هبت الله آخوندزاده، رهبر طالبان چند روز مانده به عید فطر و درحالی که به روال گذشته از ارسال پیام تبریکی سال نو خورشیدی خودداری کرده بود، پیام عیدانه خود را منتشر کرد. او این پیام را با آیهای از قرآن آغاز و تمام فرامین و توصیه های خود را مستند به آیههای قرآنی کرده است. روشی که او در تلاش بوده تا برای کسب مشروعیت فرامین خود از قرآن و شریعت استفاده کند امری که در جریان بیش از سه سال گذشته بیش از هرچیز دیگری بر آن تاکید داشته است.
امنیت مایه غرور هبت الله
هبت الله آخوندزاده، تامین امنیت در افغانستان را در بندهای اول پیام خود آورده است. او نوشته است که «عید فطر در فضایی امن و آرام تجلیل می شود.یک زمانی در همین روز جنازه های افغان ها بیرون می شدند، در همین روز جنازههای افغانها بیرون می شدند، در همین روز بالای ما بمباران می شد و در همین روز خانه های ما متلاشی می گردید و به زندان ها افکنده می شدیم اما اکنون این روز به امن و رفاه تبدیل شده است.» طالبان از زمانی که قدرت را به دست گرفتهاند همواره بر تامین امنیت تاکید و آن را مایه مباهات حکومت خود می دانند. هرچند که سطح رویدادهای امنیتی در افغانستان کاهش یافته اما این کشور همچنان در مساله حوادث تروریستی قربانی می دهد.
او در بخش دیگری از این پیام مدعی شده است برخلاف سالهای گذشته که در افغانستان مخالفتها و جنگها را تجربه کرده است اکنون افغانستان به «وحدت و اتفاق آراء» رسیده است. او در ادامه بر وحدت و اتحاد تاکید و نسبت به توطئه های دشمنان هشدار داده است. او درحالی بر وحدت در افغانستان تاکید میکند که طی ماه های اخیر گزارشهایی مبنی بر وجود اختلافات تشدیدیافته میان مقامات رهبران طالبان و به حاشیه رانده شدن آنها در نتیجه اختلافات درون گروهی افزایش یافته است. برخی گزارشها نیز این سطح از اختلافات را بی سابقه میدانند و هشدار از فروپاشی طالبان داده اند.
این پیام که از قندهار پایگاه و مرکز فرماندهی طالبان و همزمان با آغاز سال جدید ارسال شده به نوعی مانفیست و نقشه راه طالبان برای اداره امور داخلی و تعامل با جهان خارج در سال پیش رو است. از آنجایی که از زمان آغاز دور دوم حکومت طالبان این فرامین و دستورهای هبت الله بوده است که هدایت کننده و پالیسی ساز سیاستهای این گروه بوده این پیام نیز نقشه راه طالبان در سال پیش رو است.
رهبر طالبان همچنین در این پیام از مساله امر به معروف و مجریان آن دفاع تمام قد کرد. او وجود نهاد امر به معروف در افغانستان را ضروری دانست و وجود این نهادها را در کاهش جرم در جامعه موثر دانست.او درحالی بر این نهاد تاکید میکند که می توان وزارتخانه امر به معروف و رهبری آن را بازوی اجرایی فرامین هبت الله در افغانستان دانست.مامورانی که گوش به فرمان هبت الله و فرامین او هستند.
اقتصاد مایه امید طالبان
توسعه اقتصادی طالبان و تاکید بر آن بخش دیگری از پیام رهبر قندهارنشین طالبان را به خود اختصاص داده است. مسالهای که نشان دهنده اهمیت این موضوع در میان طالبان است. آخوندزاده در میانه موضوعات مختلف سیاسی و اجتماعی و سکوت در برابر آنها مانند حق تحصیل، تدوین قانون اساسی، نقش جریانهای مخالف سیاسی طالبان و سهم گیری دیگر گروهها در افغانستان از روند توزیع قدرت در افغانستان بر اقتصاد تاکید کرده است.
بازگشت طالبان به قدرت اگرچه افغانستان را از بحران امنیتی عبور داد اما افغانستان را وارد بحرانی دیگر با ماهیت اقتصادی کرد. تحریم های علیه طالبان، قطع کمک های مالی و فقر تشدید یافته طالبان را از همان روزهای نخست در اولین بحران حکومتداری قرار داد.به طوری که عبور از این بحران به اولویت طالبان تبدیل شد و سیاست این کشور را بر مبنای اقتصاد تنظیم کرد.چنانچه که راه اندازی پروژههای کوچک و بزرگ و امضای قراردادهای تجاری و اقتصادی در دستور کار جدی این گروه قرار گرفت.
به عبارت دیگر،طالبان از طریق مولفههای اقتصادی امیدوار است ضمن حل نگرانیهای خود در این زمینه به خواستههای سیاسی خود برسد.
بیرون شدن هبت الله از انزوا؟
او در بخش دیگری از این پیام از مسائل داخلی پا را فراتر گذاشته و درمورد مناسبات خارجی و تعامل با جهان نیز صحبت کرده است. هبت الله با تقسیم کشورها به اسلامی و غیره خواستار تعامل مبتنی بر اخوت اسلامی با کشورهای اسلامی و روابط حسنه با کشورهای جهان شد. او همچنین خواسته است که روابط با این کشورها باید براساس احترام گذاشتن بر اعتقادات، ارزش های مردم افغانستان و عدم مداخله درامور افغانستان تاکید کرده است.
رهبر طالبان همچنین از کشورها بدون آنکه نامی از آنها ببرد خواسته است که «مانع ثبات، امنیت و پیشرفت» این کشور نشوند. رهبر طالبان درحالی بر روابط خارجی حسنه با کشورها تاکید می کند که به دلیل سیاست های سفت و سختگیرانه اش منزوی شده است. روابط با جهان بیرون به ویژه غرب تاکنون خط قرمز او بوده است. امری که منجر به آن شده کشورهای اروپایی برای تعامل با طالبان بر روی مهره های عملگرا و میانه رو طالبان سرمایه گذاری ویژه ای داشته باشند.
از سوی دیگر، هبت الله که نگران دخالت کشورهای خارجی در امور افغانستان است و سیاست های غیرمنعطفی در برابر خواسته های کشورهای غربی نشان داده تعامل با طالبان را مشروط به رعایت قوانین خود کرده است. این پیام درحالی به جهان مخابره کرده است که اخیرا کابل شاهد تحولات دیپلماتیک متفاوتی است که ناظران از آن به عنوان نقطه عطف یاد کردهاند.
در نهایت باید گفت که این پیام عمده نگرانیهای رهبر طالبان رامنعکس کرده است. هبت الله که همواره به دنبال بیشینه سازی قدرت، مشروعیت و تحکیم پایههای حکومتی است که او در راس آن قرار دارد با استناد به آیه های قرآنی به دنبال تقویت مشروعیت خود است.از سوی دیگر تاکید او بر اتحاد، اطاعت، هشدار به دسایس خارجی از مسائلی است که او در یک سال گذشته در مورد آن به درگیر بوده است.