به گزارش ایراف، بر اساس گزارش روزنامه The Times of Central Asia، اسلان عبدالرحیم‌اف، معاون وزیر منابع آبی قزاقستان گفت که کانال قوش‌تپه جریان رود سیر دریا را کاهش می‌دهد که پیامدهای مستقیمی بر دریای آرال که هم‌اکنون در وضعیت بحرانی قرار دارد، خواهد داشت.
وی افزود که اگرچه قزاقستان و افغانستان مرز مشترک ندارند، اما تأثیر این کانال ممکن است به سراسر منطقه گسترش یابد.
رییس حزب «بایتاق قزاقستان» نیز گفته که کانال قوش‌تپه ممکن است، ۲۵ تا ۳۰ درصد آب دریای آمو را منحرف کند.
به باور او، با ساخت این کانال، ازبکستان و ترکمنستان آب کمتری دریافت خواهند کرد که در نتیجه، ازبکستان ممکن است آب بیشتری از سیردریا برداشت کند که این امر می‌تواند منجر به کاهش ۴۰ درصدی دسترسی قزاقستان به آب سیردریا شود.
در این گزارش آمده که ساخت کانال قوش‌تپه و پیامدهای احتمالی آن بر امنیت آبی آسیای مرکزی از موضوعات اصلی در نشست بین‌المللی اخیر در آستانه بود که نمایندگانی از چندین کشور از جمله تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان و ترکمنستان، پیامدهای ساخت این کانال و مسایل گسترده‌تر توزیع آب منطقه‌ای را بررسی کردند.
گفتنی است پیش از این عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست وزیر طالبان اطمینان داده بود که افغانستان تنها سهم خود را از دریای آمو می‌گیرد و همسایه‌های افغانستان نباید از ساخت کانال قوش‌تپه، نگران باشند.
این کانال با هدف آبیاری ۵۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در طول مسیر ساخته می‌شود.
این کانال ۲۸۵ کیلومتر طول، ۱۰۸ متر عرض و ۸.۵ متر عمق دارد، نقطه شروع آن از شهرستان کلدار در ولایت بلخ است و آب را تا شهرستان اندخوی استان فاریاب منتقل می‌کند.
رودخانه جیحون یا آمودریا پر آب ترین رودخانه در منطقه آسیای مرکزی است که از کوه های پامیر سرچشمه می گیرد و حدود یک هزار و ۱۲۶ کیلومتر از آن در قسمت مرزهای شمالی افغانستان با تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان جاری است. هرچند مسیر اصلی رود به سوی دریاچه آرال است اما تمامی آب آن در طول مسیر و با کانال‌کشی‌هایی که برای کشاورزی صورت گرفته به مصرف می‌رسد.
