به گزارش ایراف، روچی کومار، روزنامه‌نگار Unherd در خبری تحلیلی گفت پس از سقوط دولت پیشین افغانستان و خروج شتاب‌زده نیروهای ناتو در تابستان ۲۰۲۱، حجم عظیمی از تجهیزات نظامی آمریکایی شامل سلاح‌های سبک، پهپادها و وسایل نقلیه زرهی به ارزش حدود ۷ میلیارد دلار در افغانستان رها شد و به دست طالبان افتاد. این اتفاق منجر به رونق بازار قاچاق اسلحه در این کشور شده است. دلالان اسلحه مانند «شیرخان» در جنوب افغانستان که پیشتر سلاح‌های روسی دوران جنگ شوروی را می‌فروختند، اکنون به تجهیزات آمریکایی از جمله تفنگ‌های M16، کلت‌های برتا، عینک‌های دید در شب و دستگاه‌های بی‌سیم نظامی روی آورده‌اند.
برخی از این سلاح‌ها مستقیماً توسط طالبان فروخته می‌شود، در حالی که بخشی دیگر توسط سربازان فراری ارتش سابق به فروش می‌رسد تا ردپای خود را پاک کنند. آمریکا تلاش‌هایی محدود برای بازپس‌گیری برخی تجهیزات مانند چند بالگرد «بلک‌هاک» از طریق ازبکستان انجام داده، اما هیچ برنامه مؤثری برای جمع‌آوری گسترده این سلاح‌ها وجود ندارد. از سوی دیگر، طالبان نیز به دلیل ساختار غیرمتمرکز قدرت و منافع مالی، برخورد جدی با این تجارت ندارد و حتی به فرماندهان محلی اجازه داده شده ۲۰ درصد از غنایم جنگی را برای خود نگه دارند.
نگرانی اصلی گسترش این سلاح‌ها به گروه‌های تروریستی فراتر از مرزهای افغانستان، از جمله کشمیر، بلوچستان و مناطق مرزی ایران و پاکستان است.
گزارش‌های سازمان ملل حاکی از آن است که طالبان به گروه‌هایی مانند القاعده اجازه فعالیت می‌دهد، در حالی که با داعش درگیر است. حتی مواردی گزارش شده که اعضای داعش با سلاح‌های آمریکایی علیه طالبان می‌جنگند.
فقر شدید، نبود نظارت مؤثر و حضور گروه‌های مسلح در افغانستان، تجارت اسلحه را به یکی از پررونق‌ترین مشاغل تبدیل کرده است. کیفیت بالاتر و قیمت بیشتر سلاح‌های آمریکایی نسبت به نمونه‌های روسی، این بازار را داغ‌تر کرده است. به گفته شیرخان، بسیاری از این سلاح‌ها یا فروخته شده‌اند یا به خارج از افغانستان قاچاق شده‌اند—وضعیتی که برای دلالان سودآور، اما برای ثبات منطقه نگران‌کننده است.
بیشتر بخوانید:
بریکس علیه آمریکا؛ ترامپ به وضع تعرفه‌های بیشتر تهدید کرد
متحدان رها شده؛ همکاران افغان نیروهای آمریکایی از سکته و خودکشی می‌گویند
