به گزارش ایراف، این گزارش میدانی که روز سهشنبه، ۳۱ تیر، انتشار یافته؛ روایتهای عینی از بیمارستان منطقهای ننگرهار ارائه میدهد؛ جاییکه مادران سوگوار فرزندان از دسترفتهشان، پزشکان خسته و اتاقهای درمانی پر از بیماران، چهرهای از بحران انسانی پس از توقف کمکهای بینالمللی را به نمایش میگذارند.
یکی از این روایتها، مربوط به کودک یکسالهای بهنام محمد عمر است که از بدو تولد دچار مشکلات سلامت بود و اخیراً به دلیل مننژیت و سوءتغذیه شدید در بیمارستان بستری شد.
مادرش با نالهای جانسوز بدن بیجان او را در آغوش گرفته و گریه میکند. پزشکان تأکید دارند که نبود دارو و امکانات، که پیش از این از سوی نهاد توسعه بینالمللی ایالات متحده تأمین میشد، نقش مهمی در وخامت وضعیت این کودک داشته است.
صمیم، متخصص کودکان در این بیمارستان، به سیانان میگوید که «پس از قطع کمکهای آمریکا، میزان مرگومیر نوزادان بین ۳ تا ۴ درصد افزایش یافته است». او دلیل این افزایش را ناتوانی بیماران در پرداخت هزینه دارو و همچنین بستهشدن صدها کلینیک در سراسر افغانستان عنوان میکند.
به گفته وزارت بهداشت طالبان، کمکهای مالی ایالات متحده شامل پرداخت حقوق پزشکان، ماماها، پرستاران، تأمین دارو و تجهیزات درمانی برای بیمارستان منطقهای ننگرهار بود.
این کمکها اوایل سال جاری میلادی بهصورت کامل متوقف شد. تصمیمی که در چارچوب سیاست جدید دولت ترمپ برای پایاندادن به کمکهای نهاد توسعهای ایالات متحده صورت گرفت؛ آژانسی که در ماه جاری رسماً تعطیل شد.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، تأکید کرده که «هیچکس به دلیل توقف فعالیتهای نهاد توسعهای ایالات متحده جان خود را از دست نداده»، اما شواهد میدانی خبرنگاران سیانان خلاف آن را نشان میدهد.
گزارش میافزاید که پس از توقف کمکهای ایالات متحده، کشورهای دیگر مانند انگلیس، فرانسه و آلمان نیز بودجههای بشردوستانه خود را کاهش دادهاند.
براساس برآورد ملل متحد، افغانستان در چهار سال گذشته حدود ۸ میلیارد دلار کمک دریافت کرده که نیمی از آن را آمریکا تأمین کرده است.
سمیرا سید رحمان، از فعالان بهداشت در افغانستان، در جریان بازدید از کلینیکی در ننگرهار که اخیراً به دلیل قطع بودجه آمریکا تعطیل شده، به سیانان گفت: «این وضعیت ویرانگر است. زنان در خانه زایمان میکنند، کودکان به دلیل عدم دسترسی به مراقبتهای بهداشتی از بین میروند، و مرگ مادران باردار افزایش یافته است.»
به گفته صندوق جمعیت ملل متحد هر دو ساعت، یک زن در افغانستان به دلیل بارداری، زایمان یا عوارض آن جان خود را از دست میدهد؛ مرگهایی که بهگفته کارشناسان، در صورت وجود مراقبتهای مناسب قابل پیشگیری هستند.
یکی از بزرگان محلی به سیانان گفته است که از زمان بستهشدن کلینیک در منطقهشان، دستکم هفت تن جان باختهاند، از جمله زنی که چند روز پیش هنگام زایمان در خانه جان خود و نوزادش را از دست داده است.
به گفته خانوادهاش، اگر آن کلینیک باز بود، او زنده میماند.
سیانان همچنین به تأثیرات مضاعف محدودیتهای طالبان بر زنان اشاره میکند. بر اساس قوانین سختگیرانه طالبان، زنان از سفر بدون محرم، حضور در اغلب اماکن عمومی، کار، آموزش و حتی بلند صحبتکردن در مکانهای عمومی منع شدهاند.
در همین حال، دیوان کیفری بینالمللی بهتازگی برای دو تن از رهبران طالبان به اتهام آزار نظاممند زنان، درخواست صدور حکم بازداشت داده است؛ اقدامی که طالبان آن را «مزخرف» خواندهاند.
زنان زیادی به سیانان گفتهاند که از ترس طالبان حاضر به مصاحبه نبودند.
یک زن در تخار، که نام مستعار «نگار» دارد، روایت کرده که پس از تعطیلی کلینیک محلی، مجبور شده دوقلوهای خود را در خانه به دنیا بیاورد که هر دو جان باختهاند. او معتقد است اگر آن کلینیک هنوز فعال بود، نوزادانش زنده میماندند.
در شمال افغانستان، یک روانپزشک جوان که تا چند ماه پیش با حمایت نهاد توسعه ایالات متحده کار میکرد، اکنون بیکار شده است.
او به سیانان گفت که پس از قطع بودجه، دیگر نتوانسته به بیمارانش کمک کند. یکی از مراجعهکنندگانش، دختری افسرده که بهبود یافته بود، پس از قطع درمان، خودکشی کرده است.
این پزشک میگوید: «من هم افسرده شدم. حالا بیکار در خانه نشستهام.»
در حالی که منتقدانی چون تیم بورچت، عضو کنگره آمریکا، خواستار قطع کامل هرگونه کمک به افغانستان هستند و میگویند «آمریکا نمیتواند حساب بانکی جهان باشد»، نهادهایی مانند سیگار (بازرس ویژه بازسازی افغانستان) هشدار دادهاند که میلیاردها دلار کمک مستقیم و غیرمستقیم در گذشته به طالبان رسیده است.
سیانان اما میگوید که واقعیت میدانی این است که در بیمارستان ننگرهار، نوزادان یکی پس از دیگری جان میدهند. پرستاران بیوقفه تلاش میکنند، ولی بدون تجهیزات و دارو، توان زیادی برای نجات جان بیماران ندارند.
در این گزارش سیانان آمده است: «مادری که جسد نوزادش را تحویل میگیرد، در حالی که تخت خالی شده، بهسرعت برای بیمار بعدی آماده میشود. بحران انسانی در افغانستان، بدون حمایت بینالمللی، رو به گسترش است.»
بیشتر بخوانید:
نگاهی به پروژه راهآهن افغان-ترانس