چین با برگزاری بزرگ‌ترین رژه نظامی تاریخ خود در میدان تیان‌آن‌من پکن، توجه جهانیان را به توان نظامی، اقتدار سیاسی و همگرایی استراتژیک شرقی‌ها جلب کرد. این رژه که به مناسبت هشتادمین سالگرد شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم و بزرگداشت تاریخ ملی چین برگزار شد، بیش از آنکه صرفاً یک نمایش نظامی باشد، پیام‌های ژئوپلیتیکی و سیاسی مهمی برای جهان ارسال کرد. اهمیت این مراسم نه تنها در تجهیزات و قدرت نمایشی بود، بلکه در حضور رهبران کشورهایی همچون ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، و کیم جونگ‌اون، رهبر کره شمالی، تجلی یافت. حضور این رهبران نشان‌دهنده شکل‌گیری یک محور شرق متحد و مستقل است که می‌تواند معادلات قدرت جهانی را تحت تأثیر قرار دهد.
از سوی دیگر، غیبت رهبران غربی و به‌ویژه آمریکا، نشان‌دهنده فاصله میان بلوک شرق و غرب و افزایش شکاف در سیاست جهانی است. این رژه همزمان با پروژه‌های اقتصادی عظیم چین مانند طرح یک کمربند–یک راه و پروژه‌های بریکس برگزار شد، که نشان می‌دهد چین در تلاش است هم قدرت نظامی و هم نفوذ اقتصادی خود را تلفیق کرده و تصویر یک کشور مقتدر و فعال در صحنه جهانی را ارائه دهد.
سؤال اساسی این است که رژه پکن چه پیام‌هایی برای کشورهای آسیایی، متحدان شرقی و غرب دارد و چگونه می‌تواند روند رقابت جهانی را تحت تأثیر قرار دهد؟ این یادداشت با تحلیل ابعاد نظامی، سیاسی و ژئوپلیتیکی رژه، واکنش ترامپ و پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن، تصویری جامع از تحولات جاری ارائه دهد.
سفر مسعود پزشکیان و حضور ایران در رژه و اجلاس شانگهای
همزمان با بزرگ‌ترین رژه نظامی چین، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، به دعوت شی جین‌پینگ به چین سفر کرد و در بیست و پنجمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در تیانجین حضور یافت. این سفر نشان‌دهنده تلاش تهران برای فعال‌تر شدن در صحنه سیاست منطقه‌ای و جهانی است و پیامی استراتژیک برای همسایگان و قدرت‌های جهانی دارد: ایران نه تنها عضو رسمی سازمان شانگهای است، بلکه می‌خواهد در توازن قدرت نوین آسیا و جهان نقش فعال و تأثیرگذار ایفا کند.
در حاشیه این اجلاس، دیدار پزشکیان با شی جین‌پینگ و دیگر رهبران محور شرق اهمیت ویژه‌ای داشت. در این دیدار، موضوعات کلیدی شامل توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری، تقویت تعاملات مالی و مقابله با آثار تحریم‌ها و همچنین پروژه‌های زیرساختی و اقتصادی چندجانبه میان اعضای سازمان شانگهای مورد بحث قرار گرفت. پزشکیان طرح «حساب‌ها و تسویه‌های ویژه سازمان همکاری شانگهای» را ارائه کرد که می‌تواند روند همکاری‌های مالی میان کشورها را تسهیل کرده و به ایران و اعضای سازمان در مقابله با محدودیت‌های اقتصادی ناشی از فشارهای غرب کمک کند.
حضور رئیس‌جمهور ایران در رژه نظامی پکن نیز پیام واضحی به جهان دارد: تهران تمایل دارد در محور شرق و بلوک کشورهای مستقل و در حال رشد، جایگاه خود را تثبیت کند و نشان دهد که قادر است در کنار چین، روسیه و دیگر متحدان استراتژیک، در تعیین معادلات جهانی و منطقه‌ای نقش داشته باشد. این اقدام ایران نمادی از همگرایی سیاسی، اقتصادی و امنیتی با محور شرق است و تأکید می‌کند که تهران می‌خواهد هم مسیر توسعه و نفوذ منطقه‌ای خود را تقویت کند و هم توان بازدارندگی سیاسی و اقتصادی خود را ارتقا دهد.
