در وب‌سایت وزین «ایراف»، توجهم به یادداشتی تحت عنوان «تأملی در نحوه مدیریت اتباع غیرمجاز » جلب شد که به قلم منصفانه و عالمانه جناب آقای سیدرسول موسوی، مدیرکل پیشین آسیای غربی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نگاشته شده است. ایشان در بخشی از نوشته خود می‌نویسند: «مدیریت مسائل مربوط به اتباع افغانستانی نیازمند رویکردی صبورانه، دقیق و مبتنی بر کرامت انسانی است. با رعایت قوانین، می‌توانیم چالش‌ها را با آرامش مدیریت کرده و از ظرفیت‌های موجود برای بهبود وضعیت بهره‌برداری کنیم. افغانستانی‌ها نه تنها با جاسوسان دشمن همراه نیستند، بلکه خود را جدای از حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی نمی‌دانند و پاسداران میراث مشترکمان هستند. اقدامات نسنجیده می‌تواند به این میراث شکوهمند آسیب بزند.»
با کمال احترام و امتنان، از این موضع حکیمانه، انسانی و فرهنگی جناب آقای موسوی در خصوص اتباع افغانستان مقیم جمهوری اسلامی ایران، صمیمانه قدردانی می‌نمایم.
یادداشت تأمل‌برانگیز ایشان، نه‌تنها بازتاب‌دهنده شناخت دقیق از زمینه‌های تاریخی، پیوندهای تمدنی و اشتراکات فرهنگی دو ملت هم‌سرنوشت است، بلکه نشان می‌دهد که چگونه می‌توان موضوعات حساس مهاجرتی را با رویکردی عقلانی، قانونی و مبتنی بر کرامت انسانی مدیریت کرد؛ رویکردی که بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز منطقه ماست.
افغان‌های مقیم ایران، برخاسته از سرزمینی هستند که دهه‌ها آتش جنگ، اشغال و تجاوزات مکرر را بر دوش کشیده‌اند. همان‌گونه که آقای موسوی به درستی اشاره کرده‌اند، این مردم نه تنها بیگانه از فرهنگ ایرانی نیستند، بلکه خود را بخشی از آن می‌دانند و در صف مقدم پاسداری از ارزش‌های مشترک ایستاده‌اند. ما باور داریم که اکثریت قاطع مهاجرین افغان، انسان‌هایی نجیب، زحمتکش و قانون‌مدارند که در توسعه و آبادانی ایران نیز نقش داشته‌اند و همچنان می‌توانند در سایه اقامت قانونی و احترام متقابل، به ایفای نقش مثبت خود ادامه دهند.
تأکید ما بر این است که تفکیک میان اتباع قانونی و غیرقانونی، تمایزی ضروری و قابل احترام است؛ اما این تمایز نباید بهانه‌ای برای بی‌حرمتی، تعمیم اتهامات امنیتی یا رفتارهای احساسی و شتاب‌زده گردد. همانند برادران ایرانی خود، بر این باوریم که باید با جاسوسان و عوامل بیگانه، فارغ از تابعیت‌شان، با قاطعیت برخورد شود؛ اما جرم یک فرد نباید به پای یک ملت نوشته شود.
از منظر ما، کرامت انسان، فارغ از تابعیت، باید مبنای هر تصمیم و اقدام در مسائل مهاجرتی باشد. امارت اسلامی افغانستان نیز آمادگی کامل دارد تا در زمینه جلوگیری از ورودهای غیرقانونی و رسیدگی به وضعیت اتباع خود در ایران، با دولت محترم جمهوری اسلامی ایران همکاری نماید.
در پایان، ضمن تأکید بر پیوندهای تاریخی، فرهنگی و تمدنی میان دو ملت، لازم می‌دانم تأکید کنم که از صداهای خردمندانه، صلح‌طلب و واقع‌نگر، همچون صدای جناب آقای سیدرسول موسوی، باید حمایت شود تا در میان غوغای سیاست و هیجانات زودگذر، این ارزش‌های اصیل و گران‌سنگ قربانی نگردند.
بیشتر بخوانید:
سازمان ملل متحد: بازگشت مهاجران از ایران چهره انسانی پیامدهای جنگ است
