنها موضع حکومت، بلکه موضع مردم افغانستان است.
ذاکر جلال، مقام وزارت خارجه، نیز تأکید کرد که کابل آماده تعامل سیاسی و اقتصادی با واشنگتن است، اما بدون حضور نظامی در خاک افغانستان.
مخالفان طالبان: از خاکفروشی تا امید به بازگشت آمریکا
میان گروههای مخالف طالبان بحثهای متعددی مطرح شده و برخی چراغ سبز نشان دادهاند. از جمله، سخنگوی جنبش گفته است که مارشال دوستم نهتنها آماده است بگرام، بلکه کل افغانستان را با حمایت امریکا از طالبان پس بگیرد.
عطا محمد نور، با انتقاد از برخی چهرههای سیاسی، گفت: «پیشکش کردن خاک به آقای ترامپ چیزی جز معامله بر سر ناموس نیست.»
او در موضعی غیرمنتظره، طالبان را «حداقل خاکفروش» ندانست.
محمد اکرام اندیشمند، یکی از تحلیلگران، با انتقاد از مواضع مخالفان طالبان در صفحه فیسبوک خود نوشته است: «در وضعیت فعلی، ترامپ و امریکاییها در مورد بگرام، برای اطمینان از دور نگهداشتن چین از حضور و تسلط بر آن، با طالبان وارد تعامل خواهند شد؛ نه اینکه به صدای مخالفان طالبان و داوطلبی دوستم برای جنگیدن در رکاب خود گوش دهند. حتی ترامپ به این نکته اشاره کرد و گفت: چیزهایی ما ضرورت داریم و چیزهایی هم آنها، یعنی طالبان.»
وی همچنین با نگاهی ژئوپلیتیکی، گفت: «هدف ترامپ از طرح بگرام، نه بازگشت به جنگ، بلکه رقابت با چین است. در صورت وقوع جنگ میان امریکا و چین، اشغال بگرام ممکن است بدون توجه به موافقت یا مخالفت داخلی افغانستان رخ دهد.»
روسیه از پیامدهای فاجعهبار برای واشنگتن هشدار داد
ضمیر کابلوف نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان، هشدار داد که هرگونه اقدام نظامی تازه امریکا برای تصرف بگرام، با مقاومت شدید روبهرو خواهد شد و پیامدهای فاجعهباری برای واشینگتن در پی دارد.
ایران؛ بازگشت آمریکا به بگرام برای همسایگان افغانستان تهدید محسوب میشود
سید رسول موسوی، دستیار پیشین وزیر خارجه ایران با اشاره به اهمیت راهبردی پایگاه بگرام برای آمریکا، تأکید کرد واشنگتن کارتهای بازی زیادی در برابر کابل دارد و احتمال توافق با طالبان برای بازپس گیری این پایگاه وجود دارد. وی هشدار داد بازگشت آمریکا به بگرام برای همسایگان افغانستان تهدید محسوب میشود.
اظهارات ترامپ درباره بگرام، نهتنها یک موضعگیری ژئوپلیتیکی، بلکه بازتابی از بحران هویت، استقلال و آینده افغانستان است. در این میان، طالبان با دیپلماسی محتاطانه، مخالفان با امید به بازگشت قدرت خارجی، همسایگان با ابراز نگرانی و هشدار و کاربران با خشم و ناامیدی هر یک روایت خود را از بگرام بازگو میکنند. اما پرسش اصلی همچنان بیپاسخ مانده است: مردم افغانستان چه میخواهند؟
تلویزیون اینترنتی ایراف آغاز به کار کرد | برای تماشا اینجا کلیک کنید:
ایراف تیوی
آخرین اخبار تحلیلی افغانستان را در ایراف بخوانید:
پرونده بگرام؛ تمهید طالبان برای تهدید ترامپ
بازی دوگانه پاکستان با حضور آمریکاییها در بگرام
حضور در مجمع عمومی سازمان ملل: چرا جولانی توانست و طالبان نه؟
بازی دوگانه پاکستان با حضور آمریکاییها در بگرام
قیمت افغانی به تومان و دلار امروز دوشنبه (۳۱ شهریورماه ۱۴۰۴)