پژوهش دانشگاه‌های استرالیا و اسکاتلند: درآمد طالبان از مالیات و مواد مخدر

به گزارش ایراف، کارشناسان حمید عزیزی از دانشگاه فلیندرز استرالیا و آر. وی گاندور از دانشگاه غرب اسکاتلند به بررسی منابع درآمدی طالبان از تجارت مواد مخدر و نظام مالیاتی این گروه پرداخته‌اند.

این مطالعه نشان می‌دهد که تخمین دقیق درآمد طالبان از این تجارت به دلیل ماهیت پنهان آن و کمبود داده‌های معتبر، با چالش‌های جدی مواجه است.

چالش‌های تخمین درآمد طالبان

یافته‌ها حاکی از آن است که درآمد طالبان از تجارت مواد مخدر تحت تأثیر عوامل متعددی مانند میزان کشت تریاک، تولید، قاچاق، قیمت‌ها و تغییرات قلمرو قرار دارد.

طالبان از مالیات‌های دینی نظیر عشر (۱۰ درصد تولید) و زکات (۲.۵ درصد دارایی سالانه)، مالیات‌های معمولی و پرداخت‌های حفاظتی بهره می‌برند. با این حال، برآوردهای موجود از درآمد این گروه به دلیل نبود داده‌های شفاف و روش‌های دقیق، بسیار متغیر است. برای مثال، در سال ۲۰۰۹، سازمان ملل درآمد سالانه طالبان را بین ۹۰ تا ۱۶۰ میلیون دلار تخمین زد، در حالی که برخی منابع دیگر ارقامی بین ۱۵ تا ۵۰۰ میلیون دلار گزارش کرده‌اند.

نظام مالیاتی طالبان

تحلیل‌ها نشان می‌دهد که نظام مالیاتی طالبان یکنواخت نبوده و بسته به مناطق مختلف، متفاوت عمل می‌کرده است. این گروه مالیات‌ها را مستقیماً یا از طریق ملاهای محلی و مساجد جمع‌آوری می‌کرده و علاوه بر پول نقد، کمک‌های غیرنقدی مانند سلاح، خودرو و تجهیزات دریافت می‌کرده است. به گفته کارشناسان، طالبان به دلیل شرایط جنگی و بی‌ثباتی، قادر به اجرای دقیق اصول شرعی عشر و زکات نبوده و نرخ‌های مالیاتی اغلب از طریق مذاکره با کشاورزان و قاچاقچیان تعیین می‌شده است.

پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، این گروه کشت تریاک را ممنوع اعلام کرد که به کاهش ۹۵ درصدی تولید در سال ۲۰۲۳ منجر شد. با این حال، افزایش قیمت تریاک از ۶۰ دلار در سال ۲۰۲۱ به ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار در سال ۲۰۲۴، نشان‌دهنده تداوم اهمیت این تجارت برای طالبان است. همچنین، تولید مت‌آمفتامین در این کشور افزایش یافته که می‌تواند منبع درآمدی جایگزین باشد.

کارشناسان تأکید دارند که به دلیل پیچیدگی نظام مالیاتی طالبان، نبود ساختار متمرکز و اهمیت کمک‌های غیرنقدی، تخمین دقیق درآمد این گروه دشوار است. این موضوع نه تنها برای درک منابع مالی طالبان، بلکه برای سیاست‌گذاری بین‌المللی در قبال این گروه اهمیت دارد. کاهش کمک‌های جهانی به افغانستان و شکاف‌های مالی در ارائه خدمات دولتی، پرسش‌هایی درباره آینده منابع درآمدی طالبان ایجاد کرده است.