سفر پزشکیان و حضور او در این مراسم و نشست‌ها، فراتر از یک سفر دیپلماتیک معمولی است؛ این حرکت یک سیگنال روشن به غرب، به ویژه آمریکا، است که ایران در حال ایجاد ظرفیت‌های مستقل برای نقش‌آفرینی در تحولات آسیا و جهان است. علاوه بر آن، کشورهای آسیایی و آفریقایی نیز پیام دریافت می‌کنند که ایران، چین و متحدان شرقی آنها، می‌توانند مسیرهای توسعه اقتصادی و امنیتی خود را بدون وابستگی مستقیم به بلوک غرب دنبال کنند و در توازن قدرت جدید آسیا حضور فعال داشته باشند.
سفر مسعود پزشکیان و حضور ایران در رژه و اجلاس شانگهای، نمادی از ورود ایران به محور شرق و ایجاد جایگاه فعال در نظم نوین جهانی است.
نمایش قدرت نظامی و پیام صلح
رژه نظامی چین با صدها تانک پیشرفته، موشک‌های بالستیک و کروز، پهپادهای نوین و تجهیزات مدرن نظامی، نشان‌دهنده پیشرفت‌های چشمگیر چین در حوزه دفاعی و توان بازدارنده آن است. هر یک از این تجهیزات، پیام واضحی برای جهان دارد: چین نه تنها توان دفاع دارد، بلکه قادر است در برابر هرگونه تهدید از حریم ملی و منافع منطقه‌ای خود محافظت کند.
در عین حال، رهاسازی کبوترها، بالن‌های رنگی و نمادهای فرهنگی نشان‌دهنده پیام صلح و تمایل چین به تأکید بر دیپلماسی و امنیت پایدار است. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، در سخنرانی خود تأکید کرد که جهان در نقطه حساسی قرار دارد و موفقیت و صلح جهانی تنها از مسیر همکاری و دیپلماسی قابل تحقق است.
این سخنان، ترکیبی از پیام قدرت سخت و نرم است و نشان می‌دهد چین هم آماده دفاع است و هم تمایل دارد تصویر صلح‌طلبانه خود را حفظ کند.
نمایش قدرت نظامی همچنین از منظر داخلی اهمیت دارد؛ تقویت روحیه ملی‌گرایی و اتحاد داخلی، بخشی از هدف رژه محسوب می‌شود. برای شهروندان چین، این رژه نمادی از امنیت و اقتدار ملی است که رهبری کشور در سطح جهانی دارد و پیام روشنی به نسل جوان ارسال می‌کند: چین در مسیر پیشرفت و توانمندسازی نظامی و اقتصادی قرار دارد و برای حفظ جایگاه جهانی خود آماده است.
پیام ژئوپلیتیکی و حضور رهبران شرقی
حضور رهبران شرقی مانند ولادیمیر پوتین و کیم جونگ‌اون، نشان‌دهنده همگرایی استراتژیک میان چین و متحدانش است. این حضور نه تنها روابط راهبردی میان چین، روسیه و کره شمالی را تقویت می‌کند، بلکه به جهان پیام می‌دهد که بلوک شرق توانایی شکل‌دهی به معادلات جهانی را دارد.
غیبت رهبران غربی و به ویژه آمریکا، به‌وضوح نشان می‌دهد که بلوک شرق در حال افزایش ظرفیت‌های مستقل خود برای هدایت تحولات جهانی است. این رژه به‌ویژه برای کشورهای آسیایی و آفریقایی پیام مهمی داشت؛ پیام اینکه چین و متحدانش می‌توانند مسیرهای توسعه و نفوذ خود را بدون وابستگی مستقیم به غرب دنبال کنند و جایگاه خود را تثبیت نمایند.
تأکید رژه بر همزمانی با پروژه‌های اقتصادی و زیرساختی مانند طرح کمربند–یک راه و پروژه‌های بریکس، نشان می‌دهد چین تلاش دارد با تلفیق قدرت نظامی و اقتصادی، محور شرق را به یک قدرت منطقه‌ای و جهانی تبدیل کند. این اقدام، توازن جهانی را تغییر داده و کشورهای غربی و آسیایی را به بازنگری در سیاست‌های دفاعی و اقتصادی خود وادار می‌کند.
واکنش آمریکا و ترامپ
واکنش ایالات متحده و شخص دونالد ترامپ، بازتاب نگرانی غرب از تغییر موازنه قدرت است. ترامپ در شبکه اجتماعی خود، رهبران چین، روسیه و کره شمالی را به «توطئه علیه آمریکا» متهم کرد و بر اهمیت حفظ برتری نظامی ایالات متحده تأکید نمود.
این واکنش، نمایانگر ترس واشنگتن نسبت به شکل‌گیری محور مستقل شرق است. ترامپ همچنین تلاش کرد با یادآوری فداکاری‌های تاریخی سربازان آمریکایی، هم قدرت داخلی خود را به نمایش بگذارد و هم متحدان منطقه‌ای را مطمئن سازد که آمریکا هنوز بازیگر اصلی و بازدارنده در صحنه جهانی است.
با این حال، تحلیلگران تأکید می‌کنند که آمریکا به دلیل چالش‌های داخلی، بحران‌های اقتصادی و رقابت‌های سیاسی، محدودیت‌هایی برای مقابله با محور شرق دارد. پیام ترامپ ترکیبی از هشدار سیاسی و تلاش برای حفظ اعتبار جهانی است، اما واقعیت میدانی نشان می‌دهد که تغییر موازنه قدرت به نفع شرق در حال تحقق است.
پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی
رژه چین و همگرایی شرقی‌ها پیامدهای گسترده‌ای دارد:
1. تضعیف نفوذ غرب: کاهش نفوذ آمریکا و اروپا در آسیا و بازنگری کشورهای منطقه در سیاست‌های خود.
2. افزایش رقابت قدرت‌ها: ترکیب قدرت نظامی و اقتصادی چین با متحدان شرقی، رقابت جهانی را شدت می‌بخشد.
3. پیام امنیتی برای همسایگان: ژاپن، هند و کره جنوبی باید سیاست‌های دفاعی خود را با واقعیت‌های نوین تطبیق دهند.
4. فرصت و تهدید اقتصادی: پروژه‌های اقتصادی چین می‌تواند فرصت سرمایه‌گذاری ایجاد کند، اما رقابت با غرب شدت می‌یابد.
5. پیام سیاسی برای کشورهای کوچک‌تر: کشورهای آسیایی و آفریقایی باید محاسبه کنند که ورود به محور شرق فرصت است یا چالش.
کارشناسان معتقدند این رژه آغاز مرحله جدیدی از رقابت جهانی است که نه تنها حوزه نظامی، بلکه اقتصاد، دیپلماسی و نفوذ سیاسی را نیز شامل می‌شود. کشورها باید سیاست‌های خود را با واقعیت‌های نوین بازتعریف کنند و آمادگی مواجهه با محور شرق را داشته باشند.
نتیجه‌گیری
رژه نظامی چین و حضور متحدان شرقی، پیام روشن و قدرتمندی به جهان دارد: شرق متحد است و آماده رقابت مستقیم با غرب. این اتحاد نشان می‌دهد که معادلات جهانی در حال تغییر است و بلوک شرق توانایی شکل‌دهی به روندهای ژئوپلیتیکی را دارد.
همزمان، سفر مسعود پزشکیان و حضور فعال ایران در اجلاس شانگهای و رژه پکن بیانگر ورود تهران به محور شرق و تلاش برای تثبیت جایگاه خود در نظم نوین جهانی است. این اقدام، پیام واضحی به غرب و کشورهای منطقه دارد که ایران قادر است در تحولات سیاسی، اقتصادی و امنیتی آسیا و جهان، نقش مستقل و مؤثر ایفا کند.
چین با نمایش قدرت نظامی و تلفیق آن با دیپلماسی و پروژه‌های اقتصادی، تلاش دارد تصویر یک قدرت جهانی مستقل و قدرتمند را تثبیت کند. این پیام فراتر از صرفاً نمایش تجهیزات نظامی است؛ بلکه آغاز فصل جدیدی از رقابت جهانی است که آینده امنیت، اقتصاد و سیاست بین‌الملل را شکل خواهد داد.
رژه پکن، حضور متحدان شرقی و سفر مسعود پزشکیان، نمادی از توانایی چین و محور شرق در تغییر معادلات جهانی و آغاز مرحله نوین رقابت شرق و غرب است.
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
قیمت امروز طلا در افغانستان (چهارشنبه 12 شهریورماه 1404)
گورستان امپراتوری‌ها؛ نگاهی تاریخی به قیام مردم کابل علیه اشغالگران انگلیسی
قیمت افغانی به تومان و دلار امروز چهارشنبه (12 شهریورماه ۱۴۰۴)
پیش‌بینی وضعیت آب و هوای افغانستان (چهارشنبه، ۱۲ شهریور ۱۴۰۴)
کنر پس از زلزله | از چالش‌های مدیریت بحران تا محدودیت‌های زنان + فیلم
