به گزارش ایراف، این رسانه انگلیسی به نقل از برخی دیپلماتها نوشت که فرانسه، انگلیس و آلمان قرار است فردا (جمعه ۳ مردادماه) برای نخستینبار پس از حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی به سایتهای هستهای ایران، با مقامات ایرانی دیدار مستقیم داشته باشند تا میزان آمادگی تهران برای مصالحه جهت جلوگیری از اعمال تحریمها را بسنجند.
آمریکا پیش از حملات تجاوزکارانه خود به ایران در ماه ژوئن، پنج دور مذاکره با ایران انجام داده بود. «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا گفته است این حملات «برنامهای را نابود کردهاند» که واشنگتن و رژیم صهیونیستی ادعا میکنند هدف آن ساخت بمب هستهای بوده؛ ادعایی که ایران بارها آن را رد کرده است.
طبق گزارش رویترز، دیپلماتهای اروپایی و ایرانی میگویند در حال حاضر هیچ چشماندازی برای ازسرگیری مذاکرات ایران با آمریکا وجود ندارد اما طرفین اروپایی میگویند مذاکرات باید به دلیل توقف بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تاسیسات هستهای ایران و نزدیک شدن به ضربالاجل ۱۸ اکتبر – زمان انقضای مفاد برجام – از سر گرفته شود.
آنها همچنین خواستار شفافسازی درباره محل نگهداری حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا هستند که از زمان حملات ماه گذشته، سرنوشت آن نامشخص مانده است.
یوهان وادفول وزیر خارجه آلمان تاکید کرده است: «ما مصمم هستیم که همه تلاش خود را برای رسیدن به یک راهحل دیپلماتیک به کار بگیریم.»
براساس مفاد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که به توافق هستهای ۲۰۲۴ رسمیت بخشیده، امکان بازگردانده شدن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران (موسوم به مکانیسم ماشه) پیش از انقضای کامل توافق وجود دارد.
رویترز نوشته سه کشور اروپایی که نمیخواهند با پایان یافتن رسمی توافق، اهرم فشار خود را از دست بدهند، هشدار دادهاند که اگر توافق جدیدی درباره برنامه هستهای حاصل نشود، مکانیسم ماشه را فعال خواهند کرد. این اقدام به بازگرداندن تمامی تحریمهای قبلی سازمان ملل علیه ایران منجر خواهد شد.
با توجه به اینکه روسیه یکی از متحدان ایران در ماه اکتبر ریاست شورای امنیت را برعهده خواهد گرفت، سه کشور اروپایی اعلام کردهاند که آخرین فرصت برای فعالسازی این مکانیسم، پایان ماه اوت (اواخر مرداد) خواهد بود.
سه دیپلمات اروپایی، یک دیپلمات منطقهای و یک دیپلمات ایرانی گفتهاند که محور اصلی نشست استانبول، مکانیسم ماشه خواهد بود.
آنها گفتهاند که کشورهای اروپایی قصد دارند در این جلسه، پیشنهاد تمدید ۶ ماهه مهلت فعالسازی این مکانیسم را به ایران ارائه کنند.
با این حال، ایران پیشتر این نشست را فرصتی برای طرح مطالبات خود دانسته و هشدار داده در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه توسط اروپا، پاسخ متقابل خواهد داد.
کاظم غریبآبادی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت خارجه ایران، که برای شرکت در نشستهای شورای امنیت سازمان ملل به نیویورک سفر کرده بود، اعلام کرد: «ما تفاهم کردیم که صبح جمعه در استانبول دیداری داشته باشیم و هم در مورد مباحث دیپلماتیک صحبت کنیم و هم در خصوص موضوع مکانیسم ماشه مواضع خود را مطرح خواهیم کرد.»
همچنین، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز این نشست را «مطالبهگرایانه از سوی ایران» توصیف کرده و تأکید کرد که تهران بهصورت جدی خواستههای خود را مطرح خواهد کرد.
او گفت: کشورهای اروپایی باید بهخاطر مواضع نادرستشان در جریان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا پاسخگو باشند.
ایران پیشتر نیز هشدار داده که در صورت چنین اقدامی بر فعالسازی مکانیسم ماشه، پاسخ متقابل خواهد داد.
غریبآبادی در نیویورک به خبرنگاران آمریکایی گفت: «این اقدام کاملاً غیرقانونی است. مکانیسم ماشه از نظر حقوقی جایگاهی ندارد. هفت سال است برجام اجرا نمیشود و اروپاییها پس از خروج آمریکا از برجام، تعهدات خود را متوقف کردند. حالا میخواهند چه ادعایی کنند؟»
وزیر خارجه ایران، سیدعباس عراقچی، نیز پیشتر تأکید کرده بود که ایران با قدرت به دنبال احقاق حقوق خود است. او در پی یک کنفرانس تلفنی با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته بود: «اگر اروپا میخواهد نقشی ایفا کند، باید از سیاست تهدید و فشار دست بردارد.»
گفتنی است که مکانیسم ماشه یا اسنپبک (Snapback) فرایندی است که بر اساس آن، در صورت ادعای تخلف عمده ایران از تعهدات برجام، تحریمهای لغو شده شورای امنیت علیه این کشور مجدداً و بدون رایگیری دوباره فعال خواهند شد.
بیشتر بخوانید:
اتحادیه اروپا تجهیزات امنیتی به مرزبانان تاجیکستان اهدا کرد
گفتگوهای ایران و اروپا؛ پاسخ تهران در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه
بقائی: فاجعه انسانی در غزه با حمایت غرب ادامه دارد | جنایتکاران بیرحم را باید مهار کرد