به گزارش ایراف، به نقل از اکسپرس تریبون، در این تحلیل به قلم محمد علی احسان، استاد دانشگاه و پژوهشگر در مؤسسه مطالعات راهبردی پاکستان (IPRI)، به بررسی تحولی مهم در سیاست بین‌الملل پرداخته می‌شود: تصمیم روسیه برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان که می‌تواند پیامدهای گسترده منطقه‌ای و جهانی به همراه داشته باشد.
در سال ۲۰۲۲، پاکستان نخستین «سند سیاست امنیت ملی» خود را منتشر کرد که تمرکز آن را از امنیت نظامی به امنیت اقتصادی و مردم محور تغییر داد.
اما به باور نویسنده، در پرتو تحولات در افغانستان، سخت است باور کنیم که ژئواکونومی می‌تواند بر ژئوپلیتیک پیشی گیرد. پاکستان گذرگاه اصلی ترانزیتی افغانستان، بزرگ‌ترین بازار صادراتی آن و نماینده دیپلماتیک غیررسمی اش در سطح جهانی است.
بنابراین، رابطه پاکستان و افغانستان تنها اقتصادی نیست، بلکه عمیقاً ژئوپلیتیکی و حساس است.
در این میان، احسان می‌نویسد، تصمیم روسیه برای به‌رسمیت شناختن طالبان، نخستین اقدام رسمی از سوی یک کشور در این زمینه، اصل اجماع بین المللی به رهبری آمریکا را به چالش کشیده است.
چین نیز از این رویکرد حمایت میکند و بر توسعه اجماع منطقه‌ای درباره برخورد با طالبان به عنوان یک نیروی سیاسی مشروع تأکید دارد.
این اقدام روسیه در عین حال بیانگر آمادگی آن برای عبور از گذشته‌ای پر از تنش با افغانستان است؛ گذشته‌ای که با تهاجم شوروی در ۱۹۷۹ همراه بود و میلیون ها کشته، زخمی، و آواره بر جای گذاشت.
اما اکنون روسیه و طالبان در تلاش‌اند تا فصل جدیدی از روابط را آغاز کنند.
به اعتقاد نگارنده، هدف روسیه تنها سیاسی نیست؛ بلکه اقتصادی نیز هست. این کشور به دنبال افزایش حجم تجارت با افغانستان تا سه میلیارد دلار در سال است و پروژه‌های مهمی مانند راه‌آهن ترانزیتی ترانس افغان را آغاز کرده است.
در سوی دیگر، چین نیز سفیر معرفی‌شده طالبان را در ژانویه ۲۰۲۵ پذیرفت و پیامی روشن به جامعه جهانی داد: پکن مخالف طرد افغانستان از نظام بین‌الملل است.
امنیت در افغانستان برای چین حیاتی است، زیرا بی‌ثباتی می‌تواند پروژه اقتصادی عظیم کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) را تهدید کند.
این سیاست‌های روسیه و چین در تضاد کامل با رویکرد آمریکا و متحدان غربی‌اش قرار دارد که سه شرط را برای تعامل با طالبان تعیین کرده‌اند: مقابله با تروریسم، احترام به حقوق بشر و بازگرداندن حقوق زنان. این شکاف در رویکردها، نمایانگر شکاف فزاینده بین «شمال جهانی» به رهبری غرب، و «جنوب جهانی» در حال ظهور به رهبری چین و روسیه است.
در پایان، نویسنده پرسش‌هایی مهم را مطرح میکند: آیا این تحولات باعث خواهد شد سایر کشورها نیز به مسیر روسیه و چین بپیوندند؟ واکنش پاکستان، که خود بخشی از اجماع بین‌المللی علیه طالبان است، چه خواهد بود؟ آیا هند که روابط نظامی نزدیکی با روسیه دارد و از سوی آمریکا تحت فشار تعرفه ها قرار گرفته، سیاست خود را تغییر خواهد داد؟
