به گزارش ایراف، در حالی که حکومت طالبان در کابل و ولایات دیگر به جشن، رژه و برگزاری مراسمهای تجلیل از این روز میپردازند فعالان و کاربران به این روز واکنش نشان دادند.
حنا نیومن، عضو پارلمان اروپا، نوشت: «۴ سال پیش، زمانی که نیروها خارج شدند و بسیاری از دولتها روی خود را برگرداندند، طالبان در افغانستان به قدرت رسیدند. از آن زمان، ما در حفاظت از زنان افغان ناکام ماندیم، مدافعان حقوق بشر را به حال خود رها کردیم، و آلمان به کسانی که برای ما جان خود را به خطر انداختند، وعدههایش را شکست.»
فوزیه کوفی، سیاستمدار و فعال حقوق زنان خاطر نشان کرد: «چهار سال است که نسل تحول یافته افغانستان، شب و روز در برابر جهل، تاریکی و ظلم ایستاده است. چهار سال مقاومت بیوقفه که یک پیام روشن داشت و دارد: بلی، ما نسل قربانیشدهایم، اما هرگز نسل تسلیمشده نیستیم. ما نه مظلومیت را میپذیریم، و نه خودکمبینی را. امروز، در آستانهی پانزدهم آگست، با صدای بلند اعلام میکنیم که: ما استوارتر از همیشه، با هماهنگی و همبستگی نزدیک میان گروههای متعهد در داخل کشور، عامل تغییر خواهیم شد، تغییری به سود مردم، برای آزادی، برای عدالت و برای آیندهای که شایسته افغانستان است.»
نجیبالرحمان شمال، آگاه مسائل سیاسی، میگوید که حکومت طالبان بدون رأی و خواست مردم، و در نتیجهی «معاملهی ننگین دوحه»، بهقدرت رسیدهاند و مردم افغانستان با چالشهای فراوانی از جمله فقر، تنگدستی، نبود قانون اساسی و سیاستهای محدودکننده بهویژه علیه زنان مواجهاند.
داوود ناجی، رئیس کمیته سیاسی جبهه آزادی در واکنش به پایان دوره سرپرست اداره طالبان، گفت که فرمان تازه هبتالله آخندزاده برای حذف واژه «سرپرست» از عناوین حکومتی، «تیر خلاص بر قلب منتظران تعامل» با این گروه است.
ناجی روز جمعه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در چهار سال گذشته واژه «سرپرست» چیزی بود که شماری از طرفداران تعامل با طالبان، آن را نشانه آمادگی این گروه برای تغییر و پذیرش «حکومت همه شمول» میدانستند.
این مقام جبهه آزادی افزود که استدلال هواداران طالبان این بود که مقامات طالبان اداره این گروه را سرپرست (حکومت موقت) میدانند. ناجی تاکید کرد «امروز هبتالله با فرمانی صریح و روشن این خمار منتظران تعامل را شکست و یکبار دیگر نشان داد، تعامل سرابی بیش نیست و طالبان همین است و قرار نیست چیزی تغییر کند.»
رنگین دادفر سپنتا، وزیر خارجه دولت پیشین افغانستان، این روز را «سیاهترین روز تاریخ» این کشور توصیف کرد و گفت «چهار سال ما برابر چهار قرن پر از ظلمات و ویرانی گذشت اما شبهای سیاه میگذرند و سپیده دمیدنی است.»
وزیر خارجه دولت پیشین افغانستان روز جمعه در ایکس نوشت: «چهارسال نسبت به تاریخ کشورها، زمان کوتاهی است، اما چهار سال ما برابر چهار قرن پر از ظلمات و ویرانی گذشت.»
