به گزارش ایراف، مجله آنلاین (Responsible Statecraft) در گزارشی درباره آلودگی های زیست محیطی در افغانستان گفته است که این آلودگی ها موجب شیوع بیماری‌هایی مانند سرطان و بیماری‌های تنفسی شده و کودکان و زنان بیش از همه آسیب دیده‌اند.
در این میان، گزارشگران سازمان ملل معتقدند که تخریب محیط‌زیست باید به عنوان یک مسئله حقوق بشری جدی در نظر گرفته شود و در این راستا تحقیق، پاسخگویی و پرداخت غرامت به مردم آسیب‌دیده می‌تواند از جمله اقدامات مثبتِ کمک‌کننده باشد.
جنگل‌زدایی، نابودی سیستم‌های آبیاری، و وجود میلیون‌ها مین و مهمات منفجرنشده از دیگر پیامدهای ویرانگر جنگ برشمرده شده که زندگی روزمره مردم را در این کشور مختل کرده‌اند.
در این گزارش همچنین به نقش کشورهای خارجی مانند آمریکا، شوروی، و پاکستان در ایجاد این بحران پرداخته و تأکید دارد که بازیابی زیست‌محیطی باید به بخشی از عدالت پساجنگ تبدیل شود.
در گزارش این مجله، تلاش برای یافتن راهی برای پرداخت غرامت به مردم افغانستان بدون تقویت گروه طالبان نیز یکی از چالش‌های پیش روست که باید در نظر گرفته شود.
لازم به ذکر است که کشور افغانستان نظر به موقعیت ژئوپولیتیکی که دارد، از گذشته تا حال قربانی رقابت‌ها و طرح‌های استعماری انگلستان، روسیه و امریکا بوده است که موجب عدم توسعه این کشور در عرصه های مختلف در طول این سالها شده است.
این به این دلیل است که جنگ، توسعه، رشد اقتصادی، حقوق مدنی و سیاسی، حقوق اجتماعی، فرهنگی و محیط زیست را با تهدید جدی مواجه کرده و به خصوص اوضاع محیط زیست کشور را به یک معضل تبدیل کرده است.
بر اساس گزارش یونیسف، در آغاز سال گذشته بیش از ۱۶۰ هزار مورد ابتلا به عفونت‌های تنفسی حاد در افغانستان ثبت شده که ۶۲ درصد آن‌ها کودکان زیر ۵ سال بوده‌اند، و عمدتاً به دلیل شرایط آب‌وهوایی شدید و آلودگی هوا بیمار شدند.
در این گزارش مخرب‌ترین پیامد زیست‌محیطی جنگ را آلودگی خاک دانسته است و برای مثال، آزمایش‌های هسته‌ای پاکستان در بلوچستان، نزدیک استان‌های هلمند و قندهار را ذکر کرده است.
این آزمایش ها باعث آلودگی شدید خاک و افزایش سرطان در جوامع مرزی افغانستان شده که نمونه‌ای نگران‌کننده از پیامدهای زیست‌محیطی فرامرزی عنوان شده است.
همچنین استفاده از اورانیوم ضعیف‌شده در حملات موشکی، پسماندهای رادیواکتیو باقی گذاشته که وارد زمین و آب شده‌اند. کشاورزان ناآگاهانه در این زمین‌ها محصول می‌کارند و کودکان در مناطق آلوده به بقایای جنگی بازی می‌کنند.
افزون بر این، مین‌ها و مهمات منفجرنشده حداقل ۷۲۴ میلیون متر مربع از اراضی افغانستان را آلوده کرده‌اند، و بنا بر گزارش دیده‌بان حقوق بشر، تنها دو استان از ۲۹ استان کشور، پاک از مین هستند.
این در حالیست که کاهش بودجه دولت ترامپ و تعطیلی USAID نیز عملیات پاک‌سازی مین‌ها را با مشکل مواجه کرده‌اند.
در این گزارش اشاره شده که پیامدهای بلندمدت این وضعیت برای سلامت عمومی از جمله نقص‌های مادرزادی و افزایش سرطان هنوز به‌طور کامل درک نشده‌اند.
در این گزارش به یکی از افراطی‌ترین نمونه‌های استفاده از قدرت نظامی مدرن توسط ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ اشاره شده که بمب GBU-43/B (مادر تمام بمب‌ها) را در استان ننگرهار رها کرد.
آورده شده که این بمب، بزرگ‌ترین سلاح غیرهسته‌ای استفاده‌شده در جنگ است که مناطق وسیعی از کوهستان را نابود کرد و نگرانی‌های جدی درباره آلودگی خاک، بقایای انفجاری و اختلالات زیست‌محیطی در یکی از متنوع‌ترین زیست‌بوم‌های افغانستان ایجاد کرد.
اثرات ناشی از جنگ بر محیط زیست را می‌توان مانند تخریب جنگل‌ها، از بین رفتن چراگاه‌‌ها، تخریب زمین‌های بکر و بایر، انقراض گونه‌های نباتی و حیوانی، از بین رفتن اماکن تاریخی و میراثی، کاهش تنوع زیستی و تغییرات اقلیمی بر شمرد.
باید گفت حفاظت از محیط زیست نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و رعایت اصول توسعه‌ی پایدار در درازمدت است که گروه طالبان باید در راستای آن بکوشند.
گفتنی است دفتر معاونت نخست‌وزیر طالبان روز چهارشنبه، ۲۷ فروردین به شماری از اقدامات حکومت طالبان طی سه‌سال گذشته در راستای ایجاد محیط زیست سالم اشاره کرده است.
دفتر معاونت نخست‌وزیر طالبان ادعا کرده که حکومت فعلی، قطع و قاچاق جنگل‌های طبیعی را در سراسر افغانستان منع کرده و به همین منظور نیروهای امنیتی ویژه‌ای در تشکیلات وزارت کشور برای حفاظت از جنگل‌ها ایجاد کرده است.
