به گزارش ایراف به نقل از سی ان ان هفته گذشته وقتی دونالد ترامپ فرمان ممنوعیت سفر اتباع افغانستان و ۱۱ کشور دیگر به ایالات متحده را صادر کرد، این تصمیم ترس، سردرگمی و احساس خیانتی را که برخی از افغانهای آسیبپذیر از پیش تجربه میکردند، افزایش داده است.
راههای مهاجرتی مختلفی برای افغانها جهت ورود به آمریکا وجود دارد، اما تقریباً همهٔ آنها در دوران ریاست جمهوری ترامپ تحت تأثیر قرار گرفتهاند.
هزاران افغان بهسبب کاهش خدمات و بسته شدن دفاتر مرتبط که برای کمک به آنان در درخواست ویزا ایجاد شده بودند، در وضعیت بلاتکلیف رها شدهاند.
آنهایی که واجد شرایط پناهندگی بودند، با توقف کامل روند اسکان مجدد تحت تأثیر قرار گرفتند. برخی دیگر که در حال حاضر تحت وضعیت حفاظت موقت (TPS) در آمریکا زندگی میکنند نیز ممکن است مجبور به ترک این کشور شوند، چرا که دولت اعلام کرده این برنامه را پایان خواهد داد.
ممنوعیت سفری که چهارشنبه اعلام شد، برای دارندگان ویزای ویژه مهاجرت افغانها (SIV) استثنا قائل شده است.
این ویزا به کسانی اختصاص دارد که بهمدت دستکم یک سال برای دولت آمریکا یا به نمایندگی از آن، طی نزدیک به دو دهه جنگ در افغانستان، کار کردهاند.
اما به گفته فعالان مهاجرت، بسیاری دیگر از افغانهایی که به آمریکا کمک کردهاند، الزاماً واجد شرایط دریافت SIV نیستند. برخی ممکن است شرط یکسال کار را نداشته باشند، یا بهطور فنی تعریف «کار برای یا به نمایندگی از دولت آمریکا» را برآورده نکنند. این افراد، و همچنین اعضای خانوادهای که ارتباطی با آمریکا دارند، همچنان در معرض تهدید انتقامگیری قرار دارند.
مدافعان حقوق مهاجران از این استثنا برای دارندگان SIV استقبال کردهاند، اما بسیاری اشاره میکنند که در عمل این استثنا تأثیر اندکی دارد، زیرا سایر سیاستها و کاهشها در ساختار کمکرسانی دولت مانع شده است.
یک مقام پیشین وزارت خارجه در این بازه گفت: «مشکل این استثنا آن است که بیشتر یک نماد است تا یک حمایت واقعی، چون دولت بهطور جداگانه دفتر هماهنگی برای تلاشهای انتقال افغانها (CARE) را منحل میکند و قرار است این دفتر تا اول جولای بسته شود.»
وزارت خارجه آمریکا در اطلاعیهای به کنگره اعلام کرده که دفتر هماهنگکننده انتقال افغانها حذف شده و وظایف آن به دفتر امور افغانستان منتقل خواهد شد.
این مقام پیشین همچنین افزود که دولت برنامهای به نام “خوشآمدگویی پایدار” (Enduring Welcome) را نیز لغو میکند. این برنامه به دارندگان و متقاضیان SIV کمک میکرد تا به کشور ثالثی بروند و مراحل باقیماندهٔ روند مهاجرت را تکمیل کنند، چون آمریکا در افغانستان سفارت فعال ندارد و متقاضیان باید مصاحبه ویزای خود را در کشوری دیگر انجام دهند.
جان بردلی، ژنرال بازنشسته و مؤسس بنیاد «لامیا افغان»، که کمکهای بشردوستانه به افغانستان میرساند، گفت: «اینکه برای SIVها استثنا قائل شدهاند خوب است، اما ما به زیرساختهای حمایتی نیز نیاز داریم تا آنها را به اینجا بیاوریم و به آنها برای آغاز یک زندگی جدید در آمریکا کمک کنیم.»
افغانها خواستار شفافیت در مورد خانوادههایشان هستند
افغانهایی که ویزای SIV دریافت کردهاند در گفتوگو با CNN میگویند که هنوز اعضای خانواده و دوستانشان در افغانستان یا در کشورهایی مانند پاکستان ماندهاند؛ کشوری که به گفته سازمان ملل صدها هزار پناهجوی افغان را به افغانستان بازگردانده است.
اندرو سالیوان، مدیر اجرایی سازمان خیریه «هیچکس جا نمیماند»، که از مترجمان سابق و کارکنان دولت آمریکا حمایت میکند، گفت: «برخی موارد بسیار غمانگیزی وجود دارد از کسانی که مجبور به فرار از طالبان شدند و اعضای خانوادهشان را جا گذاشتند. بنابراین بسیار مهم است که دارندگان SIV بتوانند با همسر و فرزندان خود دوباره متحد شوند.»
با اینکه اعضای درجهیک خانواده باید تحت شمول استثنای SIV قرار بگیرند، بسیاری از دارندگان SIV که با CNN صحبت کردند، همچنان دچار سردرگمی و ترس هستند که آیا سرنوشت عزیزانشان که در وضعیت نامشخصی بهسر میبرند، تحت تأثیر فرمان ترامپ قرار خواهد گرفت یا نه.
