به گزارش ایراف، همزمان با چهارمین سالگرد بازگشت طالبان به قدرت در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۴۰۴ (۱۵ آگست ۲۰۲۵)، تجمعات اعتراضی گستردهای در شهرهای مختلف جهان از جمله استکهلم، برلین، ژنو، اسلو، پاریس، تورنتو، واشنگتن و اسلامآباد برگزار شد.
این تجمعات با محوریت دفاع از حقوق زنان و مخالفت با سیاستهای طالبان، از سوی گروههای اجتماعی، احزاب سیاسی، فعالان و شهروندان افغان سازماندهی شده بود.
در سوئد، افغانهای مقیم با پلتفرم «۱۱۸ فرمان ضد زن» مقابل پارلمان این کشور تجمع کردند و خواستار شناسایی آپارتاید جنسیتی در افغانستان بهعنوان جنایت علیه بشریت شدند.
در بیانیههای صادرشده از سوی معترضان، تعامل دیپلماتیک با طالبان «خیانت به مردم افغانستان» خوانده شد و بر لزوم اعمال تحریمهای هدفمند علیه این گروه تأکید گردید.
همچنین دهها جنبش زنان، از جمله اعضای «جنبش متحد زنان افغانستان برای آزادی»، روز جمعه ۱۵ آگست، در ولایت تخار و شهر اسلامآباد پاکستان، تجمعات اعتراضی در فضای بسته برگزار کردند. این اعتراضات با هدف یادآوری پیامدهای سلطهی طالبان بر زندگی زنان افغان و تأکید بر ادامهی مقاومت آنان صورت گرفت.
در تخار، زنان معترض با انتشار بیانیهای اعلام کردند: «این روز، آغاز سلطهای سیاه بود که زنان را از کار، آموزش و زندگی اجتماعی محروم کرد. ما، زنان معترض، این روز را نه بهعنوان یک خاطره، بلکه بهعنوان زخمی باز در تاریخ به یاد میآوریم—زخمی که هنوز التیام نیافته است. سقوط افغانستان، سقوط ارادهی ما نبود. ما حتی در تاریکی ایستادهایم.»
در اسلامآباد نیز گروهی از زنان افغان با پوشش کامل و تنها چشمان قابل مشاهده، در یک تجمع اعتراضی شرکت کردند. آنان پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود: «بخشیدن طالبان، دشمنی با بشریت است» و «۱۵ آگست روزی تاریک است.»
از سوی دیگر، اعضای «جنبش زنان مقتدر افغانستان» و «شبکه مشارکت سیاسی زنان»، این روز را «تاریکترین روز تاریخ افغانستان» نامیدند و هشدار دادند که سکوت جهانی در برابر نقض حقوق زنان، به معنای تأیید ضمنی آپارتاید جنسیتی است. آنان خواستار عدم بهرسمیتشناسی طالبان از سوی جامعه جهانی شدند.
حنا نیومن، عضو پارلمان اروپا، با انتقاد از عملکرد دولتها پس از خروج نیروهای خارجی، نوشت: «ما در حفاظت از زنان افغان ناکام ماندیم، مدافعان حقوق بشر را رها کردیم، و وعدههای خود را به کسانی که برای ما جانشان را به خطر انداختند، شکستیم.»
فوزیه کوفی، سیاستمدار و فعال حقوق زنان، گفت: «چهار سال مقاومت بیوقفهی زنان افغانستان، پیامی روشن دارد: ما قربانی شدهایم، اما هرگز تسلیم نشدهایم. امروز با همبستگی داخلی، عامل تغییر خواهیم شد—برای آزادی، عدالت و آیندهای شایستهی افغانستان.»
شهرزاد اکبر، رئیس پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان، هشدار داد که سکوت زنان در داخل کشور میتواند به تسریع روند بهرسمیتشناسی طالبان منجر شود. او تأکید کرد که اعتراضات داخلی، شرط لازم برای بسیج منطقهای و جهانی علیه آپارتاید جنسیتی است.
شکریه بارکزی، عضو پیشین پارلمان و سفیر سابق افغانستان در نروژ، در گفتوگویی اعلام کرد که اعتراضات زنان نقش کلیدی در شکست طالبان برای کسب مشروعیت بینالمللی و افزایش انزوای این گروه داشته است.
در همین راستا، سازمان ملل متحد (UN Women) نیز با انتشار گزارشی اعلام کرد که طالبان با صدور موجی از دستورالعملها، زنان و دختران افغانستان را از حقوق و کرامت انسانیشان محروم کردهاند و به حذف آنان از زندگی عمومی نزدیک شدهاند.
احزاب سیاسی نیز در این روز موضعگیری کردند. جمعیت اسلامی افغانستان در بیانیهای اعلام کرد که طالبان با ترکیبی از تفکر قومی، افراطگرایی و هراسافکنی، زندگی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مردم افغانستان را مختل کردهاند و با توسعه و صلح ناسازگارند. این حزب تأکید کرد که مردم افغانستان بار دیگر بر ظلم غلبه خواهند کرد و به سوی نظم مردمسالار حرکت خواهند نمود.
در تحولی دیگر، رهبر طالبان با صدور فرمانی خواستار حذف واژهی «سرپرست» از ساختار حکومتی شد؛ اقدامی که از سوی تحلیلگران بهعنوان پایان امید به تعامل با طالبان تعبیر شد. داوود ناجی، روزنامهنگار و فعال سیاسی، این فرمان را «تیر خلاص بر قلب منتظران تعامل» خواند و تأکید کرد که طالبان قصد تغییر ندارند و راهی جز ایستادگی باقی نمانده است.
«آخرین اخبار افغانستان را در ایراف بخوانید»
بیشتر بخوانید:
قیمت افغانی به تومان و دلار امروز دوشنبه (۲۷ مردادماه ۱۴۰۴)
اسلامآباد و مخالفان طالبان؛ تغییر معادله یا ابزار فشار؟
اداره هواشناسی افغانستان در رابطه با احتمال وقوع سیل در ۱۴ ولایت هشدار داد (دوشنبه ۲۷ مردادماه)
طالبان: نهادهای غیر دولتی وارد مشارکت در بازسازی افغانستان شوند