به گزارش ایراف، به نقل از نشریه استرالیایی کانورسیشن، زمین‌لرزه اخیر شرق افغانستان، درست پیش از نیمه شب یکشنبه به وقت محلی در منطقه‌ای کوهستانی نزدیک شهر جلال آباد، در مرز شرقی با پاکستان رخ داد.
بزرگی آن ۶ ریشتر و کانون آن کم عمق و در عمق تنها 8 کیلومتری زمین بود که همین عامل موجب لرزش شدید در سطح و بروز پس لرزه‌های متعدد شد.
بیشتر قربانیان در خانه‌های خود خوابیده بودند و زیر آوار ساختمان‌های فروریخته گرفتار شدند. به دلیل دورافتاده بودن منطقه و مسدود شدن جاده‌ها بر اثر رانش زمین، احتمال دارد زمان زیادی طول بکشد تا آمار دقیق تلفات مشخص شود.
این منطقه از افغانستان در دامنه‌های کوه‌های هیمالیا و هندوکش قرار دارد که از فعال‌ترین مناطق لرزه‌ای جهان محسوب می‌شود. برخورد و اصطکاک صفحات تکتونیکی اوراسیا و هند در این پهنه موجب وقوع زمین لرزه‌های مرگبار متعددی در گذشته شده است.
افغانستان نیز سابقه تلخ زلزله‌های پرتلفات را دارد؛ در سال ۲۰۲۳ زمین لرزه‌ای در همین منطقه بیش از ۱۵۰۰ کشته بر جای گذاشت و سال قبل‌تر بیش از هزار نفر در زلزله‌ای دیگر جان باختند.
مقایسه با زلزله ۲۰۱۱ در کرایست چرچ نیوزیلند که شدت و عمقی مشابه داشت اما تنها ۱۸۵ قربانی گرفت، نشان دهنده تفاوت چشمگیر در میزان آسیب پذیری است.
کارشناسان بارها تأکید کرده‌اند که زلزله‌ها به خودی‌خود انسان‌ها را نمی‌کشند، بلکه این ساختمان‌ها هستند که با فرو ریختن باعث مرگ می‌شوند.
در افغانستان به ویژه در مناطق روستایی، مردم توان خرید مصالح مقاوم و صنعتی را ندارند و خانه‌های خود را با گل، سنگ و چوب خام می‌سازند.
این نوع بناها بر اساس استانداردهای مهندسی و کدهای ساختمانی ساخته نمی‌شوند و در برابر لرزش‌های جانبی زلزله مقاومت ندارند.
فروپاشی خانه‌های خشتی و سنگی و مدفون شدن مردم در زیر آوار، تصویری تکراری از هر زمین لرزه در این کشور است.
نمونه‌های دیگر کشورها نشان می‌دهد حتی در شرایط اقتصادی مشابه هم می‌توان سطحی از مقاومت در برابر زلزله ایجاد کرد.
در پاکستان پس از زلزله ۲۰۰۵ کشمیر، نهادی ویژه تشکیل شد تا با حمایت فنی و اجتماعی به مردم در بازسازی ایمن‌تر خانه‌ها کمک کند.
در نپال نیز پس از زلزله ۲۰۱۵ گورخا، استانداردهای حداقلی در قالب کد ملی ساختمان به اجرا درآمد تا ساخت و سازهای سنتی دست‌کم بخشی از اصول مقاوم سازی را رعایت کنند.
بیش از دو دهه پیش نیز هند، روش‌هایی ساده و کم هزینه برای تقویت بناهای غیرمهندسی پیشنهاد کرد که شامل افزودن نوارهای پیوسته در دیوارها و تقویت گوشه‌ها و اطراف درها و پنجره‌ها بود.
این اقدامات اگرچه خانه‌ها را کاملا در مقابل زلزله پایدار نمی‌سازد اما می‌تواند از میزان خسارت بکاهد و جان بسیاری را نجات دهد.
امید می‌رود زمین لرزه اخیر افغانستان انگیزه‌ای برای آغاز چنین ابتکارهایی در این کشور باشد تا روند بازسازی نه تنها جبران خسارت‌ها، بلکه بهبود مقاومت جوامع در برابر بلایای طبیعی آینده را تضمین کند.
آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید:
.قیمت افغانی به تومان و دلار امروز سه‌شنبه (11 شهریورماه ۱۴۰۴)
زلزله کنر؛ گستره تخریب، محدویت‌های مالی و چالش‌های احتمالی
راز تخريب و تلفات بالای زلزله‌های افغانستان چیست؟
نگاهی به زلزله‌های ویرانگر و مرگبار در افغانستان
زلزله مرگبار افغانستان؛ برنامه جهانی غذا کمک‌رسانی را آغاز کرد
یک منبع آگاه: طالبان تاکنون هیچ درخواستی برای امدادرسانی به زلزله زدگان از ایران نداشته‌اند
