به گزارش ایراف، وزارت خارجه پاکستان با انتشار بیانیه‌ای از دیدار محمد اسحاق دار با طرف طالبان، به نقل از این مقام پاکستانی نوشته است: «به‌تازگی حملات تروریستی در داخل خاک پاکستان از سوی گروه‌های فعال در افغانستان افزایش یافته‌اند.» در این بیانیه آمده که وزیر خارجه پاکستان از طالبان خواسته است تا تدابیر عملی و قابل‌سنجشی علیه گروه‌هایی چون تحریک طالبان پاکستان (TTP) و ارتش آزادی‌بخش بلوچستان اتخاذ کند.
وانگ یی، وزیر خارجه چین نیز در دیدار با محمد حسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان، حامل پیام نگرانی دولت چین از تهدیدات امنیتی در افغانستان بود. او در این دیدار ابراز امیدواری کرد که افغانستان نگرانی‌های امنیتی چین را درک کند. وی افزود که همکاری امنیتی خوب میان دو کشور، زمینه‌ای بهتر برای توسعه افغانستان فراهم می‌کند و ابراز امیدواری کرد که به این نگرانی‌ها توجه ویژه‌ای صورت گیرد و همکاری‌ها افزایش یابد.
پاسخ تکراری طالبان: افغانستان تهدید نیست
محمد حسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان، در جریان دیدار با رئیس دستگاه دیپلماسی پکن، در پاسخ به نگرانی‌های امنیتی چین گفت: «ما در عمل نشان داده‌ایم طی چهار سال گذشته از خاک افغانستان هیچ تهدید امنیتی یا مشکل دیگری متوجه کسی نشده و به هیچ‌کس هم اجازه نخواهیم داد از خاک افغانستان به دیگران آسیب برساند.»
براساس بیانیه وزارت خارجه پاکستان، امیرخان متقی نیز در پاسخ به نگرانی‌های امنیتی مقامات پاکستانی بار دیگر تعهد سپرد که طالبان اجازه نخواهد داد گروه‌های تروریستی از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده کنند.
این نخستین بار نیست که مقامات طالبان به نگرانی‌های امنیتی کشورهای منطقه پاسخ‌های مشابه می‌دهند. از زمان حاکمیت این گروه بر افغانستان و افزایش نگرانی‌های امنیتی، طالبان تنها یک پاسخ تکراری داشته‌اند: «اجازه تهدید علیه هیچ کشوری از خاک افغانستان را نمی‌دهیم.»
این پاسخ در حالی مدام تکرار می‌شود که گزارش‌های بین‌المللی از تهدیدات امنیتی ناشی از افغانستان، نشانه‌ای مثبت از کاهش این تهدیدات ارائه نمی‌دهند. پس از گذشت چهار سال، همچنان نگرانی‌ها پابرجاست و هشدارها درباره چالش‌های امنیتی ناشی از این کشور تکرار می‌شود.
براساس ارزیابی‌های سازمان ملل از اوت ۲۰۲۱، افغانستان دوباره به مرکزی برای داعش شاخه خراسان، تحریک طالبان پاکستان، جنبش اسلامی ترکستان شرقی و القاعده تبدیل شده است. به گفته وزارت امور خارجه، آقای دار گفته است: «پیشرفت‌های دلگرم‌کننده‌ای در روابط سیاسی و تجاری حاصل شده، اما پیشرفت در حوزه امنیتی، به‌ویژه در مبارزه با تروریسم، همچنان عقب مانده است.»
شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه ژوئیه گزارش داد که تحریک طالبان پاکستان ۶۰۰۰ جنگجو را که با حمایت طالبان از خاک افغانستان فعالیت می‌کنند، فرماندهی می‌کند. این گروه که با سلاح‌های پیشرفته و روابط با داعش شاخه خراسان، القاعده و جدایی‌طلبان بلوچ تقویت شده است، در اواخر سال ۲۰۲۴ بیش از ۶۰۰ حمله در پاکستان انجام داده و نزدیک به ۱۰۰۰ نفر را کشته است.