شکور اخلاقی روزنامهنگار و فعال حقوق بشر در شبکه اجتماعی خود نوشته است: «فاجعه آنقدر عمیق، درد آنقدر جانکاه، اندیشه ها و چاره جویی ها آنقدر کوتاه و ناتوان، وضعیت آنقدر مشوش و درهم تنیده، چشم انداز آنقدر تاریک و ناپیدا، آدم ها و طرف ها آنقدر مرموز و مذبذب، وجدان ها آنقدر خفته و افسون شده منفعت و سود، دنیا آنقدر بی تفاوت و بی رحم و ادعاها آنقدر دروغین و مزورانه که زبان یارای شرح آن، و واژه ها ظرفیت بیان آن، و حنجره ها قدرت فریاد آن، گوش ها و چشم ها تحمل شنیدن و دیدن آن، و اراده ها توانایی تصمیم در برابر آن، و قدرت ها توان رویارویی با آن را از دست داده اند. حتی خدا هم از ظهور و بر کرسی نشستن فاجعه آفرینانی در قالب عجیب الموجودات و غرایب المخلوقات، که خود را نماینده اللّٰه در زمین و وارث محمدبن عبدالله در تاریخ می پندارند، در شگفتی فرو رفته است!!»
شریف طیبی فعال اجتماعی، نوشته است: «پانزدهم آگوست، ٢۴ مرداد، سالروز پیروزی جهل و خیانت بر ارادهی ملی را تسلیت عرض میکنم. امیدوارم به زودی نور روشنگری، ارادهی ملی و وحدت مردم افغانستان پروژههای مزدوری در کشور را پایان بخشد.»
سمیع یوسفزی، روزنامهنگار نوشت: «طالبان با قربانی بزرگ و با کمک و حمایت گستردهٔ پاکستان، ناتو، آمریکا، ارتش ملی افغانستان و نظام جمهوری را نابود کردند… اما آنچه به دست نیاوردند، حمایت کامل مردم افغانستان و به رسمیت شناسی جهانی بود. میپذیرم که در مقایسه با شهرها، شدت مخالفت مردم روستاها با سیاستهای طالبان کمتر باشد، اما طالبان برای ممنوعیت آموزش زنان مطلقاً هیچ دلیل شرعی، مذهبی یا فرهنگی ندارند.
منابع میگویند رهبر طالبان برای نظام خود عنوان و برچسب موقت در نظر گرفته و با همین شکل، سیاست و روش حکومتداریاش را «محکم» میسازد — البته با زور ملا صاحب و با قدرت طالبجان. دیگر خودتان را با آن عادت دهید، «بیهوده دستوپا» نزنید… با شریعت.»
طاهر قادری، نویسنده و پژوهشگر در شبکه اجتماعیاش نوشت: «شب خوابیدیم، صبح بیدار شدیم که بیست سال به عقب رفتهایم!»
اصف مهاجر، نویسنده و فعال مدنی اذعان کرده است: «رویداد مرتبط به ۲۴ اسد نتیجه و برآیند نزدیک به دو دهه شیادی، فساد، معامله، عوامفریبی و تجارت فتنهگران قومی و سیاسی بود که با سرنوشت مردم کشور بازی کردند و با یک فرار، افغانستان را به کام تلخی کارنامههای رسوایشان سپردند.
وی اذعان نموده که «کرزی در کابل لنگر انداخته و غنی در ابوظبی، نیمچه رهبران دیگر هم کدام گم ودور شدند، اما این مردم عادی و خصوصاً پیادهنظام هستند که تاوان این همه حماقت آنان را پس میدهند.»
محمد حسین جعفریان، روزنامهنگار ایرانی در صفحه اینستاگرامش اظهار کرده است: «۲۴ مرداد، سالگرد اشغال کابل، سالگشت سقوط افغانستان به دست لشکر جاهلان به ورطه تاریکی، نادانی، افراطیگری و… تسلیت باد.»
کاربری در فضای مجازی نوشته است: «۲۴ اسد سالروز سیلی زدن بر صورت کمدینی(خاشهزوان قندهاری، چهرهی محبوب و قربانی خشونت طالبان) است که کارش فقط خنداندن دلهای رنجیده مردم بود.»
سمیعالله شیرزاد، فعال رسانهای نوشته است: «این روز فقط یک تاریخ نیست، بلکه نمادی از زخمهای باز و عمیق ملت است. ۴ سال از اشغال کشور به دست رژیم تروریستی و زنستیز طالب میگذرد، ۴ سال سرکوب سیستماتیک، حذف زنان از عرصههای اجتماعی و علمی، خاموش کردن چراغ دانش، غارت منابع طبیعی، ترویج فحشا و فساد و نابودی دستاوردهای ارزشمند مردم افغانستان است.»