فعالان میگویند با اینکه سازمانها در حال توضیح پیامدهای این ممنوعیت هستند، اما احتمال دارد مردم درک کاملی از آن نداشته باشند.
مقام پیشین وزارت خارجه افزود: «صادقانه بگویم، سیستم مهاجرتی ما در حالیکه طبق طراحی خودش کار میکند، به گونهای طراحی شده که گیجکننده باشد، بنابراین مردم مطمئن نیستند این ممنوعیت سفر دقیقاً چه تأثیری بر پرونده خاص آنها دارد.»
یکی از افغانها که با نیروهای آمریکایی در افغانستان کار کرده و اکنون عضو ارتش آمریکاست، گفته که از زمان سقوط افغانستان در سال ۲۰۲۱ تلاش دارد خانوادهاش را به آمریکا بیاورد.
سی ان ان او را با نام اختصاری «اچ» معرفی کرده است.
او و دیگران در این گزارش بهدلیل نگرانی از تلافی علیه بستگانشان، بهصورت ناشناس صحبت کردهاند.
اچ گفت: مشخص نیست که ممنوعیت سفر شامل برادر کوچکش هم میشود یا نه، کسی که واجد شرایط SIV نیست و برای امنیت همسر و فرزندانش زیر حاکمیت طالبان نگران است.
او در ادمه گفت: «من حتی نمیدانم این ممنوعیت سفر دقیقاً چه مفهومی دارد و چگونه قرار است بر افراد تأثیر بگذارد.»
این شهروند افغان گفت: برادرش دیگر نگران خودش نیست، اما میخواهد همسر و دخترش بتوانند یک زندگی عادی داشته باشند، به مدرسه بروند و در جامعه حضور پیدا کنند. طالبان روزبهروز زنان را از زندگی عمومی کنار میگذارد و قوانین سختگیرانهای اعمال کرده است.
زیا غفوری، مترجم پیشین و رئیس فعلی بنیاد آزادی برای مترجمان (Interpreting Freedom Foundation)، که به مترجمان در فرآیند SIV و اسکان در آمریکا کمک میکند، اقدامات دولت ترامپ را خیانتآمیز خواند.
او گفت: «من به دولت جدید، به رئیسجمهورمان ترامپ رأی دادم و بسیار خوشحال بودم که حالا میتوانیم به سربازان و متحدانمان کمک کنیم، چون بیشتر مقامات ارشد به افغانستان رفتهاند و از خدمات افغانها بهرهمند شدهاند.»
او ادامه داد: «وقتی دولت ترامپ روی کار آمد، چهرههای متحدان افغانمان پر از امید شد، آنها فکر میکردند میتوانند به آمریکا برسند. اما متأسفانه عکس این اتفاق افتاد. هر یکی دو ماه یک سیاست و مقررات جدید برای دارندگان افغان وضع میکنیم. بسیاری از دوستان سابقم که هنوز در افغانستان یا پاکستان هستند، امیدشان را از دست دادهاند.»
یکی دیگر از افغانها در آمریکا که CNN او را «ام» نامیده، گفت: ممنوعیت سفر در مورد خانوادهاش در افغانستان نیز نامشخص است، چون حتی آینده خودش هم روشن نیست.
او چندین معیار واجد شرایط ورود به آمریکا شده، چون برای ایالات متحده در جنگ کار کرده، اما با برنامه فولبرایت وارد آمریکا شده و ویزای SIV بعد از ورودش صادر شده است. اکنون برای کارت سبز درخواست داده، اما از وضعیت آن بیخبر است.
او امیدوار است که وقتی کارت سبز را بگیرد، بتواند همسر و دخترش را به آمریکا بیاورد، علیرغم این ممنوعیت سفر. او هنوز دختر حدوداً چهار سالهاش را ندیده، چون خروج او از افغانستان بهدلیل سقوط دولت در اوت ۲۰۲۱ تسریع شده بود.
او گفت: «بلیط پروازم را برای ۱۵ اوت ۲۰۲۱ رزرو کردند. دخترم ۱۹ام به دنیا آمد و من هنوز او را ندیدهام.»
حتی اگر کسی SIV داشته باشد و بتواند پرواز کند (که برخی سازمانهای خصوصی هزینهاش را پرداخت کردهاند)، نگرانی وجود دارد که ممنوعیت سفر بهاشتباه شامل حال او شود.
این ممنوعیت از روز دوشنبه یعنی فردا اجرایی میشود.
بر اساس دستورالعمل ارسالی وزارت خارجه به سفارتخانهها، این ممنوعیت شامل ویزاهای صادرشده فعلی نمیشود.
آنا لوید، رئیس گروه داوطلبانه Task Force Argo، که هنگام تسلط طالبان به تخلیه هزاران آمریکایی و افغان کمک کرد، گفت:
«ما با دقت منتظر خواهیم ماند تا ببینیم آیا این استثناها هنگام اجرایی شدن ممنوعیت، رعایت میشوند یا نه.»
او افزود: «هر متحد افغان که در ۱۰ ژوئن به مرز ورودی برسد، همهٔ ما منتظرشان خواهیم بود.»