به گزارش ایراف، گروه طالبان در سال ۲۰۰۳ از سوی روسیه در این فهرست جای گرفت که براساس آن هرگونه تماس با آن براساس قوانین روسیه قابل مجازات خوانده شده بود.
اما پس از روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان، روسیه برای تعامل با این گروه گام‌های اساسی را برداشت که حذف طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی این کشور نمونه درشت آن بود.
در میان انگیزه‌های روسیه از نزدیکی با طالبان اهداف اقتصادی نقش پررنگی دارد.
تجارت میان روسیه و افغانستان طی دو سال گذشته جهش یافته و از ۱۷۰ میلیون دلار در ۲۰۲۲ به یک میلیارد دلار در ۲۰۲۴ رسیده است.
افغانستان اکنون یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان آرد و گاز مایع (LPG) روسیه است. در سال ۲۰۲۴، افغانستان ۲۷۵ هزار تُن گاز مایع به ارزش ۱۳۲ میلیون دلار از روسیه وارد کرد.
پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک قراردادی برای انتقال ۵۰ میلیون مترمکعب گاز مایع نیز امضا شود.
علاوه بر این، افغانستان منبع واردات گیاهان دارویی، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، سنگ‌های قیمتی و مواد معدنی برای روسیه شده است.
از سوی دیگر، روسیه به‌دنبال سرمایه‌گذاری‌های هنگفت در افغانستان است.
همین امروز (۸ اردیبهشت)، تاجران روسی در دیدار با معاون والی طالبان در بلخ گفتند که در نظر دارند با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری، کارخانه‌ی را برای استخراج مواد نفتی شمال افغانستان راه‌اندازی کنند.
روس‌ها به توسعه کریدورهای حمل و نقل از طریق افغانستان نیز توجه نشان داده‌اند.
حمایت از پروژه راه‌آهن تورغندی – هرات – قندهار – سپین بولدک و کریدور چندوجهی بلاروس – روسیه – قزاقستان – ازبکستان – افغانستان – پاکستان از جمله این تلاش‌هاست که هدف آن دسترسی به اقیانوس هند و کاهش وابستگی به مسیرهای ایران است.
با این حال، برخی تحلیلگران روس هشدار می‌دهند که حذف طالبان لزوماً به معنای تغییر بنیادی در ماهیت این گروه یا بهبود پایدار وضعیت افغانستان نیست.
برخی دیگر نیز معتقدند مسکو با این اقدام می‌خواهد به آمریکا پیام دهد که در افغانستان نفوذ دارد و می تواند در آینده نقش میانجی یا شریک همکاری ایفا کند.
در این میان، اندرو کوریبکو، کارشناس یک مؤسسه مطالعات استراتژیک در مسکو اظهار داشت روسیه با حذف نام طالبان از فهرست گروه‌های ممنوعه خود، به‌دنبال گسترش همکاری‌های نظامی و اطلاعاتی با طالبان و مبارزه مشترک با داعش است.
کوریبکو تصریح کرد: این اقدام به روسیه اجازه می‌دهد تا همکاری‌های نظامی و اطلاعاتی بیشتری با طالبان داشته باشد.
نکته مهم این است که حذف طالبان از فهرست تروریستی روسیه، موقتی در نظر گرفته شده است و در صورت تغییر رفتار طالبان، می‌تواند لغو شود.
همچنین، این تغییر به معنای به رسمیت شناختن رسمی حکومت طالبان توسط روسیه نیست.
در مجموع، روسیه تلاش دارد ضمن حفظ ابهام در سیاست خود، با طالبان رابطه برقرار کند و همزمان ارتباطات خود را با دیگر بازیگران داخلی و خارجی حفظ نماید تا موقعیت خود در افغانستان را تقویت کند.
