به گزارش ایراف، به نقل از المانیتور، در واکنش به فشارهای اقتصادی و سیاسی غرب، به ویژه تحریم‌های ایالات متحده آمریکا و تعلل اروپا در اجرای تعهدات توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، ایران سیاست «نگاه به شرق» را به عنوان محور اصلی راهبرد خارجی خود تقویت کرده است. این سیاست گسترش روابط اقتصادی، سیاسی و امنیتی با قدرت‌های آسیایی مانند چین، روسیه، هند، ژاپن، کره جنوبی و برخی کشورها در آسیای مرکزی را شامل می‌شود، با تأکید ویژه بر چین و روسیه که در سال‌های گذشته مشارکت‌های دوجانبه و پیمان‌های راهبردی چندساله را تقویت کرده‌اند.
در حوزه چین، ایران عضو کامل طرح کمربند و جاده (BRI) شده و شبکه خطوط ریلی و کریدورهای ترانزیتی با محوریت صادرات نفت، گاز و کالاهای صنعتی را توسعه داده است. اولین خطوط قطارهای باری مستقیم بین چین و ایران شکل گرفته‌اند و اتصال ریلی از شرق آسیا تا خلیج فارس در دست اجراست. توافق ۲۵ ساله راهبردی چین و ایران در سال ۲۰۲۱ شامل تبادل نفت با قیمت ترجیحی در برابر سرمایه‌گذاری عمده در پروژه‌های مالی، انرژی، فناوری دیجیتال و زیرساخت‌های راه‌آهن، بندر و ارتباطات است.
هم‌زمان، روابط ایران با روسیه در زمینه‌های نظامی، اقتصادی و دیپلماتیک به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. این همکاری‌ها شامل تمرین‌های مشترک نظامی، همکاری در سوریه، تجارت بدون دلار و امضای پیمان راهبردی ۲۰ ساله در ژانویه ۲۰۲۵ می‌شود. در آسیای مرکزی نیز ایران با حضور در اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU)، انعقاد توافق تجارت آزاد و سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی مانند بندر چابهار، نقش فعالی ایفا می‌کند.
اگرچه تمرکز اصلی بر چین و روسیه است، ایران تلاش می‌کند تنوع روابط خود را حفظ کند و کشورهایی مانند هند، ژاپن، کره جنوبی و مالزی را نیز در دستور کار قرار دهد. تحلیلگران غربی هشدار می‌دهند که پیشرفت سیاست نگاه به شرق می‌تواند جایگاه ایران را در نظم جهانی چندقطبی تقویت و فشارهای غرب را کاهش دهد. این استراتژی ممکن است به افزایش مانور ایران در سیاست داخلی و منطقه‌ای منجر شود، به‌ویژه اگر هم‌پیمانی با چین و روسیه تثبیت شود.
بیشتر بخوانید:
