به گزارش ایراف، موسسه «تحلیل روابط بینالملل» ایتالیا در گزارشی، ابعاد رقابت شدید میان قدرتهای بزرگ جهان بر سر کنترل منطقه استراتژیک بلوچستان را مورد بررسی قرار داده است که محورهای مهم شامل این گزارش میشود.
از بُعد راهبردی، بلوچستان اهمیت خود را مدیون سه عامل کلیدی است: موقعیت جغرافیایی حیاتی در تقاطع آبهای آزاد با قاره آسیا، منابع انرژی غنی شامل ذخایر گاز و نفت و نقش کریدوری در اتصال اقتصادهای آسیای مرکزی به بازارهای جهانی. این سه عامل مجموعا بلوچستان را به «نقطه عطف جغرافیایی» در رقابت قدرتهای بزرگ تبدیل کرده است.
بررسی سناریوهای احتمالی نشان میدهد که مسیر آینده بلوچستان به توازن میان چهار متغیر اساسی بستگی دارد: ثبات امنیتی داخلی، همگرایی منافع قدرتهای منطقهای، میزان مقاومت غرب در برابر نفوذ شرق و پاسخگویی به مطالبات مردم بلوچ. شکست در مدیریت هر یک از این متغیرها میتواند منطقه را به سمت بیثباتی طولانیمدت سوق دهد.
نهایتاً، از منظر نویسنده گزارش، معادله بلوچستان نمایانگر تحول بنیادین در نظام بینالملل است که در آن کنترل بر زیرساختهای حیاتی جایگزین کنترل نظامی مستقیم شده و دیپلماسی اقتصادی به ابزار اصلی رقابت قدرتها تبدیل گردیده است. در این چارچوب، بلوچستان نهتنها آینده خود، بلکه سرنوشت توازن قوا در نظام جهانی آینده را نیز تعیین خواهد کرد.