بهره‌برداری طالبان از نگرانی همسایگان
ناامنی در پاکستان، که این کشور ریشه آن را در خاک افغانستان می‌داند، دلیل اصلی تنش در روابط میان طالبان و اسلام‌آباد بوده و روابط خصمانه چهار سال گذشته را رقم زده است. به‌طوری‌که برخی ناظران از یک «بحران تمام‌عیار» در روابط یاد کرده‌اند. عدم پاسخ معنادار از سوی کابل، چه به دلیل ناتوانی و چه به دلیل عدم تمایل، روابط دو متحد قدیمی را در پایین‌ترین سطح خود قرار داده بود.
دردسرهای امنیتی پاکستان و خونسردی طالبان در برابر آن‌ها، بحران امنیت را همچنان لاینحل باقی گذاشته است؛ موضوعی که این ایده را تقویت می‌کند که طالبان از این نگرانی‌ها در حال بهره‌برداری و کسب امتیاز است.
چین و امنیت افغانستان
از سوی دیگر، چین نیز با درخواست از کابل برای درک نگرانی‌های امنیتی‌اش، نشان داد که تهدیدات امنیتی از افغانستان همچنان برای پکن یک اولویت است. چین دهه‌هاست که نگران امنیت در افغانستان است. در طول اولین دوره حکومت طالبان در دهه ۱۹۹۰، پکن نگران احتمال استفاده شبه‌نظامیان اویغور از اردوگاه‌های افغانستان به‌عنوان پایگاهی برای حمله به چین بود. بعدها در سال ۲۰۰۰، کارگران چینی در این کشور ربوده و کشته شدند.
با وجود حضور نیروهای خارجی تحت رهبری آمریکا در افغانستان، چین کوشید مسائل امنیتی را به آمریکا و غرب واگذار کند، اما با تغییر استراتژی ایالات متحده در دوره اوباما (۲۰۱۲) مبنی بر کاهش نیروهای خارجی در افغانستان، امنیت افغانستان برای پکن اهمیت بیشتری یافت، هرچند برای ایفای نقش امنیتی به‌جای غرب اعلام آمادگی نکرد.
اکنون نیز که ایالات متحده از افغانستان خارج شده است، پکن با حضور پررنگ در این کشور به یکی از متحدان اصلی طالبان تبدیل شده است. ورود پرنفوذ چین به تحولات افغانستان پس از اوت ۲۰۲۱، هرچند بیشتر به دلیل نگرانی‌های امنیتی است، اما کمونیست‌های چینی همچنان حاضر نشده‌اند مسئولیت کامل امنیت در افغانستان را مانند کاری که ایالات متحده در دو دهه انجام داد، برعهده بگیرند، بلکه بیشتر از طریق پروژه‌های اقتصادی و امتیازات سیاسی، نفوذ خود را تقویت کرده‌اند.
هرچند امنیت، نگرانی اصلی پکن از افغانستان است و همین امر منجر به عادی‌سازی عمیق روابط با طالبان شده، اما چین ترجیح می‌دهد از دور اوضاع را کنترل کند. با این وجود، به گزارش نشریه فارین پالیسی، چین محکوم به ایفای نقشی مهم در افغانستان است. پیوند خوردن پروژه‌های بلندپروازانه چین به افغانستان و سپس پاکستان، چین را ناگزیر کرده است که حتی اگر نخواهد مستقیماً به مسئله امنیت در افغانستان ورود پیدا کند، تلاش‌هایش برای حل این موضوع را تقویت و تداوم بخشد.
در مجموع، طالبان در میانه دلواپسی چین و پاکستان درباره نگرانی‌های امنیتی، همچنان مدعی است که افغانستان منبع تهدید تروریستی علیه هیچ کشور دیگری نیست—پاسخی تکراری و مبهم.
