به گزارش ایراف، به نقل از تحلیل نشریه اوراسیانت، در ماههای اخیر، گفتوگوهای فشرده، سفرهای رسمی، و طرح های اقتصادی مشترک میان این کشورها و حکومت طالبان گسترش یافته و هدف اصلی آن، ایجاد پیوندهای اقتصادی، راه آهنهای منطقهای و حمایت از ثبات در افغانستان عنوان شده است.
به باور نگارنده این تحلیل، ازبکستان، به عنوان پیشتاز این جریان، به دنبال ایجاد «کریدور ترانس افغان» است؛ پروژهای که شهر ترمذ را از طریق کابل به پیشاور در پاکستان متصل میکند و میتواند مسیر جدیدی برای دسترسی به دریاهای آزاد برای کشورهای محصور آسیای مرکزی فراهم آورد. در کنار آن، قزاقستان و ترکمنستان نیز بر ساخت مسیر راهآهن جدیدی که از تورغندی آغاز شده و از هرات و قندهار عبور کرده و به سپین بولدک در مرز پاکستان میرسد، سرمایهگذاری کردهاند. دولت قزاقستان برای این پروژه ۵۰۰ میلیون دلار بودجه اختصاص داده است.
بر اساس گفتههای تحلیلگران، پس از به رسمیت شناختن حکومت طالبان از سوی روسیه در ۳ جولای، این احتمال تقویت شده که کشورهای آسیای مرکزی نیز در آیندهای نه چندان دور، تعامل سیاسی خود با کابل را رسمی کنند. این در حالیاست که اغلب این دولتها ترجیح دادهاند به جای تمرکز بر وضعیت حقوق بشر در افغانستان، بر همکاریهای عملی و منافع مشترک تمرکز کنند.
تحلیل افزوده، هرچند پروژههای حمل و نقل با چالشهایی مانند ناامنی، شرایط دشوار جغرافیایی و نیاز به سرمایهگذاری کلان مواجهاند، مقامات منطقهای تأکید دارند که با حمایت سیاسی، کمکهای مالی بینالمللی و تعامل فنی میتوان بر این موانع غلبه کرد.
برپایه اطلاعات نگارنده، افزون بر توسعه زیرساختها، برخی اقدامات بشردوستانه نیز در دستور کار قرار گرفتهاند. کشورهای آسیای مرکزی، از جمله قزاقستان و قرقیزستان، با حمایت مالی اتحادیه اروپا، به زنان افغان بورسیههای تحصیلی ارائه میکنند. در همین حال، منطقه آزاد AIRITOM در ترمذ ازبکستان نیز فرصتی فراهم کرده تا افغانها بدون نیاز به ویزا تا ۱۵ روز در این منطقه تردد کنند و از امکانات آموزشی، درمانی و تفریحی بهرهمند شوند.
در نهایت، این تلاشها بخشی از یک استراتژی بلندمدت برای بازگرداندن افغانستان به مدار اقتصادی منطقه و کاهش وابستگی آسیای مرکزی به مسیرهای سنتی عبوری از روسیه است. در شرایطی که جنگ اوکراین و رقابتهای ژئوپلیتیکی، مسیرهای شمالی را نامطمئن کرده، افغانستان میتواند پلی باشد به سوی جنوب آسیا، بازارهای جدید و افقهای تازه همکاری اقتصادی.
بیشتر بخوانید: