به گزارش ایراف، در کوه‌های شرقی افغانستان، یک معدنچی با ریختن آب روی بلوکی از یشم، سنگ سبز را نمایان کرد که بخشی از تلاش‌های طالبان برای بهره‌برداری از منابع معدنی غنی کشور است. طالبان با ادعای بازگشت امنیت، به دنبال جذب سرمایه‌گذاران محلی و خارجی برای استخراج منابع زیرزمینی افغانستان و تأمین یک جریان درآمدی حیاتی هستند، اگرچه کارشناسان نسبت به ریسک‌های احتمالی هشدار می‌دهند.
بر اساس ارزیابی‌های آمریکا و سازمان ملل، ارزش منابع طبیعی افغانستان شامل زمرد، یاقوت، مرمر، طلا و لیتیم حدود یک تریلیون دلار تخمین زده شده است. حکومت طالبان از سال ۲۰۲۱ تاکنون حدود ۲۰۰ قرارداد معدنی به ارزش میلیاردها دلار با شرکت‌های محلی و خارجی امضا کرده است.
همایون افغان، سخنگوی وزارت معادن طالبان، گفت: «ما می‌خواهیم افغانستان خودکفا باشد، اما موانعی وجود دارد. ما متخصص، زیرساخت و دانش کافی نداریم.» طالبان از هر کسی که تمایل به سرمایه‌گذاری و تجربه معدنی دارد، استقبال می‌کنند.
کارشناسان هشدار می‌دهند که بسیاری از این قراردادها در مراحل اکتشاف هستند و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا به نتایج اقتصادی برسند.
استخراج غیرقانونی نیز می‌تواند باعث آسیب‌های زیست‌محیطی شود. طبق گزارش‌های منتشر شده، تولید زغال سنگ، تالک و کرومیت در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ به شدت افزایش یافته است. حکومت طالبان منابعی را که ممکن است ارزش خود را از دست بدهند، مانند لیتیم، در اولویت قرار داده است.
علیرغم تحریم‌های بین‌المللی و عدم به رسمیت شناختن حکومت طالبان، کشورهایی مانند چین، ایران، ترکیه، ازبکستان و قطر برای سرمایه‌گذاری در بخش معادن افغانستان وارد عمل شده‌اند. شرکت دولتی چینی MCC فعالیت‌های خود را در معدن مس عینک، دومین معدن بزرگ مس جهان، تحت یک قرارداد ۲۰۰۸ که توسط حکومت طالبان احیا شده است، ادامه می‌دهد. همچنین، شرکت‌های چینی حداقل سه پروژه بزرگ معدنی دیگر را در بخش طلا و مس تضمین کرده‌اند.
شیرباز کمین‌زاده، رئیس اتاق صنایع و معادن افغانستان، گفت که برخی سرمایه‌گذاران با علم به تحریم‌ها، برای کسب درآمد به افغانستان آمده‌اند.
دیوید چیمبرز، ژئوفیزیکدان و رئیس یک سازمان غیرانتفاعی ارائه دهنده کمک‌های فنی در فعالیت‌های معدنی، می‌گوید که کمبود تجربه و مقررات معدنی در افغانستان مزیتی برای شرکت‌های تازه وارد است، اما می‌تواند به خسارات زیست‌محیطی و اقتصادی منجر شود.
