47 سال پیش از امروز در هفتم ثور/اردیبهشت 1357 حزب دموکراتیک خلق افغانستان با سازماندهی یک کودتای نظامی و خونین حکومت جمهوری محمد داوود خان را سرنگون کرد. او که خود پنج سال پیش از طریق یک کودتا قدرت را از محمدظاهرشاه گرفته بود با یک برنامه نظامی سقوط کرد. به روایت تاریخ؛ زنگ جنگ با حمله به وزارت دفاع آغاز شد که ارتباط میان ارگ و ارتش را قطع کرد. در طول روز کودتاچیان توانستند مراکز فرماندهی نیروهای هوایی، فرودگاه کابل، وزارت دفاع و وزارت مخابرات را به کنترل خود درآورند.
بعدتر در ساعت 7 بعدظهر علیرغم جریان مقاومت نیروهای محافظت خاص ارگ افغانستان، رادیو و تلویزیون ملی افغانستان پایان سلطنت خاندان نادری در افغانستان را اعلام کرد؛ با سقوط نظام جمهوری داوود خان، حزب دموکراتیک خلق افغانستان، با حمایت شوروی، برای اولین بار قدرت را در این کشور به دست گرفت؛ رویدادی که از نظر مورخان، سرآغاز سالها جنگ و درگیری در افغانستان محسوب میشود.
مرگی که فاجعه آفرید
جرقه کودتا علیه نظام داوودخان را مرگ میراکبر خیبر، از رهبران حزب دموکراتیک خلق در تاریخ 28 فروردین 1357 می دانند که در کابل توسط فردی ناشناس به قتل رسید. مرگ او به این دلیل اهمیت داشت که او را یکی از برجسته ترین نظریه پردازان حزب دموکراتیک خلق افغانستان می دانند. او با همراهی افرادی چون طاهر بدخشی، نورمحمد تره کی و ببرک کارمل در دیماه سال 1343«جمعیت دموکراتیک خلق افغانستان» را تاسیس کرد. در آن زمان روایت های مختلفی از علت مرگ او وجود داشت. یکی از شایع ترین روایت ها، این بود که کشته شدن خیبر به دست حفیظ الله امین و احتمالا با دو هدف حذف رقیب و بهانه برای تسریع در روند کودتا بوده است.
اما مرگ مشکوک او بهانه ای شد برای کودتا علیه نظامی که به شدت در وضعیت شکننده سیاسی قرار داشت. این اتفاق منجر به آن شد که یک روز بعد، حفیظ الله امین که مسئولیت بخش نظامی جناح خلق را برعهده داشت، این سازمان را در حالت آماده باش علیه دولت قرار دهد.
یک روز بعد حزب دموکراتیک با شرکت پرقدرت در مراسم خاکسپاری خیبر ضمن نشان دادن قدرت خود، سخنرانی هایی مهم با حضور چهره هایی چون ببرک کارمل و نورمحمد تره کی انجام دادند و شعارهای ضدآمریکایی سر دادند. چند روز بعدتر در تاریخ 5 اردیبهشت رادیو و تلویزیون ملی افغانستان از بازداشت شماری از رهبران حزب دموکراتیک خلق از جمله نورمحمد تره کی و ببرک کارمل خبر داد. همچنین حکومت داوود شماری دیگر از اعضای این حزب مانند حفیظ الله امین را در حصر خانگی قرار دادند. اما علیرغم این حصر او برنامهریزی برای کودتا را در خانه خود انجام داد و دستور آغاز کودتا را صادر کرد.در نتیجه در صبح روز هفتم تانک های کودتاچیان به سمت کابل حرکت کردند. با شلیک گلوله تانک به وزارت دفاع جنگ به صدا درآمد که نهایت به مرگ خاندان سلطنتی افغانستان ختم شد. در عصر هفتم ثور، از طریق رادیو دولتی افغانستان پایان عمر خاندان سلطنتی را اعلام کرد. این کودتا افغانستان را وارد یک مرحله از نظام سیاسی کرد که تا پیش از این تاریخ این کشور به خود ندیده بود. پس از آن، این کشور وارد دورهای خونین شد که خروج از آن تا دههها غیرممکن به نظر میرسید.
حزب خلق دموکراتیک با رهبری نورمحمد تره کی و حفیظ الله امین، با کنترل قدرت در تلاشی بلندپروازانه اما نامطلوب به دنبال تبدیل یک شبه افغانستان به یک دولت مدرن سوسیالیستی بودند. اما بعدتر گزارش ها نشان داد که کودتایی که تره کی آن را «سرنوشت مردم افغانستان» خوانده بود این کشور را ضمن قرار دادن در مسیری از تباهی، سرکوب و خشونت در میانه جنگ و اشغال و بعدتر نزاع های بین المللی غرق کرد که نتیجه آن تولد سرنوشت های خونبار برای ملتی بود که فرار از جنگ به یک رویا تبدیل شد.